ขนมฝรั่งกุฎีจีน

ขนมฝรั่งที่กุฎีจีน พ.ศ. 2563
มื้อ	อาหารหลัก, อาหารว่าง
แหล่งกำเนิด	ประเทศไทย
ภูมิภาค	ชุมชนกุฎีจีนและชุมชนบ้านเขมร กรุงเทพมหานคร
ส่วนผสมหลัก	แป้งสาลี ไข่เป็ด น้ำตาล
ตำราอาหาร: ขนมฝรั่งกุฎีจีน   สื่อ: ขนมฝรั่งกุฎีจีน

ขนมฝรั่ง หรือเป็นที่รู้จักในชื่อ ขนมฝรั่งกุฎีจีน เป็นขนมไทยอย่างหนึ่ง ที่มีประวัติยาวนานมาตั้งแต่กรุงธนบุรีเป็นราชธานี โดยเป็นขนมที่อยู่คู่กับชุมชนชาวไทยเชื้อสายโปรตุเกส คือ ชุมชนกุฎีจีน ในเขตธนบุรี และชุมชนบ้านเขมร ในเขตดุสิต กรุงเทพมหานคร ซึ่งทั้งสองชุมชนนี้มีตำรับการทำขนมที่แตกต่างกันออกไปเล็กน้อย^[1]

ขนมฝรั่งกุฎีจีน เป็นขนมที่ได้รับอิทธิพลมาจากขนมโปรตุเกสเช่นเดียวกับขนมไทยหลายอย่าง เช่น ทองหยิบ, ทองหยอด, ฝอยทอง หรือลูกชุบ ตั้งแต่ยุคกรุงศรีอยุธยาตอนกลาง รัชสมัยสมเด็จพระนารายณ์มหาราช โดยท้าวทองกีบม้า หรือ มารี กีมาร์ ตัวขนมเป็นตำรับของขนมแบบโปรตุเกส โดยใช้วัตถุดิบสามอย่าง คือ แป้งสาลี, ไข่เป็ด และน้ำตาลทราย ตีให้ส่วนผสมเข้ากันจนขึ้นฟูและเทลงแม่พิมพ์ โดยไม่ผสมผงฟู, ยีสต์ หรือสารกันบูด จากนั้นโรยด้วยลูกเกด, ลูกพลับอบแห้ง, ฟักเชื่อม และน้ำตาลทราย ซึ่งได้รับอิทธิพลมาจากขนมของจีน โดยชาวจีนเชื่อว่าเมื่อรับประทานฟักเชื่อมแล้วจะก่อให้เกิดความร่มเย็น ส่วนน้ำตาลทรายจะเกิดความมั่งคั่งไม่รู้จบเหมือนกับน้ำตาลทรายที่นับเม็ดไม่ได้ ส่วนพลับอบแห้งและลูกเกด ก็เป็นผลไม้ที่มีราคาและมีคุณค่าทางอาหารอีกด้วย แล้วจึงนำไปเทใส่แม่พิมพ์แล้วอบจนสุกโดยใช้วิธีอบแบบโบราณด้วยเตาถ่าน ขนมฝรั่งในชุมชนกุฎีจีนมีความกรอบนอก นุ่มใน

ขณะที่ขนมฝรั่งในชุมชนบ้านเขมร ซึ่งเป็นชุมชนโปรตุเกสอีกแห่ง ตัวเนื้อขนมปังจะมีความนิ่ม นุ่มฟู ไม่กรอบ โรยหน้าเพียงแค่ฟักแห้งกับลูกเกดเท่านั้น และไม่โรยน้ำตาลอย่างกุฎีจีน^[2] และจัดทำเฉพาะในช่วงเทศกาลสำคัญทางศาสนาภายในชุมชนของตนเท่านั้น^[1]

เดิมทีขนมฝรั่งกุฎีจีนจะทำกันเฉพาะในช่วงเทศกาลสำคัญทางศาสนาและแจกจ่ายรับประทานกันเองในครอบครัวหรือชุมชนเชื้อสายโปรตุเกส เช่น คริสต์มาส ต่อมาเมื่อได้รับความนิยมและเป็นที่รู้จักกันมากขึ้น จึงมีการทำออกมาขาย จนมีคำร้องคล้องจองกันของผู้ค้า เมื่อนำขนมออกไปเร่ขายเพื่อดึงดูดความสนใจผู้ซื้อว่า "อ้อยจีนบางใหญ่ อ้อยไทยบางคูวัด ข้าวหลามตัดวัดระฆัง ขนมฝรั่งกุฎีจีน แม่เอ๊ย" อันบ่งบอกได้ถึงอดีตที่เคยรุ่งเรืองของอาหารพื้นถิ่นและการค้าขายในแถบนี้ ซึ่งในอดีตก็จะมีขายเฉพาะในช่วงปลายปีเท่านั้น อันตรงกับช่วงเทศกาลคริสต์มาส^[3]

ปัจจุบันที่ชุมชนกุฎีจีนเหลือร้านที่ทำและจำหน่ายขนมฝรั่งกุฎีจีนเพียงไม่กี่รายเท่านั้น^[4]

• วิกิมีเดียคอมมอนส์มีสื่อเกี่ยวกับ ขนมฝรั่งกุฎีจีน