For faster navigation, this Iframe is preloading the Wikiwand page for Խաչգետիկ.

Խաչգետիկ

Գյուղ
Խաչգետիկ
ԵրկիրԱրցախ Արցախ
Շրջան Քաշաթաղ
ՀամայնքԱղավնատուն (համայնք, Քաշաթաղի շրջան) | Աղավնատուն
Ազգային կազմհայեր
Ժամային գոտիUTC+4
Խաչգետիկ (Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետություն)##
Խաչգետիկ (Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետություն)
Արցախի Հանրապետության քարտեզը, որտեղ մուգ շագանակագույնով պատկերված են Ադրբեջանի զինված ուժերի վերահսկողության ներքո գտնվող տարածքները, իսկ մարմնագույնով՝ Արցախի վերահսկողության ներքո գտնվող տարածքները 2021 թվականի հունվարի 1-ի դրությամբ[1]

Խաչգետիկ, գյուղ Արցախի Հանրապետության Քաշաթաղի շրջանում՝ շրջկենտրոնից 38 կմ հարավ-արևելք։ Մտնում է Աղավնատուն համայնքի մեջ[2]։

Սաֆիյան անվանումով ընդգրկված է եղել Արևելյան Հայաստանի Ելիզավետպոլի նահանգի Զանգեզուրի գավառում[3]։

Աշխարհագրություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Գյուղը տեղակայված է Արցախի Հանրապետւթյան արևմտյան հատվացում Քաշաթաղի շրջանում նաղկինում Արցախի Բերձոր գավառում։ Բնակավայրը տեղակայված է Հակարի գետի միջին հոսանքի ձախափնյա ձորալանջին[4]։

19-րդ դարում քրդական ցեղերի ճնշման տակ տարածաշրջանի հիմնականում հայաթափվել էին։ Սաֆիան գյուղի հարևանությամբ էր գտնվում Արցախի վաղ միջնադարյան բնակավայրերից մեկը Խաչգետիկը, որի հետքերը մինչև այսօր տեսանելի են[4]։

19-րդ դարի երկրրորդ կեսին Սաֆիանում բնակություն էին հաստատել թրքախոս քոչվոր քրդերի մի քանի ընտանիքներ։ Մի քանի տասնամյակի ընդացքում Սաֆիան և Խաչգետիկ գյուղերում գտնվող պատմամշակութային հուշառձանները թուրքերի և քրդերի կողմից համայնատարած ավերվել են[4]։

Սաֆիանը 1923 թվականին թվականին գտնվում էր ԱԽՍՀ Կարմիր Քուրդստանի, իսկ 1930 թվականին Լաչինի շրջանի կազմի մեջ։ 1995 թվականին ՀՀ բնակավայրերից, մասնավորապես Երևանից և Գյումրիից այստեղ հաստատվեցին մի քանի ընտանիք[4]։

Ադրբեջանում խորհդային կարգերի հաստատվելուց հետո Մոսկվայի կենտրոնական բոլշևիկյան իշխանության որոշմամբ այս տարածքները բռնակցվեցին ԱԽՍՀ-ին։

Քանի որ վերոհիշյալ գյուղը և նրա շրջակայքում գտնվող մյուս բնակավայրերը ԼՂԻՄ-ին առավել մոտ էին գտնվում,ուստի խորհրդային տարիներին Բաքվի իշխանությունների կողմից արագ բնակեցվում էին է թուրքերի և քուրդ նոր ընտանիքներով[4]։

Ազատագրվել է 1993 թվականի սեպտեմբերին, բնակեցվել է 1999 թվականին՝ Ադրբեջանից բռնագաղթած հայ փախստականներով։

2020 թվականի Արցախյան երկրորդ պատերազմի արդյունքում գյուղը հայաթափվել և անցել է Ադրբեջանի հսկողության տակ[5]։

Բնակչություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Բնակչությունը 2003 թվականի տվյալներով 32 մարդ է։ 2015 թվականին Խաչգետիկ համայնքի բնակչության թվաքանակը կազմում է 47 մարդ, կա 11 տնտեսություն[6]։

Բնակավայրի ազգաբնակչության փոփոխությունը[7].

Տարի 2008 2009 2010
Բնակիչ 27 29 27

Տնտեսություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Զբաղվում են անասնապահությամբ և երկրագործությամբ։

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. Արցախի տարածքները համարվում են օկուպացված Ադրբեջանի կողմից. ԱՀ ԱԺ հայտարարությունը, (արխիվացված 05․04․2021թ․)
  2. Հակոբ Ղահրամանյան, Տեղեկատու Արցախի Հանրապետության վարչատարածքային միավորների սոցիալ-տնտեսական բնութագրերի, Երևան, Ճարտարագետ, 2015 թ.։
  3. «Հայաստանի և հարակից շրջանների տեղանունների բառարան», հտ 4, էջ 534
  4. 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 Բալայան, Վահրամ (2020). ԱՐՑԱԽԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԲՆԱԿԱՎԱՅՐԵՐԻ ՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ ՈՒՐՎԱԳԾԵՐ. Երևան: Զանգակ. էջ 610.
  5. «Արցախը հրապարակել է Ադրբեջանի հսկողության տակ անցած համայնքների և բնակավայրերի ցանկը». Ազատություն Ռադիոկայան. 2020 թ․ դեկտեմբերի 10.
  6. Ղահրամանյան, Հակոբ (2015). Տեղեկաատու Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետության վարչատարածքային միավորների սոցիալ-տնտեսական բնութագրերի. Երևան. էջ 330.((cite book)): CS1 սպաս․ location missing publisher (link)
  7. «Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետություն. Բնակչություն ըստ համայնքների». Վերցված է 2021 Մայիսի 1-ին.
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Ղարաբաղյան ազատագրական պատերազմ (1988—1994) հանրագիտարանից, որի նյութերը թողարկված են՝ Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) թույլատրագրի ներքո ։
{{bottomLinkPreText}} {{bottomLinkText}}
Խաչգետիկ
Listen to this article

This browser is not supported by Wikiwand :(
Wikiwand requires a browser with modern capabilities in order to provide you with the best reading experience.
Please download and use one of the following browsers:

This article was just edited, click to reload
This article has been deleted on Wikipedia (Why?)

Back to homepage

Please click Add in the dialog above
Please click Allow in the top-left corner,
then click Install Now in the dialog
Please click Open in the download dialog,
then click Install
Please click the "Downloads" icon in the Safari toolbar, open the first download in the list,
then click Install
{{::$root.activation.text}}

Install Wikiwand

Install on Chrome Install on Firefox
Don't forget to rate us

Tell your friends about Wikiwand!

Gmail Facebook Twitter Link

Enjoying Wikiwand?

Tell your friends and spread the love:
Share on Gmail Share on Facebook Share on Twitter Share on Buffer

Our magic isn't perfect

You can help our automatic cover photo selection by reporting an unsuitable photo.

This photo is visually disturbing This photo is not a good choice

Thank you for helping!


Your input will affect cover photo selection, along with input from other users.

X

Get ready for Wikiwand 2.0 🎉! the new version arrives on September 1st! Don't want to wait?