شهاب‌الدین بن عربشاه
شهاب‌الدین بن عربشاه شهاب‌الدین بن عربشاه | |
|---|---|
| زادهٔ | ۲ ژانویه ۱۳۸۹/ ۲۵ ذی الحجه ۷۹۰ |
| درگذشت | ۲۳ اوت ۱۴۵۰/ ۵ رجب ۸۵۴ |
| پیشه(ها) | ادیب، شاعر، عالِم مسلمان |
| آثار | العقد الفرید، ترجمان المترجم بمنتهی الأرب فی لُغات الترک والعجم والعرب، جَلوة الأمداح الجمالیة فی حُلّتی العروض العربیة… |
شهاب‌الدین بن عربشاه (۱۳۸۹-۱۴۵۰) (نسب کامل: شهاب‌الدین ابوالعباس احمد بن محمد بن عبدالله بن ابراهیم ابن نصر بن محمد بن عربشاه) ادیب، شاعر و عالِم مسلمان شامی بود.[۱]
وی به سبب دانش و چیرگی در زبانهای گوناگون در دیوان انشاء (دیوان همایون) سمت منشی‌گری را برعهده گرفت و مکاتبات دربار عثمانی با فرمانروایان سایر کشورها را به زبانهای عربی، فارسی و ترکی انجام می‌داد و در این مدت آثار بسیاری را برای پادشاه عثمانی از زبانهای فارسی و عربی به زبان ترکی ترجمه کرد.[۲]
پیشینه
[ویرایش]ابن عربشاه در سال ۷۹۱ ه.ق از پدر و مادری ایرانی[نیازمند منبع] در دمشق به دنیا آمد. هنگام هجوم تیمور به شام ابن عربشاه به سمرقند رفت (۸۰۳) و نزد جرجانی و جزری به تحصیل علوم ادبی پرداخت و زبان ترکی و مغولی را نیز آموخت.
ابن عربشاه در سال ۸۱۱ به ناحیه خطا رفته و از شرامی حدیث شنود و از آنجا به خوارزم و حاجی طرخان و شبه جزیره کریمه و از آنجا به ادرنه به خدمت سلطان محمد اول شد و سلطان او را کاتب خویش کرد. در سال ۸۲۴ به حلب و در ۸۲۵ به دمشق سفر کرد و از ابوعبداللّه محمد بخاری حدیث فراگرفت و در ۸۳۲ به زیارت مکه رفت و در ۸۴۰ در قاهره به صحبت تغری بردی نائل گشت، و در آنجا ماند تا در ۸۵۴ درگذشت.
او دو فرزند به نام‌های حسن و تاج‌الدین عبدالوهاب داشته‌است.
آثار
[ویرایش]- کتاب عجائب المقدور فی نوائب تیمور.
- کتاب فاکهةالخلفا و مفاکهةالظرفا در ده باب مانند کلیله و دمنه و آن اقتباسی است از مرزبان‌نامه.
- ترجمان المترجم بمنتهی الارب فی لغة الترک و العجم و العرب.
و ترجمه‌های چندی از فارسی و عربی به ترکی که به نام سلطان محمد و سلطان مراد از جمله:
- جامع‌الحکایات و لامع‌الروایات عوفی.
- تفسیر ابولیث.
- تعبیر دینوری و غیره.
پی‌نوشت‌ها
[ویرایش]- ↑ فروخ، عمر (۱۹۸۴). تاریخ الأدب العربی. ج. سوم. بیروت: دارالعلم للملایین. ص. ۸۵۴. تاریخ وارد شده در
|سال=را بررسی کنید (کمک) - ↑ دائرةالمعارف بزرگ اسلامی بایگانی‌شده در ۱۷ دسامبر ۲۰۱۰ توسط Wayback Machine، سرواژهٔ ابن عربشاه.
منابع
[ویرایش]- لغت‌نامهٔ دهخدا، سرواژهٔ ابن عربشاه. (نسخهٔ در مالکیت عمومی).
پیوند به بیرون
[ویرایش]
در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ شهاب‌الدین بن عربشاه موجود است.
| عمومی | |
|---|---|
| کتابخانه‌های ملی | |
| واژه‌نامه‌های زندگی‌نامه‌ای | |
| پایگاه‌های دادهٔ علمی | |
| سایر | |
.jpg)
| |||||||||||||||
| |||||||||||||||
| |||||||||||||||
| |||||||||||||||
| |||||||||||||||
| |||||||||||||||
Text is available under the CC BY-SA 4.0 license; additional terms may apply.
Images, videos and audio are available under their respective licenses.
Cover photo is available under {{::mainImage.info.license.name || 'Unknown'}} license.
Cover photo is available under {{::mainImage.info.license.name || 'Unknown'}} license.
Credit:
(see original file).
