ชุดตัวอักษรฟินิเชีย
ชุดตัวอักษรฟินิเชีย | |
---|---|
ชนิด | |
ช่วงยุค | ป. 1200–150 ปีก่อนคริสต์ศักราช[1] |
ทิศทาง | Right-to-left |
ภาษาพูด | ภาษาฟินิเชีย, ภาษาพิวนิก |
อักษรที่เกี่ยวข้อง | |
ระบบแม่ | |
ระบบลูก | ชุดตัวอักษรแอราเมอิก ชุดตัวอักษรกรีก |
ระบบพี่น้อง | อักษรอาระเบียใต้ |
ISO 15924 | |
ISO 15924 | Phnx (115), Phoenician |
ยูนิโคด | |
ยูนิโคดแฝง | Phoenician |
ช่วงยูนิโคด | U+10900–U+1091F |
ชุดตัวอักษรฟินิเชีย * | |
---|---|
ความทรงจำแห่งโลกโดยยูเนสโก | |
โลงหินของกษัตริย์ฟินิเชียพระองค์หนึ่ง ที่ขอบฝาโลง มีข้อความจารึกเป็นอักษรฟินิเชียรูปแบบเก่าที่สุดเท่าที่พบ | |
ประเทศ | เลบานอน |
ภูมิภาค ** | รัฐอาหรับ |
อ้างอิง | 2004-53 |
ประวัติการขึ้นทะเบียน | |
ขึ้นทะเบียน | 2005/2548 |
* ชื่อตามที่ได้ขึ้นทะเบียนในบัญชีความทรงจำแห่งโลก ** ภูมิภาคที่จัดแบ่งโดยยูเนสโก |
ชุดตัวอักษรฟินิเชีย พัฒนามาจากชุดตัวอักษรเคนันยุคแรกเริ่ม ซึ่งปรากฏครั้งแรกราว 1,800–1,700 ปีก่อนคริสต์ศักราช จารึกเก่าสุดมาจากเมืองโบราณบิบลัส อายุราว 1,000 ปีก่อนคริสต์ศักราช มีอักษร 22 ตัว ไม่มีเครื่องหมายสระ ชื่อตัวอักษรเหมือนที่ใช้เรียกอักษรฮีบรู
ใช้เขียน
[แก้]- ภาษาฟินิเชีย ชาวฟินิเชียเป็นพ่อค้าที่ยิ่งใหญ่ ทำการค้าระหว่างทะเลเมดิเตอร์เรเนียน ชายฝั่งมหาสมุทรแอตแลนติกของทวีปยุโรป และอาจรวมไปถึงทวีปแอฟริกา คำว่า "ฟินิเชีย" มาจากภาษากรีก แปลว่า "พ่อค้าสีม่วง" ชุดตัวอักษรกรีกและฮีบรูมาจากชุดตัวอักษรฟินิเชีย
รูปแบบอักษร
[แก้]อักษร | ชื่อ | ความหมาย | ตัวอักษรที่ตรงกัน | ||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
อักษรฮีบรู | อักษรซีรีแอก | อักษรอาหรับ | อักษรกรีก | อักษรละติน | อักษรซีริลลิก | อักษรไทย | |||||
alf | วัว | א | ܐ | ﺍ | Αα | Aa | Аа | อ | |||
bet | ม้า | ב | ܒ | ﺏ | Ββ | Bb | Бб, Вв | พ | |||
gaml | อูฐ | ג | ܓ | ﺝ | Γγ | Cc, Gg | Гг | ค | |||
delt | ประตู | ד | ܕ | د, ذ | Δδ | Dd | Дд | ธ | |||
he | หน้าต่าง | ה | ܗ | هـ | Εε | Ee | Ее, Єє | ห | |||
waw | ตะขอ | ו | ܘ | ﻭ | Υυ, (Ϝϝ) | Yy, Ff, Vv, Uu, Ww | (Ѵѵ), Уу | ว | |||
zai | อาวุธ | ז | ܙ | ﺯ | Ζζ | Zz | Зз | ช | |||
het | ผนัง | ח | ܚ | ح, خ | Ηη | Hh | Ии | ฆ | |||
tet | วาฬ | ט | ܛ | ط, ظ | Θθ | (Ѳѳ) | ถ | ||||
yod | มือ | י | ܝ | ي | Ιι | Ii, Jj | Іі, Її, Јј | ย | |||
kaf | ฝ่ามือ | כך | ܟ | ﻙ | Κκ | Kk | Кк | ก | |||
lamd | ประตัก | ל | ܠ | ﻝ | Λλ | Ll | Лл | ล | |||
mem | น้ำ | מם | ܡ | ﻡ | Μμ | Mm | Мм | ม | |||
nun | งู | נן | ܢ | ﻥ | Νν | Nn | Нн | น | |||
semk | ปลา | ס | ܣ / ܤ | س | Ξξ, poss. Χχ | poss. Xx | (Ѯѯ), poss. Хх | ศ | |||
ain | ตา | ע | ܥ | ع, غ | Οο | Oo | Оо | ||||
pe | ภูเขา | פף | ܦ | ﻑ | Ππ | Pp | Пп | ป | |||
sade | การล่าสัตว์ | צץ | ܨ | ص, ض | (Ϻϻ) | Цц, Чч | ส | ||||
qof | ลิง | ק | ܩ | ﻕ | (Ϙϙ) | (Ҁҁ) | ข | ||||
rosh | ศีรษะ | ר | ܪ | ﺭ | Ρρ | Rr | Рр | ร | |||
shin | ฟัน | ש | ܫ | ش | Σσς | Ss | Сс, Шш | ษ | |||
tau | เครื่องหมาย | ת | ܬ | ت, ث | Ττ | Tt | Тт | ต |
ยูนิโคด
[แก้]ฟินิเชีย Unicode.org chart (PDF) | ||||||||||||||||
0 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | A | B | C | D | E | F | |
U+1090x | 𐤀 | 𐤁 | 𐤂 | 𐤃 | 𐤄 | 𐤅 | 𐤆 | 𐤇 | 𐤈 | 𐤉 | 𐤊 | 𐤋 | 𐤌 | 𐤍 | 𐤎 | 𐤏 |
U+1091x | 𐤐 | 𐤑 | 𐤒 | 𐤓 | 𐤔 | 𐤕 | 𐤖 | 𐤗 | 𐤘 | 𐤙 | 𐤚 | 𐤛 | 𐤟 |
เชิงอรรถและอ้างอิง
[แก้]- ↑ ปรากฏหลักฐานยืนยันแรกสุดในช่วงการล่มสลายปลายยุคสัมฤทธิ์; รูปแบบคลาสสิกตั้งแต่ประมาณ 1,050 ปีก่อนคริสต์ศักราช; เริ่มสูญไปอย่างช้า ๆ ในสมัยเฮลเลนิสต์ในขณะที่รูปแบบที่มีวิวัฒนาการได้เข้ามาแทนที่; เลิกใช้ไปพร้อมกับการทำลายเมืองคาร์เทจเมื่อ 149 ปีก่อนคริสต์ศักราช
- ↑ Himelfarb, Elizabeth J. "First Alphabet Found in Egypt", Archaeology 53, Issue 1 (Jan./Feb. 2000): 21.
แหล่งข้อมูลอื่น
[แก้]- รูปและการออกเสียงของอักษรฟินิเชีย (อังกฤษ)
รายชื่อ | ||
---|---|---|
อักษรไร้สระ (Abjad) | ซัลเตอร์ · ซอกเดีย · ซาบาเอียน · ซามาริทัน · ซีรีแอก · ดิเวส อกุรุ · ทิฟินาค · แนบาทีอา · เบอร์เบอร์โบราณ · เปอร์เซียกลาง · พาร์เทียน · ฟินิเชีย · มันดาอิก · ยาวี · ยูการิติก · แอราเมอิก · อาระเบียใต้ · อาหรับ · ฮีบรู · ฮีบรูระยะแรก · ไฮเออโรกลีฟอียิปต์ | |
อักษรสระประกอบ (Abugidas) | ตระกูลอักษรพราหมี: กทัมพะ · กลิงคะ · กวิ · กะยา · กันนาดา · กันนาดาโบราณ · ไกถี · ขอม (ขอมไทย · ขอมบาลี) · ขโรษฐี · เขมร · คุชราต · คุปตะ · คุรมุขี · ลายตัย · จาม · ชวา · ชักมา · ซุนดา · ซุนดาโบราณ · โซยอมโบ · ดิเวส อกุรุ · ตกริ · ตักบันวา · เตลุกุ · โทแคเรียน · ทมิฬ · ทิเบต · เทวนาครี · ไทเวียด · ไทใต้คง · ไทย (ฝักขาม · ไทยนิเทศ) · ไทน้อย · ไทลื้อ · ไทใหญ่ · ไทอาหม · ธรรมล้านนา · ธรรมลาว · เนปาล · บาตัก · ไบบายิน · บาหลี · บูฮิด · เบงกอล · ปัลลวะ · พม่า · พราหมี · พักส์-ปา · ม้ง · มณีปุระ · มอญ · มลยาฬัม · มิถิลักศาร์ · โมฑี · รัญชนา · เรอจัง · ลนตารา · ลัณฑา · ล้านนา · ลาว · ลิมบู · เลปชา · วรังจิติ · ศารทา · เสาราษฏร์ · สิงหล · สิทธัม · สิเลฏินาครี · โสรัง สมเป็ง · โอริยา · ฮานูโนโอ · อื่น ๆ: กืออึซ · ทานะ · เบรลล์ญี่ปุ่น · พอลลาร์ด · เมรอยติก · Boyd's Syllabic Shorthand · Hebrew cursive · Pitman Shorthand · Thomas Natural Shorthand | |
อักษรสระ-พยัญชนะ (Alphabets) | Linear: กรีก · กลาโกลิติก · กอธิก · คอปติก · จอร์เจีย · จู้อิน · ซีริลลิก · ทิฟินาค · ไทลื้อ · บัสซา · เบยทากุกจู · โบสถ์สลาโวนิกโบราณ · เปอร์มิกโบราณ · ฟราเซอร์ · มองโกเลีย · แมนจู · รูน · รูนฮังการี · ละติน · เวเนติก · สันถาลี · สัทอักษรสากล · อเวสตะ · ออร์คอน · อาร์มีเนีย · อิตาลีโบราณ · อิสมาน · อีทรัสคัน · อึนโก · เอลบ์ซาน · โอคัม · ไอริช · ฮันกึล · Greco-Iberian alphabet · Mandaic · Ol Chiki · Shavian alphabet · Visible Speech · ชวเลขเกรกก์ · ชวเลขกาเบลสแบร์เกอร์ · ชวเลขอีเคลกติก · Non-linear: เบรลล์ · เบรลล์ฮีบรู · เบรลล์เกาหลี · รหัสมอร์ส · การตีธงสัญญาณ · ธงประมวลสากล · New York Point · Semaphore line | |
อักษรคติและอักษรภาพ (Ideograms & Pictograms) | ตงปา · Blissymbol · DanceWriting · Mi'kmaq · New Epoch Notation Painting · SignWriting | |
อักษรคำ (Logograms) | พื้นฐานจากอียิปต์: เดโมติก · เฮียราติก · ไฮโรกลิฟ พื้นฐานจากพยางค์: อักษรในอานาโตเลีย (คาเรีย · ลิเชีย · ลิเดีย · ลูเวีย) · รูปลิ่ม (ซูเมอร์ · แอกแคด · อีลาไมต์) · ตงปา · ตังกุต · มายา · อี้ | |
อักษรกึ่งพยางค์ (Semi-syllabaries) | Full semi-syllabaries: จู้อิน · เซลติเบเรียน · ไอบีเรีย Redundant semi-syllabaries: Southwestern script | |
อักษรพยางค์ (Syllabaries) |
Text is available under the CC BY-SA 4.0 license; additional terms may apply.
Images, videos and audio are available under their respective licenses.