Stimmhafte alveolare Vibrant
IPA-Nummere	122
IPA-Zeiche	r
IPA-Bildli
Teuthonista	r
X-SAMPA	4
Kirshenbaum	r<trl>
Hörbiispiilⓘ/?

De (stimmhaft) alveolar Vibrant isch e Konsonant vo dr mänschliche Sprooch, wommer au „Zùngespitze-R“ oder „grollts R“ sait. Im internatíonale phonetische Alphabet wird er dur s Zeiche [r] dargstellt. Des Zeiche wird aber in viilene Transkriptione für jede R-artige (rhotische Konsonant) bruucht, au wenn die Sprooche en andre Konsonant für s R hen. Des hängt demit zämme dass s Zeiche <r> eifacher zum ytippe isch.

Vo de zirka 75 % Sprooche vo dr Wält, wo en R-artige Luut hen, het d Mehrzaal en alveolare Vibrant.^[1]

In dänne Sprooche, wo de Luut hen, hen hängt di gnaui Ussprooch vùm Sprecher, vùm Wort ùn andre Faktore ab.^[2] De Grùnd isch d Präzision, wo für d Zùngeschleg nöötig isch, vorallem d Aazaal vo Zùngeschleg isch verschiide. So wird dr Vibrant oft zumene alveolare Tap [ɾ], oder de Artikulationsort isch statt alveolar änder dental oder postalveolar.

• Es isch en Vibrant, er wird mit meerere Schläg vo dr Zùng gäge de Artikulationsort artikuliert.
• De Artikulationsort isch alveolar; er wird dur diräkte Kontakt vo de Zùng mit de Alveole produziert.
• D Phonation isch stimmhaft; derwyylscht er produziert wird, vibriere d Stimmbänder.
• Es isch en orale Konsonant; d Lùft goot dur s Muul usse.
• Es isch en egressive Konsonant; er wird allei dur s Usstoosse vo Lùft mit de Lunge ùn em Zwerchfell erzüügt, wie die meischte mänschliche Sproochluut.

Sprooch		Wort	IPA	Bedütig	Bemerkig
Alemannisch	Joutütsch	bǜre	[ˈb̥ʏrə](info)	‚lùpfe‘	in dänne Dialäkt, wo e Zùngespitze-r hen; in viile Dialäkt in freier Variation mit eme Zäpfli-r.
	Liachtaschtänerisch (Unterland)	Reema	[ˈreːmɐ](info)	‚Rieme‘
	Solothurnisch	Rǜgge	[ˈrʏkə](info)	‚Rùgge‘
	Züritüütsch	Brugg	[bruk](info)	‚Brùgg‘
Dütsch		Schmarren, Haar	[ʃmaːrn](info), [haːr](info)	‚Schmarre‘, ‚Hoor‘	in freier Variation mit [ʁ] un [ʀ].
Rätoromanisch	Putèr	cour	[kɔːr](info)	‚Härz‘
	Vallader	bavronda	[bɐvˈrɔndɐ](info)	‚Getränk‘
Afrikaans[3]		rooi	[rɔɪ]	‚root‘
Albanisch		rrush	[ruʃ]	‚Truube‘
Änglisch	Schottisch	curd	[kʌrd]	‚Chääsbruch‘	nùmme in einzelne Dialäkt, sùnscht en [ɹ].
Arabisch		رأس	[rɑʔs]	‚Chopf‘
Armenisch	Ostarmenisch[4]	ռումբ	[rumb](info)	‚Kanonechugel‘
Baskisch		errota	[eˈrota]	‚Mühli‘
Bengalisch		রাত	[rat]	‚Nacht‘
Bretonisch		roue	[ruːe]	‚Chönig‘	vorallem in de Gegend vo Léon ùn Morbihan; in viile andre Dialäkt isch es dergäge en Zäpfli-r.
Estnisch		narr	[nɑrː]	‚Dubel‘
Finnisch		purra	[purːɑ]	‚bysse‘
Französisch	Français régional vo Südfrankrych ùn Korsika	rouge	[ruʒ]	‚root‘	in freier Variation mit [ʁ] ùn [ʀ].
	Québec
	Afrika
Neugriechisch	Standardgriechisch[5]	άρτος	[ˈartos]	‚Hostie‘	Allophon vo /r/, meischt in Konsonantehuufe, sùnscht en alveolare Tap oder en alveolare Approximant[5]
	Zypriotisch[6][7]	βορράς	[voˈrːas]	‚Norde‘	Wird vo eme /ɾ/ ùnterschide.
Hindustani		पत्थर / پتھر	[pət̪t̪ʰər]	‚Stai‘
Italienisch[8]		terra	[ˈtɛrra]	‚Erd‘
Katalanisch[9]		esborrar	[əzβuˈra]	‚lösche‘
Kele[10]		[ⁿrikei]		‚Bai‘
Kirgisisch[11]		ыр	[ɯr]	‚Lied‘
Lettisch[12]		rags	[räks̪]	‚Horn‘
Niiderländisch		rood	[roːt](info)	‚root‘	regional arg verschide.
Malaiisch		kurang	[kuräŋ]	‚weeniger‘
Polnisch[13]		krok	[ˈkrɔk](info)	‚Schritt‘
Portugiesisch		carro	[ˈkäru]	‚Auto‘
Rumänisch		măr	[mər]	‚Öpfel‘
Russisch[14]		играть	[ɪˈɡr̠atʲ]	‚spiile‘
Scots		bricht	[brɪçt]	‚hell‘
Schottisch-gälisch		ceart	[kʲarˠʃd]	‚woor‘	wird es am Wortaafang, oder vor d, t, l, n, s ussgsproche, sùnscht als [ɾ]. Wird vo /ɾʲ/ ùn /ɾ/ am Wortänd ùn zwüsche Vokal ùnterschide.
Slowenisch[15]		riž	[ríːʃ]	‚Rys‘	Cha au en [ɾ] sy,[16]
Serbokroatisch[17]		рт / rt	[r̩t]	‚Ùmhang‘
Slowakisch		ryba	[riba]	‚Fisch‘
Spanisch[18]		perro	[ˈpe̞ro̞]	‚Hùnd‘	wird vo eme /ɾ/ ùnterschide
Tadschikisch		арра	[ʌrrʌ]	‚gsänne‘
Tagalog		rambutan	[rɐmbuˈtan]	‚Rambutan‘	Allophon vùm hüüfigere [ɾ].[19]
Tschechisch		chlor	[xlɔ̝ːr]	‚Chlor‘	wird vo eme frikatisierte Vibrant /r̝/ ùnterschide.
Ungarisch[20]		arra	[ɒr̪ːɒ]	‚eso‘	isch dental.
Walisisch		Rhagfyr	[ˈr̥aɡvɨr]	‚Dezämber‘

1. ↑ Ladefoged, P., Meddieson, I.: The Sounds of the World’s Languages. Blackwell Publishing. Malden, MA (USA). 1996.
2. ↑ Ladefoged, P., Meddieson, I.: The Sounds of the World’s Languages. Blackwell Publishing. Malden, MA (USA). 1996.
3. ↑ Lass (1987:117)
4. ↑ Dum-Tragut (2009:19)
5. ↑ ^{5,0 5,1} Arvaniti (2007:14–18)
6. ↑ Arvaniti (2010:3–4)
7. ↑ Vorlage:Citation
8. ↑ Rogers, Derek; d'Arcangeli, Luciana (2004): Italian. Journal of the International Phonetic Association 34 (1): 117–121
9. ↑ Carbonell, Joan F.; Llisterri, Joaquim (1992): Catalan. Journal of the International Phonetic Association 22 (1-2): 53–56
10. ↑ Ladefoged, Peter (2005): Vowels and Consonants (Second ed.), Blackwell pp.165
11. ↑ Kara (2003:11)
12. ↑ Nau (1998:6)
13. ↑ Jassem, Wiktor (2003): Polish. Journal of the International Phonetic Association 33 (1): 103–107
14. ↑ Skalozub, Larisa (1963): Palatogrammy i Rentgenogrammy Soglasnyx Fonem Russkogo Literaturnogo Jazyka, Izdatelstvo Kievskogo Universiteta. Zitiert in Ladefoged, Peter; Maddieson, Ian (1996), The Sounds of the World’s Languages. Blackwell Publishing, ISBN ISBN 0-631-19815-6
15. ↑ Pretnar & Tokarz (1980:21)
16. ↑ Šuštaršič, Komar & Petek (1999:135)
17. ↑ Kordić (2006:5), Landau et al. (1999:66)
18. ↑ Martínez-Celdrán, Eugenio; Fernández-Planas, Ana Ma.; Carrera-Sabaté, Josefina (2003): Castilian Spanish. Journal of the International Phonetic Association 33 (2): 255–259
19. ↑ Schachter and Reid (2008)
20. ↑ Siptár & Törkenczy (2000:75–76), Szende (1999:104)