สถาบันจิตเวชศาสตร์สมเด็จเจ้าพระยา Somdet Chaopraya Institute of Psychiatry
กรมสุขภาพจิต กระทรวงสาธารณสุข
ภูมิศาสตร์
ที่ตั้ง	แขวงคลองสาน เขตคลองสาน กรุงเทพมหานคร ประเทศไทย, ประเทศไทย
พิกัด	13°43′50″N 100°30′16″E / 13.730455°N 100.504401°E / 13.730455; 100.504401
หน่วยงาน
ประเภท	เฉพาะทาง
บริการสุขภาพ
จำนวนเตียง	500 เตียง
ประวัติ
ชื่อเดิม	โรงพยาบาลคนเสียจริต โรงพยาบาลโรคจิตต์ธนบุรี
เปิดให้บริการ	1 พฤศจิกายน พ.ศ. 2432
ลิงก์
เว็บไซต์	www.somdet.go.th/public/Eng/main.php

สถาบันจิตเวชศาสตร์สมเด็จเจ้าพระยา (หรือที่รู้จักในชื่อโรงพยาบาลสมเด็จเจ้าพระยา) เป็นโรงพยาบาลจิตเวชในเขตคลองสาน กรุงเทพมหานคร ประเทศไทย ซึ่งอาคารหลังเดิมได้รับการออกแบบโดยสถาปนิกชาวอังกฤษและดูแลโดยแพทย์ชาวอังกฤษ ดร. มอร์เดน คาร์ธิว ที่ได้รับการก่อตั้งขึ้นในฐานะเป็นโรงพยาบาลคนเสียจริต^[1] ในฐานะโรงพยาบาลจิตเวชแห่งแรกและเป็นโรงพยาบาลที่เก่าแก่ที่สุดอันดับสองของประเทศไทย โรงพยาบาลแห่งนี้จึงเป็นที่รู้จักในฐานะผู้บุกเบิกการรักษาผู้ป่วยทางจิตอย่างมีมนุษยธรรมภายในประเทศ

โรงพยาบาลนี้ได้รับการก่อตั้งขึ้นตามพระบรมราชโองการของพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวใน พ.ศ. 2432 โดยเริ่มแรกมีเนื้อที่ห้าไร่ริมฝั่งแม่น้ำเจ้าพระยา ทศวรรษต่อมา ได้ย้ายมาอยู่ที่วิทยาเขต 44 ไร่ในปัจจุบัน ชื่อเดิมของโรงพยาบาลนี้คือ "โรงพยาบาลคนเสียจริต" (Hospital for the Mentally Ill) ซึ่งต่อมาได้เปลี่ยนเป็น "โรงพยาบาลโรคจิตต์ธนบุรี" (Thon Buri Psychosis Hospital)^[2] ครั้นเมื่อฝน แสงสิงแก้ว เข้ารับตำแหน่งผู้อำนวยการโรงพยาบาลจิตเวช เขาได้เปลี่ยนชื่อเป็น "โรงพยาบาลสมเด็จเจ้าพระยา" ใน พ.ศ. 2497 เพื่อขจัดมลทินที่เกี่ยวข้องกับชื่อเดิมของโรงพยาบาล โดยชื่อใหม่นี้คือชื่อถนนสมเด็จเจ้าพระยาที่ก่อตั้งสถาบัน^[3][4] ต่อมา ใน พ.ศ. 2498 โรงพยาบาลนี้ได้เริ่มจัดโปรแกรมการฝึกเพื่อเพิ่มความเชี่ยวชาญในด้านจิตเวชศาสตร์และสุขภาพจิต ไม่นานหลังจากที่สมาคมจิตแพทย์แห่งประเทศไทยได้รับการก่อตั้ง^[5]

คลินิกสุขวิทยาจิตเปิดขึ้นในโรงพยาบาลสมเด็จเจ้าพระยาหลังจากประสบความสำเร็จในการฝึกอบรมจากทีมผู้เชี่ยวชาญที่ศึกษาสุขวิทยาจิต, จิตเวชศาสตร์เด็ก, จิตวิทยาคลินิก และสังคมสงเคราะห์จิตเวช โดยส่วนนี้ได้ขยายเพิ่มเติมเพื่อให้บริการจิตใจผู้ป่วยนอก เมื่อก่อตั้งศูนย์สุขภาพจิตเด็ก โรงพยาบาลดังกล่าวได้เริ่มให้บริการผู้ป่วยนอกใน พ.ศ. 2513 เนื่องจากการขาดแคลนบุคลากร^[5]

โรงพยาบาลนี้ได้รับการยกฐานะเป็นแผนกตามพระราชกฤษฎีกาปรับโครงสร้างกรมการแพทย์ พ.ศ. 2517^[5] ครั้น พ.ศ. 2545 โรงพยาบาลดังกล่าวได้เปลี่ยนชื่อเป็น "สถาบันจิตเวชศาสตร์สมเด็จเจ้าพระยา"

ทั้งนี้ วิทยาเขตของสถาบันมีต้นไม้อายุมากกว่าหนึ่งศตวรรษ^[2] ซึ่งนายแพทย์ สินเงิน สุขสมปอง ผู้อำนวยการโรงพยาบาล เชื่อว่าความเขียวขจีช่วยให้ผู้ป่วยจิตสงบได้ ผู้บริหารไม่ยอมตัดต้นไม้เพื่อขยายพันธุ์ และเชิญบุคคลสำคัญให้ปลูกต้นไม้ในโอกาสพิเศษ^[2]

• โรงพยาบาลศรีธัญญา

• เว็บไซต์ทางการ
• สถาบันจิตเวชศาสตร์สมเด็จเจ้าพระยา ที่เฟซบุ๊ก

ด ค ก โรงพยาบาลในประเทศไทย
โรงพยาบาลมหาวิทยาลัยหรือวิทยาลัยแพทยศาสตร์ (โรงพยาบาลโรงเรียนแพทย์) เกษตรศาสตร์ กัลยาณิวัฒนาการุณย์ จักรีนฤบดินทร์ จุฬาลงกรณ์ ธรรมศาสตร์เฉลิมพระเกียรติ นเรศวร บูรพา ปัญญานันทภิกขุ พะเยา พระมงกุฎเกล้า มหาราชนครเชียงใหม่ แม่ฟ้าหลวง รามาธิบดี วชิรพยาบาล วลัยลักษณ์ ศรีนครินทร์ ศิริราช สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สงขลานครินทร์ สุทธาเวช สุรนารี อุบลราชธานี
โรงพยาบาลส่วนกลาง (กรมการแพทย์ กระทรวงสาธารณสุข) เมตตาประชารักษ์ (วัดไร่ขิง) ราชวิถี เลิดสิน สงฆ์ นพรัตนราชธานี
โรงพยาบาลส่วนภูมิภาค (สำนักงานปลัดกระทรวงสาธารณสุข) โรงพยาบาลศูนย์ ขอนแก่น เจ้าพระยายมราช เจ้าพระยาอภัยภูเบศร ชลบุรี เชียงรายประชานุเคราะห์ ตรัง นครปฐม นครพิงค์ บุรีรัมย์ พระนครศรีอยุธยา พระปกเกล้า พุทธชินราช พิษณุโลก พุทธโสธร มหาราชนครราชสีมา มหาราชนครศรีธรรมราช ยะลา ร้อยเอ็ด ระยอง ราชบุรี ลำปาง วชิระภูเก็ต ศรีสะเกษ สกลนคร สรรพสิทธิประสงค์ สระบุรี สวรรค์ประชารักษ์ สมุทรสาคร สุราษฎร์ธานี สุรินทร์ หาดใหญ่ อุดรธานี อุตรดิตถ์ โรงพยาบาลทั่วไป กระบี่ ๕๐ พรรษา มหาวชิราลงกรณ กาฬสินธุ์ กันทรลักษ์ กำแพงเพชร เกาะสมุย ชัยนาทนเรนทร ชัยภูมิ ชุมพรเขตรอุดมศักด์ ชุมแพ เชียงคำ ดำเนินสะดวก ตราด ตะกั่วป่า เทพรัตน์นครราชสีมา นครนายก นครพนม นครราชสีมา นราธิวาสราชนครินทร์ นางรอง น่าน บางบัวทอง บางใหญ่ บ้านโป่ง บ้านหมี่ เบตง ปทุมธานี ประจวบคีรีขันธ์ ปราสาท ปัตตานี ปักธงชัย ปากช่องนานา พระจอมเกล้า พระนั่งเกล้า พระนารายณ์มหาราช พระพุทธบาท พหลพลพยุหเสนา พะเยา พังงา พัทลุง พิจิตร เพชรบูรณ์ แพร่ โพธาราม ภูเขียวเฉลิมพระเกียรติ มหาสารคาม มะการักษ์ มุกดาหาร แม่สอด ยโสธร ระนอง ลำพูน เลย วารรินชำราบ ศรีสังวรสุโขทัย ศรีสังวาลย์ สงขลา สตูล สมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราช สมเด็จพระพุทธเลิศหล้า สมเด็จพระยุพราชสระแก้ว สมเด็จพระยุพราชเดชอุดม สมเด็จพระสังฆราช องค์ที่ 17 สมุทรปราการ สิงห์บุรี สิรินธร สุโขทัย สุไหงโก-ลก เสนา หนองคาย หนองบัวลำภู หัวหิน อ่างทอง อำนาจเจริญ อินทร์บุรี อุทัยธานี โรงพยาบาลสมเด็จพระยุพราช กระนวน กุฉินารายณ์ จอมบึง ฉวาง เชียงของ ด่านซ้าย เดชอุดม เด่นชัย ตะพานหิน ท่าบ่อ ธาตุพนม นครไทย บ้านดุง ปัว ยะหา เลิงนกทา เวียงสระ สระแก้ว สว่างแดนดิน สายบุรี หล่มเก่า โรงพยาบาลชุมชน รายชื่อโรงพยาบาลชุมชนในประเทศไทย
โรงพยาบาลเฉพาะทาง กรมการแพทย์ กระทรวงสาธารณสุข สถาบันทันตกรรม ธัญญารักษ์ ประสาท เชียงใหม่ ประสาทวิทยา โรคทรวงอก โรคผิวหนัง โรคผิวหนังเขตร้อนภาคใต้ เวชศาสตร์ผู้สูงอายุ ศูนย์สิรินธรฯ ศูนย์บำบัดรักษายาเสพติด เชียงใหม่ ขอนแก่น ปัตตานี แม่ฮ่องสอน อุดรธานี ศูนย์มะเร็ง ชลบุรี ลพบุรี ลำปาง สุราษฎร์ธานี อุดรธานี อุบลราชธานี ศูนย์มหาวชิราลงกรณ์ ธัญบุรี ศูนย์สมเด็จพระสังฆราชญาณสังวร เพื่อผู้สูงอายุ สถาบันมะเร็งแห่งชาติ สถาบันสุขภาพเด็กแห่งชาติมหาราชินี กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข บำราศนราดูร ราชประชาสมาสัย กรมสุขภาพจิต กระทรวงสาธารณสุข กัลยาณ์ราชนครินทร์ จิตเวชขอนแก่น จิตเวชนครพนม จิตเวชนครราชสีมา จิตเวชนครสวรรค์ จิตเวชเลย จิตเวชสงขลา จิตเวชสระแก้ว พระศรีมหาโพธิ์ ยุวประสาทไวทโยปถัมภ์ ราชนครินทร์ ราชานุกูล ศรีธัญญา สถาบันพัฒนาการเด็กราชนครินทร์ สมเด็จเจ้าพระยา สวนปรุง สวนสราญรมย์ อื่น ๆ จุฬาภรณ์ ศูนย์หัวใจสิริกิติ์ ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ สถาบันโรคไตภูมิราชนครินทร์
โรงพยาบาลสังกัดกระทรวงกลาโหม กรมแพทย์ทหารบก ค่ายกฤษณ์สีวะรา ค่ายกาวิละ ค่ายขุนเจืองธรรมิกราช ค่ายเขตอุดมศักดิ์ ค่ายจักรพงษ์ ค่ายจิรประวัติ ค่ายเทพสตรีศรีสุนทร ค่ายธนะรัชต์ ค่ายนวมินทราชินี ค่ายประจักษ์ศิลปาคม ค่ายพระยอดเมืองขวาง ค่ายพ่อขุนผาเมือง ค่ายพิชัยดาบหัก ค่ายภาณุรังสี ค่ายเม็งรายมหาราช ค่ายรามราชนิเวศน์ ค่ายวชิรปราการ ค่ายวชิราวุธ ค่ายวิภาวดีรังสิต ค่ายวีรวัฒนโยธิน ค่ายศรีพัชรินทร ค่ายศรีสองรัก ค่ายสมเด็จเจ้าพระยามหากษัตริย์ศึก ค่ายสมเด็จพระนเรศวรมหาราช ค่ายสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช ค่ายสรรพสิทธิประสงค์ ค่ายสุรนารี ค่ายสุรศักดิ์มนตรี ค่ายสุรสิงหนาท ค่ายสุรสีห์ ค่ายสุริยพงษ์ ค่ายเสนาณรงค์ ค่ายอดิศร ค่ายอิงคยุทธบริหาร ทหารผ่านศึก พระมงกุฎเกล้า โรงเรียนนายร้อยพระจุลจอมเกล้า อานันทมหิดล กรมแพทย์ทหารเรือ กรมสรรพาวุธทหารเรือ ฐานทัพเรือพังงา ฐานทัพเรือสงขลา ทหารเรือกรุงเทพ โรงเรียนนายเรือ ป้อมพระจุลจอมเกล้า สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ สมเด็จพระปิ่นเกล้า อาภากรเกียรติวงศ์ กรมแพทย์ทหารอากาศ กองบิน 1 กองบิน 2 กองบิน 4 กองบิน 5 กองบิน 7 กองบิน 21 กองบิน 23 กองบิน 41 กองบิน 46 กองบิน 56 จันทรุเบกษา ภูมิพลอดุลยเดช ทหารอากาศ (สีกัน) โรงเรียนนายเรืออากาศนวมินทกษัตริยาธิราช
โรงพยาบาลสังกัดหน่วยงานอื่น ๆ สำนักการแพทย์ กรุงเทพมหานคร กลาง เจริญกรุงประชารักษ์ ตากสิน ราชพิพัฒน์ ลาดกระบัง เวชการุณย์รัศมิ์ สิรินธร หลวงพ่อทวีศักดิ์ ชุตินฺธโร อุทิศ บางขุนเทียน โรงพยาบาลตำรวจ สำนักงานตำรวจแห่งชาติ ตำรวจ ดารารัศมี นวุติสมเด็จย่า ยะลาสิริรัตนรักษ์ โรงพยาบาลสภากาชาดไทย จุฬาลงกรณ์ สมเด็จพระบรมราชเทวี ณ ศรีราชา อื่น ๆ บุรฉัตรไชยากร (การรถไฟแห่งประเทศไทย) การท่าเรือแห่งประเทศไทย (การท่าเรือแห่งประเทศไทย) การไฟฟ้านครหลวง (การไฟฟ้านครหลวง) โรงงานยาสูบ (กระทรวงการคลัง) ราชทัณฑ์ (กระทรวงยุติธรรม) โรงพยาบาลเอกชน รายชื่อโรงพยาบาลเอกชนในประเทศไทย

ด ค ก เขตคลองสาน
แขวง	สมเด็จเจ้าพระยา คลองสาน บางลำภูล่าง คลองต้นไทร
ประวัติศาสตร์	อาณาจักรธนบุรี สมเด็จพระเจ้ากรุงธนบุรี บ้านหวั่งหลี
ภูมิศาสตร์	แม่น้ำเจ้าพระยา
เศรษฐกิจ	การขนส่ง รายชื่อทางแยก สะพานสมเด็จพระเจ้าตากสิน สะพานพระปกเกล้า รถไฟฟ้าบีทีเอส สายสีลม กรุงธนบุรี วงเวียนใหญ่ รถไฟฟ้าสายสีทอง กรุงธนบุรี เจริญนคร คลองสาน เรือด่วนเจ้าพระยา ธุรกิจ ล้ง 1919 ไอคอนสยาม ทรู ไอคอน ฮอลล์ โรงแรมเพนนินซูล่า โรงแรมโอเรียนเต็ลริมน้ำ
สังคม	สาธารณสุข โรงพยาบาลตากสิน สถาบันจิตเวชศาสตร์สมเด็จเจ้าพระยา วัฒนธรรม วัดสุวรรณ วัดอนงคาราม วัดพิชยญาติการาม วัดทองธรรมชาติ วัดทองนพคุณ วัดเศวตฉัตรวรวิหาร วัดสุทธาราม
หมวดหมู่