ข้าวคลุกกะปิ
 ข้าวคลุกกะปิ | |||||||
| ประเภท | อาหารประเภทข้าว | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| มื้อ | อาหารจานหลัก | ||||||
| แหล่งกำเนิด | ภาคกลาง | ||||||
| ภูมิภาค | เอเชียตะวันออกเฉียงใต้ | ||||||
| ชาติที่มีอาหารประจำชาติที่เกี่ยวข้อง | ไทย | ||||||
พลังงาน (ต่อ 1 จาน หน่วยบริโภค) | 549 กิโลแคลอรี (2299 กิโลจูล)[1] | ||||||
| |||||||
ข้าวคลุกกะปิ เป็นอาหารไทยภาคกลางที่นำข้าวมาคลุกกับกะปิ โดยใช้ข้าวก้นหม้อหรือข้าวค้างคืน นิยมใช้ข้าวเสาไห้หรือข้าวหอมมะลิเก่าโดยหุงใช้น้ำน้อย สมัยโบราณจะห่อกะปิด้วยใบตอง แล้วนำไปปิ้งไฟให้มีกลิ่นหอมก่อนนำมาคลุกกับข้าว การคลุกข้าวกับกะปิจะนำลงไปผัดในกระทะให้หอมแล้วจึงคลุกกับข้าว จากนั้นตกแต่งด้วยเครื่องเคียง คือ กุ้งแห้งทอดกรอบ หมูหวาน กุนเชียง ไข่เจียวหั่นฝอย หอมแดงซอย พริกขี้หนูซอย มะม่วงดิบ ผักชีและแตงกวา
ที่มาของข้าวคลุกกะปิ บ้างว่าได้รับอิทธิพลจากอาหารมอญ[2] บ้างว่ามาจากข้าวคลุกปลาดุกย่างที่มีวิธีการทำและใช้เครื่องปรุงลักษณะเดียวกัน[3] จากหลักฐานการบันทึก มีการกล่าวถึงข้าวคลุกกะปิ ในสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ตอนเสด็จประพาสยุโรปครั้งที่ 2 เมื่อ พ.ศ. 2450 ปรากฏอยู่ในหนังสือ บุรุษรัตนะ บันทึกของมหาเสวกเอก พระยาบุรุษรัตนราชพัลลภ (นพ ไกรฤกษ์)[4] บันทึกว่าทรงฝันถึงกรมพระยาสุดารัตนราชประยูร "—ข้าฝันไปว่าเสด็จยายทรงปรุงข้าวคลุกกะปิให้กินอร่อยมาก ทำให้ข้าอยากกินข้าวคลุกกะปิ เจ้าเตรียมกะปิและเครื่องต่าง ๆ สำหรับปรุงไว้ให้ข้า พรุ่งนี้ข้าตื่นนอนข้าจะคลุกเอง—"[5]
ด้านคุณค่าทางโภชนาการ ข้าวคลุกกะปิ 1 จาน ให้พลังงานประมาณ 549 กิโลแคลอรี ซึ่งเป็นปริมาณพลังงานประมาณ 1 ใน 3 ของที่แนะนำให้บริโภคใน 1 วัน สำหรับผู้ที่ต้องการพลังงาน 1,600 กิโลแคลอรี ต่อวัน หนึ่งจานมีปริมาณโปรตีนประมาณ 25 กรัม หรือคิดเป็นร้อยละ 48 ของปริมาณที่แนะนำให้บริโภคประจำวัน ซึ่งมาจากเนื้อหมู กุ้งแห้ง และไข่เจียว เป็นส่วนใหญ่ ส่วนปริมาณไขมันได้ร้อยละ 30 ของพลังงานทั้งหมด หรือคิดเป็น ร้อยละ 43 ของปริมาณที่แนะนำให้บริโภคทั้งวัน ซึ่งถือว่าสูงไปบ้าง[6]
อ้างอิง
[แก้]- ↑ ศศพินทุ์ ดิษนิล (1 กรกฎาคม 2549). "ข้าวคลุกกะปิ". หมอชาวบ้าน. สืบค้นเมื่อ 23 มกราคม 2566.
((cite web)): ตรวจสอบค่าวันที่ใน:|accessdate=(help) - ↑ Ekachai, Sanitsuda (2013). "Central thai cultural melting pot serves up delights". Bangkok Post. สืบค้นเมื่อ 8 August 2020.
- ↑ "ข้าวคลุกกะปิ". หมอชาวบ้าน.
- ↑ "ข้าวคลุกกะปิของ "เสด็จยาย"".
- ↑ ""ข้าฝันไปว่าเสด็จยายทรงปรุงข้าวคลุกกะปิให้กินอร่อยมาก" พระราชดำรัชร.5ใน "บรรทึกความหิว"". ศิลปวัฒนธรรม.
- ↑ "ข้าวคลุกกะปิ อาหารจานเดียวรสเด็ด". ศูนย์อาชีพและธุรกิจมติชน.
Text is available under the CC BY-SA 4.0 license; additional terms may apply.
Images, videos and audio are available under their respective licenses.
