دووبز
شارۆچکە
دبس - Dibis
شارۆچکەی دووبز
وڵات	کوردستان  عێراق
ھەرێم	ھەرێمی کوردستان (ناوچە جێناکۆکەکان)
پارێزگا	کەرکووک
قەزا	دووبز
بەرزایی	٢٤٣ مەتر (٧٩٧ پێ)
ژمارەی دانیشتووان  (٢٠١٤)
• سەرجەم	٢٩٬٦٩٦
زمان و ئایین
• زمان	کوردی(سۆرانی) و تورکمانی و عەرەبی
• ئایین	ئیسلام(سوننە و شیعە)
ناوچەی کاتی	UTC+٣:٣٠ (ناوچەی کاتی)
• ھاوین (DST)	UTC+٤:٣٠ (ھاوین)
تەلەفۆن	٠٠٩٦٤

دووبز شارۆچکەیەکە لە پارێزگای کەرکووک لە باشووری کوردستان ، لەسەر زێی بچووکە. شارۆچکەی دووبز ٢٥کم لە شارۆچکەی حەویجەوە دوورە، لە ڕۆژھەڵاتیەوە کەرکووکە و لەڕۆژاوایەوە سارۆچکەی مەخموورە، بوون بە قەزای دووبز لە ساڵی ١٩٥٣ز دا کە دووبز گوندێکی بچووک بوو کرایە ناحیە و دواتر بووە قەزا، زەوی کشتوکاڵی ئەم شارۆچکەیە (١٠٠) ھەزار دۆنم دەبێت، ژمارەی دانیشتوانی ١٢٥ ھەزار کەس دەبێت وە ٦٥ گوند لە خۆ دەگرێت.

ئەم شارۆچکەیە دوو ناوی ھەیە:

• وشەی دووبز وشەیەکی لێکدراوە (دوو+بز)، دوو ژمارەیە و (بز) واتای لق، شارۆچکەی دووبز لە سەر زێی بچووک ھەڵکەوتووە و لەو جێگەیەی دووبزدا زێی بچووک دەبێتە دوولق، ناوی دووبز لەوەوە وەرگیراوە.
• لە یەکە کارگێڕییەکانی دەوڵەتدا بە دبس ناو دەبرێت.^[١]

دانیشتووانی رەسەنی دووبز زۆرینەیان کوردن و خەڵکی عەرەب و تورکمانیشی تێدا دەژین کە زۆربەیان کارمەندی کۆمپانیای نەوت و غاز ویستگەی کارەبان، بە شێکیشیان لە عەرەبی ھاوردەی رۆژگاری بە عەرەبکردنن.
لە٢٠٠٨^[٢]

لە دبسدا وێستگەیەکی بەرھەمھێنانی ووزەی کارەبای تیادایە کە بەگاز کاردەکات توانای بەرھەم ھێنانی ١٢٠مێگاوات کارەبای ھەیە، ھەروەھا دوو کێڵگەی نەوتی تیادایە بە ناوەکانی (بای حەسەنی باکور و باشور).^[٣]

کۆنترین یادەوەری لە بارەی دووبز دەگەڕێتەوە بۆ سەدەی نۆزدەھەم ، ئەوسا زەویەکانی ناوچەکە بە تاپۆی عوسمانی لە سەر ناوی ناسراوێکی سەر بە ھۆزی ساڵەیی بوون. لە سەرەتا بریتی بوو لە ھەشت ماڵ و مزگەوتیکی بچووک. پاش دۆزینەوەی نەوت و گاز دووبز گەشەیەکی گەورەی بە خۆوە بینی و لە رووی دانیشتووانەوە. دواتر پرۆژەی ئاودێری کەرکووک و پرۆژەی پاککردنەوەی ئاوی خواردنەوە و وێستگەی کارەبای باکووری لێ درووستکرا کە کارەبای زۆربەی باکووری عیراقی تیدا دابین دەکرا. بیرە نەوتەکانی (جاستانە و سارەلوو و سەربەشاخ) لە خاکی دووبزەوە دەرژێنە ناو تۆڕی نەوتی باکوور(کەرکووک). ساڵی ١٩٦٣ خەڵکی ناوچەکە وەک زۆربەی ناوچە کوردنشینەکانی کەرکووک و خانەقین و مووسڵ رووبەرووی لێشاوی دوورخستنەوەو سزادان و ئاوارەبوون ھاتنەوەو سیاسەتی بەبەرنامەکراوی بە عەرەبکردن و دەرکردنی کورد پەیڕەوکراو تا ساڵی ٢٠٠٣ بەردەوام بوو. خاکەکەی لە رۆژگاری تالی ئەنفالەکان بووە نێژگەی سەدان جەستەی ناسکی مناڵە کوردی ئەنفالکراوی گەرمیانی چەمچەماڵ.^[٤]

ب و د کوردستان
باکوور ئادیەمان ئالدووش (ئالدووش) بێسنی (بێسنی) تووت (تووت) چێلکان (چێلکان) سنجق (سنجق) سەرگۆل (سەرگۆل) سەمسوور (سەمسوور) سەمیساد (سەمیساد) کۆلیک (کۆلیک) ئاگری ئاڤکەڤر (ئاڤکەڤر) بازید (بازید) پانۆس (پانۆس) خاموور (خاموور) دووتاخ (دووتاخ) زێدکان (زێدکان) قەرەکۆسە (قەرەکۆسە) گیادین (گیادین) ئەرزگان ئەرزگان (ئەرزگان) ئەگین (ئەگین) ئیلیچ (ئیلیچ) تێرجان (تێرجان) جمنی (جمنی) ڕەفاعیە (ڕەفاعیە) قەرەقولاک (قەرەقولاک) کەماخ (کەماخ) مۆسە (مۆسە) ئەرزیڕۆم ئاش قەڵا (ئاش قەڵا) ئاڤنیک (ئاڤنیک) ئۆخلێ (ئۆخلێ) ئەرزیڕۆم (ئەرزیڕۆم) پاسینی ژێرین (پاسینی ژێرین) تاتۆس (تاتۆس) چێرمک (چێرمک) حەسەن قەڵا (حەسەن قەڵا) خنووس (خنووس) گۆگسی (قەرەیازی) ئیدر باشان (باشان) تێشبەروون (تێشبەروون) ڕەشقەلاس (ڕەشقەلاس) قولپ (قولپ) باتمان ئێلح (ئێلح) حەسکیف (حەسکیف) حەزۆ (حەزۆ) کەرجەوس (کەرجەوس) قابلجەواز (قابلجەواز) قوبین (قوبین) بدلیس ئەلجەواز (ئەلجەواز) بدلیس (بدلیس) تووختەوان (تووختەوان) چوخووڕ (چوخووڕ) خەلات (خەلات) خیزان (خیزان) مۆتکی (مۆتکی) بینگۆل بۆنگلان چۆنەک چەولیگ چێرمە داری ھێنی کانی ڕەش گێغی ھۆسنەک حەکاری جۆلەمێرگ چەلێ شەمزینان گەڤەر خارپێت ئەگینی ژێرین باسقیل پالۆ خارپێت دەپ قەرەباخان کەبان گۆلی ھەزار مادەن دیاربەکر ئەرخەنی (ئەرخەنی) ئەگل (ئەگل) بسمل (بسمل) پاسوور (پاسوور) پیران (پیران) چنار (چنار) چنگوش (چنگوش) چێرمووگ (چێرمووگ) حازرۆ (حازرۆ) دیاربەکر (ئامەد) فارقین (فارقین) کاراز (کاراز) لیجێ (لیجێ) ھێنێ (ھێنێ) دێرسم پلوور پلەموریە پێرتاگە چەمیشگەزەک خۆزات قسلە مازگێرد مامەکی ڕحا بێرەجووگ پیرسووس جورنی ڕەش حەڕان خەلفەتی ڕحا سەری کانی سوێرەک کانیی غەزاڵان وێرانشار ھەوەنج سێرت تللۆ خسخێر دھ سێرت شێروان مسرج ھاوێل شرنەخ ئەلکێ باسان جزیر سلۆپیان شرنەخ قیلابان ھەزەخ عوسمانیە باخچە تۆپراب قەڵا عوسمانیە ھاروونیە عەنتاب ئیسلاحیە بێلکیس تلبشار دیلۆک جینگیڤە شاھیدبەی شاھیدکامیل عارابان کورودەرە گرگامێش قەرس دیخۆر جلاوز ساریقامیش سەلیم کاخزمان قەرس کلیس سپەناق عەلیی مەنتار کلیس گرێ موراد مووش دێرخاس کۆپ ملازگرد مووش گمگم
باشوور دھۆک ئاکرێ (ئاکرێ) ئامێدی (ئامێدی) بەردەڕەش (بەردەڕەش) دھۆک (دھۆک) زاخۆ (زاخۆ) سێمێل (سێمێل) شێخان (شێخان) سلێمانی پشدەر (قەڵادزێ) پێنجوێن (پێنجوێن) دووکان (دووکان) دەربەندیخان (دەربەندیخان) ڕانیە (ڕانیە) سلێمانی (سلێمانی) سەیدسادق (سەید سادق) شارباژێڕ (چوارتا) شارەزوور (ھەڵەبجەی تازە) قەرەداغ (قەرەداغ) ماوەت (ماوەت) کەرکووک داقووق (داقووق) دووبز (دووبز) حەویجە (حەویجە) کەرکووک (کەرکووک) گەرمیان بەدرە (بەدرە) چەمچەماڵ (چەمچەماڵ) خانەقین (خانەقین) دووزخورماتوو (دووزخورماتوو) کەلار (کەلار) کفری (کفری) مەندەلی (مەندەلی) نەینەوا تلکێف (تلکێف) تەلەعفەر (تەلەعفەر) حەمدانیە (قەرەقووش) شنگال (شنگال) مووسڵ (مووسڵ) ھەولێر چۆمان (چۆمان) خەبات (خەبات) دەشتی ھەولێر (بنەسڵاوە) ڕەواندز (ڕەواندز) سۆران (سۆران) شەقڵاوە (شەقڵاوە) کۆیە (کۆیە) مەخموور (مەخموور) مێرگەسۆر (مێرگەسۆر) ھەولێر (ھەولێر) ھەڵەبجە ھەڵەبجە ھەروەھا شارەبان (شارەبان)
ڕۆژھەڵات ئازەربایجانی ڕۆژاوا بۆکان (بۆکان) پۆلدەشت (پۆلدەشت) پیرانشار (پیرانشار) تیکاب (تیکاب) چاڵدێران (سیاھچەشمە) چایپارە (قەرەزیائەددین) خۆی (خۆی) ساینقەڵا (ساینقەڵا) سەردەشت (سەردەشت) سەڵماس (سەڵماس) شنۆ (شنۆ) شەوت (شەوت) ماکۆ (ماکۆ) مەھاباد (مەھاباد) میاندواو (میاندواو) نەغەدە (نەغەدە) ورمێ (ورمێ) ئیلام ئاودانان (ئاودانان) ئەیوان (ئەیوان) ئیلام (ئیلام) دێلوڕان (دێلوڕان) چەرداوڕ (سەراوڵە) دەڕەشار (دەڕەشار) مەڵگشای (ئەرکەواز) مێران (مێھران) کرماشان ئارووناوا (ئارووناوا) پاوە (پاوە) جوانڕۆ (جوانڕۆ) داڵاھۆ (کرن، گاوارە) ڕوانسەر (ڕوانسەر) سونقوڕ (سونقوڕ) سەرپێڵی زەھاو (سەرپێڵی زەھاو) سەلاسی باوەجانی (تازاوای سەلاس) سەحنە (سەحنە) قەسری شیرین (قەسری شیرین) کرماشان (کرماشان) کەنگەوەر (کەنگەوەر) گیەڵان (گیەڵان) ھەرسین (ھەرسین) کوردستان بانە (بانە) بیجاڕ (بیجاڕ) دیواندەرە (دیواندەرە) دێولان (دێولان) سنە (سنە) سەقز (سەقز) سەوڵاوا (سەوڵاوا) قوروە (قوروە) کامیاران (کامیاران) مەریوان (مەریوان) لوڕستان دڵفان (نووراوا) سلسلە (ئەلیشتەر) کوودەشت (کوودەشت) ورووگڕ (ورووگڕ) خوڕەماوە (خوڕەماوە) ھەمەدان تووسرکان (تووسرکان) ئەسەداوا (ئەسەداوا) مەلایێر (مەلایێر) نیاوەن (نیاوەن) پەیوەندیدار ھەرێمی لوڕستان
ڕۆژاوا جزیرە قامشلۆ عاموودێ قامشلۆ دێرک دێرک حەسیچە حەسیچە سەری کانی سەری کانی کۆبانی گرێسپی گرێسپی کۆبانی کۆبانی عەفرین عەزاز عەزاز عەفرین عەفرین باب باب
پۆل:شارەکانی کوردستان

• دەروازەی جوگرافیا
• دەروازەی کوردستان
• دەروازەی عێراق