For faster navigation, this Iframe is preloading the Wikiwand page for Կաստրոիզմ.

Կաստրոիզմ

Ֆիդել Կաստրո

Կաստրոիզմ, տեսություն և պրակտիկա, որը կապված է Ֆիդել Կաստրոյի անվան հետ։ Կաստրոիզմն առաջացել է լատինամերիկյան ավանդույթների և Կուբայական հեղափոխության փորձի հիման վրա։ Առաջին անգամ Կաստրոն հրապարակավ հանդես է եկել «Պատմությունն ինձ արդարացնելու է» ելույթով, որի ժամանակ խոսել է ազգայնականության, ժողովրդավարության և սոցիալական արդարության, բայց ոչ սոցիալիզմի մասին։

Կաստրոն Լատինական Ամերիկայում ստեղծել է զուգահեռ կոմունիստական կազմակերպությունների ցանց, որոնք կողմնորոշված էին ոչ թե դեպի Մոսկվա, այլ դեպի Հավանա[1]։

Պատմական և քաղաքական իրադարձությունների ազդեցություն

Կաստրոիզմը լենինիզմի, ստալինիզմի և մաոիզմի հետ կարելի է դասակարգել կոմունիզմի հոսանքների շարքում։ Սակայն կաստրոիզմի արմատները հեղափոխություններով և ազգային-ազատագրական պատերազմներով հագեցած լատինամերիկյան տարածաշրջանի պատմության մեջ են։

Կաստրոիզմի կարևոր բաղադրիչն է կրեոլական հեղափոխական ազգայնականությունը։ Այն սկիզբ է առել Լատինական Ամերիկայի երկրների՝ Իսպանիայից անկախանալու համար մղվող պայքարից։ Երկու հարյուրամյակի ընթացքում Լատինական Ամերիկայում չի դադարել պայքարը՝ նախ իսպանացի գաղութարարների դեմ, ապա՝ «գրինգոյի» ազդեցության դեմ, տեղի խունտաների և լատիֆունդիստների դեմ։

Կապ ստալինիզմի հետ

Չնայած կոմունիստական հայացքներին՝ Կաստրոն դժգոհ է մնացել Իոսիֆ Ստալինի քաղաքականությունից։ Ֆիդել Կաստրոն քննադատել է ԽՍՀՄ-ին իշխանության չարաշահման, ճնշումների և անձի պաշտամունքի համար։ Միևնույն ժամանակ Կաստրոն նաև կարծում էր, որ Ստալինը մեծ ներդրում է ունեցել երկրի արդյունաբերացման և հիտլերյան նացիզմի նկատմամբ հաղթանակի գործում։

Կաստրոյի քաղաքականության հետևանքներն էկոնոմիկայի ոլորտում

Բարեփոխումների, արտաքին քաղաքականության և Ֆիդել Կաստրոյի գործունեության արդյունքում Կուբայի տնտեսությունն ունեցել է ինչպես առավելություններ, այնպես էլ թերություններ։

Ձեռքբերումներ՝

  • տուրիստական ճյուղի զարգացում,
  • շաքարի և նիկելի արտահանում,
  • էլիտային սիգարների արտադրություն,
  • բանկային ոլորտի ամրապնդում,
  • նավթային արդյունաբերության զարգացում։

Կորուստներ՝

  • ԱՄՆ-ի էմբարգոյի պատճառով բացակայում է կարևոր շուկաների և ներդրումների հասանելիությունը։
  • Արտարժույթի սուր պակասուրդ։
  • Բարդացված առևտրային սահմանափակումները խոչընդոտում են ներդրումներին։
  • Վատ ենթակառուցվածք։
  • Վառելիքի, պարարտանյութերի և պահեստամասերի դեֆիցիտ։

Տես նաև

Ծանոթագրություններ

  1. Шестопал А. В. Лица и поколения Արխիվացված 2016-03-05 Wayback Machine // Вестник МГИМО-Университета № 6 (15), 2010. С. 283—294

Աղբյուրներ

{{bottomLinkPreText}} {{bottomLinkText}}
Կաստրոիզմ
Listen to this article

This browser is not supported by Wikiwand :(
Wikiwand requires a browser with modern capabilities in order to provide you with the best reading experience.
Please download and use one of the following browsers:

This article was just edited, click to reload
This article has been deleted on Wikipedia (Why?)

Back to homepage

Please click Add in the dialog above
Please click Allow in the top-left corner,
then click Install Now in the dialog
Please click Open in the download dialog,
then click Install
Please click the "Downloads" icon in the Safari toolbar, open the first download in the list,
then click Install
{{::$root.activation.text}}

Install Wikiwand

Install on Chrome Install on Firefox
Don't forget to rate us

Tell your friends about Wikiwand!

Gmail Facebook Twitter Link

Enjoying Wikiwand?

Tell your friends and spread the love:
Share on Gmail Share on Facebook Share on Twitter Share on Buffer

Our magic isn't perfect

You can help our automatic cover photo selection by reporting an unsuitable photo.

This photo is visually disturbing This photo is not a good choice

Thank you for helping!


Your input will affect cover photo selection, along with input from other users.

X

Get ready for Wikiwand 2.0 🎉! the new version arrives on September 1st! Don't want to wait?