อักษรจอร์เจีย
อักษรจอร์เจีย | |
---|---|
ชนิด | อักษรสระ-พยัญชนะ
|
ช่วงยุค | ประมาณ พ.ศ. 973 (ค.ศ. 430)–ปัจจุบัน |
ทิศทาง | Left-to-right |
ภาษาพูด | ภาษาจอร์เจีย ภาษากลุ่มคอเคซัสใต้ |
ISO 15924 | |
ISO 15924 | Geor (240), Georgian (Mkhedruli and Mtavruli) |
ยูนิโคด | |
ยูนิโคดแฝง | Georgian |
ช่วงยูนิโคด | U+10A0–U+10FC, U+2D00–U+2D25 |
วัฒนธรรมที่ยังมีชีวิตของระบบการเขียนทั้งสามของชุดตัวอักษรจอร์เจีย * | |
---|---|
มรดกภูมิปัญญาทางวัฒนธรรมโดยยูเนสโก | |
เอกสารตัวเขียนอักษรจอร์เจียแบบนุสฆูรีจากคริสต์ศตวรรษที่ 10 | |
ประเทศ | จอร์เจีย |
ภูมิภาค ** | ยุโรปและอเมริกาเหนือ |
สาขา | ธรรมเนียมและการแสดงออกทางมุขปาฐะ, ศิลปะการแสดง, แนวปฏิบัติทางสังคม พิธีกรรม และงานเทศกาล, งานช่างฝีมือดั้งเดิม |
เกณฑ์พิจารณา | R.1, R.2, R.3, R.4, R.5 |
อ้างอิง | 01205 |
ประวัติการขึ้นทะเบียน | |
ขึ้นทะเบียน | 2016 (คณะกรรมการสมัยที่ 11) |
รายการ | ตัวแทนมรดกภูมิปัญญาทางวัฒนธรรมของมนุษยชาติ |
* ชื่อตามที่ได้ขึ้นทะเบียนในบัญชีมรดกภูมิปัญญาทางวัฒนธรรมและการสงวนรักษาที่ดี ** ภูมิภาคที่จัดแบ่งโดยยูเนสโก |
อักษรจอร์เจีย เป็นอักษรที่ใช้ในภาษาจอร์เจีย ปรากฏครั้งแรก ราวพ.ศ. 973 ในจารึกที่พบที่โบสถ์ ในปาเลสไตน์ ขณะนั้น เขียนด้วยอักษรที่รู้จักกันในชื่อ Asomtavruli (อักษรตัวใหญ่) หรือ Mrglovani (อักษรตัวกลม) ซึ่งใช้ต่อมาจนถึงราวพ.ศ. 1400 Asomtavruli อาจจะเป็นต้นแบบ ของอักษรกรีก นักวิชาการชาวอาร์มีเนียเชื่อว่า เมสรอฟ แมชทอส มิชชันนารีชาวอาร์มีเนีย เป็นผู้ประดิษฐ์ Asomtavruli ใขณะที่นักวิชาการชาวจอร์เจียเชื่อว่า กษัตริย์ฟาร์นาวาซ แห่งจอร์เจีย เป็นผู้ประดิษฐ์ ในช่วงพ.ศ. 1400 Asomtavruli ถูกแทนที่ด้วยอักษรทรงเหลี่ยมชื่อ Nuskha-khutsuri ซึ่งใช้มาจนถึงราวพ.ศ. 1643 จนพ.ศ. 1843 Nuskha-khutsuri พัฒนามาเป็นอักษร Mkhedruli ซึ่งใช้มาจนปัจจุบัน
ยูนิโคด
[แก้]จอร์เจีย Unicode.org chart (PDF) | ||||||||||||||||
0 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | A | B | C | D | E | F | |
U+10Ax | Ⴀ | Ⴁ | Ⴂ | Ⴃ | Ⴄ | Ⴅ | Ⴆ | Ⴇ | Ⴈ | Ⴉ | Ⴊ | Ⴋ | Ⴌ | Ⴍ | Ⴎ | Ⴏ |
U+10Bx | Ⴐ | Ⴑ | Ⴒ | Ⴓ | Ⴔ | Ⴕ | Ⴖ | Ⴗ | Ⴘ | Ⴙ | Ⴚ | Ⴛ | Ⴜ | Ⴝ | Ⴞ | Ⴟ |
U+10Cx | Ⴠ | Ⴡ | Ⴢ | Ⴣ | Ⴤ | Ⴥ | Ⴧ | Ⴭ | ||||||||
U+10Dx | ა | ბ | გ | დ | ე | ვ | ზ | თ | ი | კ | ლ | მ | ნ | ო | პ | ჟ |
U+10Ex | რ | ს | ტ | უ | ფ | ქ | ღ | ყ | შ | ჩ | ც | ძ | წ | ჭ | ხ | ჯ |
U+10Fx | ჰ | ჱ | ჲ | ჳ | ჴ | ჵ | ჶ | ჷ | ჸ | ჹ | ჺ | ჻ | ჼ | ჽ | ჾ | ჿ |
จอร์เจีย ส่วนเพิ่มเติม Unicode.org chart (PDF) | ||||||||||||||||
0 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | A | B | C | D | E | F | |
U+2D0x | ⴀ | ⴁ | ⴂ | ⴃ | ⴄ | ⴅ | ⴆ | ⴇ | ⴈ | ⴉ | ⴊ | ⴋ | ⴌ | ⴍ | ⴎ | ⴏ |
U+2D1x | ⴐ | ⴑ | ⴒ | ⴓ | ⴔ | ⴕ | ⴖ | ⴗ | ⴘ | ⴙ | ⴚ | ⴛ | ⴜ | ⴝ | ⴞ | ⴟ |
U+2D2x | ⴠ | ⴡ | ⴢ | ⴣ | ⴤ | ⴥ | ⴧ | ⴭ |
แหล่งข้อมูลอื่น
[แก้]รายชื่อ | ||
---|---|---|
อักษรไร้สระ (Abjad) | ซัลเตอร์ · ซอกเดีย · ซาบาเอียน · ซามาริทัน · ซีรีแอก · ดิเวส อกุรุ · ทิฟินาค · แนบาทีอา · เบอร์เบอร์โบราณ · เปอร์เซียกลาง · พาร์เทียน · ฟินิเชีย · มันดาอิก · ยาวี · ยูการิติก · แอราเมอิก · อาระเบียใต้ · อาหรับ · ฮีบรู · ฮีบรูระยะแรก · ไฮเออโรกลีฟอียิปต์ | |
อักษรสระประกอบ (Abugidas) | ตระกูลอักษรพราหมี: กทัมพะ · กลิงคะ · กวิ · กะยา · กันนาดา · กันนาดาโบราณ · ไกถี · ขอม (ขอมไทย · ขอมบาลี) · ขโรษฐี · เขมร · คุชราต · คุปตะ · คุรมุขี · ลายตัย · จาม · ชวา · ชักมา · ซุนดา · ซุนดาโบราณ · โซยอมโบ · ดิเวส อกุรุ · ตกริ · ตักบันวา · เตลุกุ · โทแคเรียน · ทมิฬ · ทิเบต · เทวนาครี · ไทเวียด · ไทใต้คง · ไทย (ฝักขาม · ไทยนิเทศ) · ไทน้อย · ไทลื้อ · ไทใหญ่ · ไทอาหม · ธรรมล้านนา · ธรรมลาว · เนปาล · บาตัก · ไบบายิน · บาหลี · บูฮิด · เบงกอล · ปัลลวะ · พม่า · พราหมี · พักส์-ปา · ม้ง · มณีปุระ · มอญ · มลยาฬัม · มิถิลักศาร์ · โมฑี · รัญชนา · เรอจัง · ลนตารา · ลัณฑา · ล้านนา · ลาว · ลิมบู · เลปชา · วรังจิติ · ศารทา · เสาราษฏร์ · สิงหล · สิทธัม · สิเลฏินาครี · โสรัง สมเป็ง · โอริยา · ฮานูโนโอ · อื่น ๆ: กืออึซ · ทานะ · เบรลล์ญี่ปุ่น · พอลลาร์ด · เมรอยติก · Boyd's Syllabic Shorthand · Hebrew cursive · Pitman Shorthand · Thomas Natural Shorthand | |
อักษรสระ-พยัญชนะ (Alphabets) | Linear: กรีก · กลาโกลิติก · กอธิก · คอปติก · จอร์เจีย · จู้อิน · ซีริลลิก · ทิฟินาค · ไทลื้อ · บัสซา · เบยทากุกจู · โบสถ์สลาโวนิกโบราณ · เปอร์มิกโบราณ · ฟราเซอร์ · มองโกเลีย · แมนจู · รูน · รูนฮังการี · ละติน · เวเนติก · สันถาลี · สัทอักษรสากล · อเวสตะ · ออร์คอน · อาร์มีเนีย · อิตาลีโบราณ · อิสมาน · อีทรัสคัน · อึนโก · เอลบ์ซาน · โอคัม · ไอริช · ฮันกึล · Greco-Iberian alphabet · Mandaic · Ol Chiki · Shavian alphabet · Visible Speech · ชวเลขเกรกก์ · ชวเลขกาเบลสแบร์เกอร์ · ชวเลขอีเคลกติก · Non-linear: เบรลล์ · เบรลล์ฮีบรู · เบรลล์เกาหลี · รหัสมอร์ส · การตีธงสัญญาณ · ธงประมวลสากล · New York Point · Semaphore line | |
อักษรคติและอักษรภาพ (Ideograms & Pictograms) | ตงปา · Blissymbol · DanceWriting · Mi'kmaq · New Epoch Notation Painting · SignWriting | |
อักษรคำ (Logograms) | พื้นฐานจากอียิปต์: เดโมติก · เฮียราติก · ไฮโรกลิฟ พื้นฐานจากพยางค์: อักษรในอานาโตเลีย (คาเรีย · ลิเชีย · ลิเดีย · ลูเวีย) · รูปลิ่ม (ซูเมอร์ · แอกแคด · อีลาไมต์) · ตงปา · ตังกุต · มายา · อี้ | |
อักษรกึ่งพยางค์ (Semi-syllabaries) | Full semi-syllabaries: จู้อิน · เซลติเบเรียน · ไอบีเรีย Redundant semi-syllabaries: Southwestern script | |
อักษรพยางค์ (Syllabaries) |
Text is available under the CC BY-SA 4.0 license; additional terms may apply.
Images, videos and audio are available under their respective licenses.