1993
| 1993. urtea | |
|---|---|
| Kronologia | |
| Mendeak | XIX.a • XX.a • XXI.a |
| Hamarkadak | 1970(e)koa • 1980(e)koa • 1990(e)koa • 2000(e)koa • 2010(e)koa |
| Urteak | 1990 • 1991 • 1992 • 1993 • 1994 • 1995 • 1996 |
| Beste egutegi batzuetan | |
| Gregoriotar egutegia | 1993 MCMXCIII |
| Ab urbe condita | 2746 |
| Armeniar egutegia | 1442 ԹՎ ՌՆԽԲ |
| Bahá'í egutegia | 149 – 150 |
| Bengaliar egutegia | 1400 |
| Berber egutegia | 2943 |
| Egutegi budista | 2537 |
| Myanmarko egutegia | 1355 |
| Bizantziar egutegia | 7501 – 7502 |
| Koptoen egutegia | 1709 – 1710 |
| Etiopiar egutegia | 1985 – 1986 |
| Hebrear egutegia | 5753 – 5754 |
| Egutegi hinduak | |
| Bikram Samwat | 2049 – 2050 |
| Shaka Samvat | 1915 – 1916 |
| Kali Yuga | 5094 – 5095 |
| Iraniar egutegia | 1371 – 1372 |
| Islamiar egutegia | 1413 – 1414 |
| Korear egutegia | 4326 |
| Thailandiar eguzki egutegia | 2536 |
| Unix denbora | 725846400 – 757382399 |
| Holozeniar egutegia | 11993 |
Daturen bat gaineratzen baduzu, egunaren lotura segi dezakezu han ere sartzeko. Eskerrik asko!
Gertaerak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Euskal Herria
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Ekainaren 7a – Zuberoa zeharkatu asmo zuen gasbidearen lanak gelditzea lortu zuten Larrainen.
- Ekainaren 21a – ETAk bonba-auto baten bidez Madrilen zazpi pertsona hil zituen.
- Ekainaren 23a – Itoizko urtegiaren eraikuntza lanak oztopatu asmoz, kamioiei herrian sartzea debekatu zien Longidako Udalak.
- Abuztuaren 20a – Juan Calvo Azabal Arkautiko komisaldegian Ertzainek hil zuten.
- Abenduaren 1 – Ertzaintza Egin egunkariaren Hernaniko egoitzetan sartu zen eta ikerketa saileko ordenagailuak eraman zituen.
- Abenduaren 12a – Nafarroako eta Bizkaiko 38 insumisok hirugarren graduari uko egin eta lotara kartzelara ez itzultzea erabaki zuten. Nafarrek San Cristobal elizan itxialdia abiatu zuten, eta bizkaitarrek Sarrikoko fakultatean. Poliziak guztiak atxilotu zituen.
Mundua
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Otsailaren 26a – talde terrorista islamista batek kamioi-bonba bat zartatu zuen World Trade Centerreko Ipar dorrean, 6 hildako eta mila zauritu eraginez.
- Ekainaren 6a – Espainiako hauteskunde orokorretan eskuinak gorakada izugarria izan zuen, Espainiako Langileen Alderdi Sozialista mehatxatzen. PSOEk, gehiengo osotik urrun, beste alderdi txikien laguntza behar izan zuen hurrengo hiru urteetan.
- Irailaren 9a – Palestinaren Askapenerako Erakundeak ofizialki onartu zuen Israel estatu legitimoa dela.
- Irailaren 21a – Boris Jeltsinek Errusiako Herriko Diputatuen Kongresua eta Errusiako Sobiet Gorena desegitea erabaki zuen, 1993ko Errusiako konstituzio-krisia hasiz.
- Urriaren 4 – Boris Yeltsin presidentearen aginduz militarrek Errusiako Etxe Zuria bonbardatu zuten.
Arte eta kultura
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- "Betagarri" euskal musika talde ospetsu eta beteranoa sortu zuten.
- Martxoaren 26tik apirilaren 4ra 8. Korrika ospatu zen, Iruñea eta Bilbo artean.
- Apirilaren 4a – 1993ko Nafarroako Bertsolari Txapelketan Manolo Arozenak bere laugarren txapela jantzi zuen.
- Apirilaren 25a – 1993ko Prudentzio Deuna Bertso Sarian Zigor Enbeita izan zen irabazlea.
- Ekaina – Segundo Otazu Jaurrietak, Silos-eko Monastegian, Pedro Agramontekoa eta Zaldibarrek 1632. urtean idatzitako Nafarroako historiaren eskuizkribua aurkitu zuen, eta 2002. urtean argitaratu zuen facsimile moduan.
- Abenduaren 19a – 1993ko Bertsolari Txapelketa Nagusiaren finala Andoni Egañak irabazi zuen, bere lehen txapela lortuz.
Musika
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Ace of Base – The Sign
- Aerosmith – Get A Grip
- Alejandro Sanz- Si tú me miras
- A.N.I.M.A.L. – (A.N.I.M.A.L.)
- Anahí – Anahí
- Atheist – Elements
- Beck – Mellow Gold
- Bob Dylan – The 30th Anniversary Concert Celebration (tributo), World Gone Wrong
- Brujería – Matando Güeros
- Björk – Debut
- Bryan Adams – So Far So Good
- Carcass – Heartwork
- Carmen Electra – Carmen Electra
- Celia Cruz – Azúcar Negra
- Collective Soul – Hints, Allegations, and Things Left Unsaid
- Cyndi Lauper – Hat Full Of Stars
- Def Leppard – Retro Active
- Depeche Mode – Songs of Faith and Devotion (álbum)
- Dire Straits – On The Night (directo)
- Dream Theater – Images & Words
- Duran Duran – Duran Duran (The wedding album)
- El Último de la Fila – Astronomía razonable
- Eros Ramazzotti – Todo Historias
- Gloria Trevi – Me Siento tan Sola
- Guns N' Roses – The Spaghetti Incident?
- Jamiroquai – Emergency On Planet Earth
- L'arc en Ciel – Dune
- La Sonora de Tommy Rey – Déjate Querer
- Laura Pausini – Laura Pausini
- Lenny Kravitz – Are You Gonna Go My Way
- Los Piratas – Quiero Hacerte Gritar
- Los Tigres Del Norte – 16 Kilates Musicales
- Los Tigres Del Norte – La Garra
- Los Tigres Del Norte – Más Zarpasos
- Marc Anthony – Otra Nota
- Mariah Carey – Music Box
- Morbid Angel – Covenant
- Miguel Bosé – Bajo el signo de Caín
- Negu Gorriak – Borreroak Baditu Milaka Aurpegi
- Nirvana – In Utero
- Orquesta Salserín – La Orquesta Infantil del Mundo
- Paul McCartney – Off The Ground
- Paulina Rubio – 24 Kilates
- Pearl Jam – Vs
- Pet Shop Boys – Very
- Quicksand – Slip
- Radiohead – Pablo Honey
- Rush – Counterparts
- Sepultura – Chaos A. D.
- Shakira – Peligro
- Siniestro Total – Ojalá estuvieras aquí y Made in Japan
- Sofiya Rotaru – Lavanda
- Sofiya Rotaru – Название песен
- Soundgarden – Superunknown
- Sting – Ten Summoner´s Tales
- Tears for Fears – Elemental
- Timbiriche – Timbiriche XII
- The Cranberries – Everybody Else Is Doing It, So Why Can´t We?
- The Smashing Pumpkins – Siamese Dream
- Uncle Slam – Will Work for Food
- Underworld – Dubnobasswithmyheadman
- Van Halen – Live: Right Here, Right Now
- Whigfield – Whigfield
- X Japan – Art of Life
- Yngwie J. Malmsteen – Fire and Ice
Zientzia eta teknologia
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Abuztuaren 21 – Kwajalein atoloiak ordua aldatu zuen eta Nazioarteko egun aldaketa lerroaren beste aldean jarri zen. Beraz, egun hau ez zen existitu uharte horretan.
Kirolak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Martxoaren 20a – 1993ko Bost Nazioen Txapelketaren bukatu zen. Frantziak 10. txapelketa eskuratu zuen.
- Maiatzaren 30a – 1993ko Nafarroako Itzulia: Óscar López Uriarte irabazle.
- Abuztuaren 13a – Anoeta estadioa inauguratu zuten Donostian.
Jaiotzak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Urtarrila
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Urtarrilaren 1a – Sifan Hassan, etiopiar-herbeheretar korrikalaria, distantzia ertaineko eta luzeko lasterketetan aditua.
- Urtarrilaren 3a – Evelis Aguilar, kolonbiar atleta, lasterketa konbinatuetan espezialista.
- Urtarrilaren 5a – Ander Artabe, bizkaitar futbolaria.
- Urtarrilaren 5a – Jolanda Neff, suitzar cross country txirrindularia.
- Urtarrilaren 7a – Jan Oblak, esloveniar futbolaria.
- Urtarrilaren 9a – Carlos Txokarro, nafar futbolari ohia.
- Urtarrilaren 9a – Carolina Díaz Pimentel, perutar kazetaria.
- Urtarrilaren 11 – Imanol Estévez, arabar txirrindularia.
- Urtarrilaren 12a – Eve Lindley, estatubatuar aktorea eta modeloa.
- Urtarrilaren 12a – Maxime Lucu, lapurtar errugbilaria.
- Urtarrilaren 12a – Zayn Malik, britainiar abeslari eta konpositorea.
- Urtarrilaren 13a – Nahikari Rodríguez, bizkaitar aktorea eta abeslaria.
- Urtarrilaren 15a – Jon Madrazo, bizkaitar futbolaria.
- Urtarrilaren 15a - Paulina Vega, kolonbiar enpresaburua, aurkezlea eta modeloa, 2014ko Miss Unibertso.
- Urtarrilaren 19a – Jesús Castro Romero, andaluziar aktorea.
- Urtarrilaren 20a – Mikel Fernández, bizkaitar futbolaria.
- Urtarrilaren 22a – Netta Barzilai, israeldar abeslaria.
- Urtarrilaren 23a – Erik Polanco, gipuzkoar futbolaria.
- Urtarrilaren 26a – Sonja Sajzor, serbiar artista bisual transgeneroa eta transfeminista.
- Urtarrilaren 25a - Iris Mittenaere, frantziar aristokrata, gizarte-ekintzailea eta modeloa, 2016ko Miss Unibertso.
- Urtarrilaren 27a – Nyakim Gatwech, etiopiar modeloa.
- Urtarrilaren 29a – Masatoshi Kushibiki, japoniar futbolaria.
- Urtarrilaren 30a – Mikel Motos, gipuzkoar saskibaloi jokalaria.
Otsaila
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Otsailaren 1a – Mikel Larunbe, bizkaitar pilotaria.
- Otsailaren 8a - Shelby Houlihan, estatubatuar atleta, distantzia ertain eta luzeetan aditua.
- Otsailaren 9a – Wataru Endo, japoniar futbolaria.
- Otsailaren 10a – Adrián Guemes, bizkaitar futbolaria.
- Otsailaren 10a – Mia Khalifa, Libanon jaiotako estatubatuar aktore pornografiko ohia, ziber-izarra, kirol esataria eta web kamera aurreko modeloa.
- Otsailaren 12a – Jose Antonio Martinez, espainiar futbolaria.
- Otsailaren 12a – Eneko Saralegi, nafar aizkolaria.
- Otsailaren 13a – Beñat Rezusta, gipuzkoar pilotaria.
- Otsailaren 14a – Mamadou Diop, senegaldar saskibaloi jokalaria.
- Otsailaren 15a – Elida Almeida, caboverdetar abeslaria.
- Otsailaren 15a – Facu Díaz, espainiar-uruguaiar aurkezle eta komikoa.
- Otsailaren 15a – Geoffrey Kondogbia, frantziar-afrikaerditar futbolaria.
- Otsailaren 17a – Marc Márquez, kataluniar motoziklismoko pilotua.
- Otsailaren 19a – Victoria Justice, estatubatuar aktore, modelo, abeslari eta kantugilea.
- Otsailaren 21a – Ana Rubio, gipuzkoar igerilari paralinpikoa.
- Otsailaren 21a – Jon Tena, gipuzkoar futbolaria.
- Otsailaren 23a – Diego Rico, espainiar futbolaria.
- Otsailaren 25a – Arene Altonaga, bizkaitar futbolaria.
- Otsailaren 28a – Emmelie de Forest, danimarkar abeslaria.
- Otsailaren 28a – Néstor Salinas, euskal herritar futbolaria.
Martxoa
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Martxoaren 2a – Maria Jaremtxuk, ukrainar abeslari eta musikagilea.
- Martxoaren 4a – Julen Olaizola, gipuzkoar saskibaloi jokalaria.
- Martxoaren 5a – Leire Elustondo, bizkaitar abeslaria, musika konposatzailea eta kazetaria.
- Martxoaren 6a – Sergio Llamas, arabar futbolaria.
- Martxoaren 7a – Asier Unanue, gipuzkoar txirrindulari ohia.
- Martxoaren 8a – Jorge Luis García Salmón, kantabriar futbolaria.
- Martxoaren 8a – Pablo Hervías, espainiar futbolaria.
- Martxoaren 9a – Junya Ito, japoniar futbolaria.
- Martxoaren 10a – Tatiana Calderón, 1 Formulako kolonbiar pilotua.
- Martxoaren 10a – Eneko Undabarrena, bizkaitar futbolaria.
- Martxoaren 11 – Jodie Comer, britainiar aktorea.
- Martxoaren 14a – Cecilio G, kataluniar trap abeslaria.
- Martxoaren 14a – Bárbara Latorre, espainiar futbolaria.
- Martxoaren 16a – Víctor Esteban, errioxar pilotaria.
- Martxoaren 17a – Andrea Khalfaoui, gipuzkoar feminista ijitoa, amazigha eta ikertzailea.
- Martxoaren 18a – Maziah Mahusin, bruneitar hesi-lasterkaria, Olinpiar Jokoetan Brunei ordezkatu zuen lehen emakumea.
- Martxoaren 18a – Urassaya Sperbund, Yaya , thailandiar aktorea eta modeloa.
- Martxoaren 19a – Hakim Ziyech, herbehereetar-marokoar jatorriko futbolaria.
- Martxoaren 22a – Leila Ouahabi, kataluniar futbolaria.
- Martxoaren 23a - Anabel Colazo, espainiar ilustratzailea eta komikigilea.
- Martxoaren 24a – Víctor Etxebarria, nafar txirrindularia.
- Martxoaren 24a – Xabier Cortezon, bizkaitar futbolaria.
- Martxoaren 25a – Marina Mathey, brasildar aktorea, film-zuzendaria eta abeslaria.
- Martxoaren 26a – Aitor Etxebarriazarraga, bizkaitar futbolaria.
- Martxoaren 27a - Sita Abellán, espainiar DJa, modeloa, diseinatzailea eta estilista.
- Martxoaren 30a – Anitta, brasildar abeslari, abesti-idazle eta modeloa.
- Martxoaren 31 – Idoia Agirre, gipuzkoar futbolaria.
- Martxoaren 31 – Jon Iruarrizaga, bizkaitar futbolaria.
Apirila
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Apirilaren 1a – Sergio Fernández Roda, nafar atleta, 400 metro hesidunetan aditua.
- Apirilaren 2a – Ander Okamika, bizkaitar txirrindularia.
- Apirilaren 4a – Kevin Calle, arabar futbolaria.
- Apirilaren 8a – Danilo Nikolić, montenegrotar saskibaloi jokalaria.
- Apirilaren 8a – Mikel Vesga, arabar futbolaria.
- Apirilaren 10a – Jon Aranda Goenaga, gipuzkoar futbolaria.
- Apirilaren 11 – Becky Soundy, salvadortar irakasle eta youtuberra.
- Apirilaren 11 – Josu Zabala López, nafar txirrindularia.
- Apirilaren 12a – Lander Olaetxea, bizkaitar futbolaria.
- Apirilaren 12a – Iván Pérez Cuevas, arabar futbolaria.
- Apirilaren 17a – Aitor Castro, gipuzkoar futbolaria.
- Apirilaren 20a – Shayne Gostisbehere, euskal jatorriko estatubatuar izotz-hockey jokalaria.
- Apirilaren 20a – Ryosuke Yamanaka, japoniar futbolaria.
- Apirilaren 23a – Leire Aramendia, nafar eskubaloi jokalaria.
- Apirilaren 25a – Unai Elgezabal, bizkaitar futbolaria.
- Apirilaren 25a – Bushra al-Tawil, palestinar kazetaria, preso palestinarra eta Ramallahko presoen eskubideen aldeko aktibista.
- Apirilaren 25a – Raphaël Varane, frantziar futbolaria.
- Apirilaren 29a – Edurne Azkarate, arabar aktore, aurkezle eta bertsolaria.
- Apirilaren 29a – Justin Thomas, estatubatuar golfaria.
Maiatza
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Maiatzaren 1a – Urtzi Erleaga, bizkaitar futbolaria.
- Maiatzaren 3a – Andrea Ros, kataluniar aktorea.
- Maiatzaren 4a – Maialen Axpe, gipuzkoar atleta, pertika jauzian aditua.
- Maiatzaren 4a – Itziar Gastearena, gipuzkoar futbolaria.
- Maiatzaren 4a – Iñigo Lekue, bizkaitar futbolaria.
- Maiatzaren 4a - Shygirl, britainiar DJ raperoa, abeslaria, konpositorea eta NUXXE diskoetxe eta kolektiboaren zuzendarikidea.
- Maiatzaren 6a – Naomi Scott, ingeles aktore, abeslari, dantzari eta musikagilea.
- Maiatzaren 9a – Laura Muir, eskoziar atleta, distantzia ertain eta luzeetan aditua.
- Maiatzaren 9a – Guillermo Díaz Ibáñez, Willyrex, espainiar youtuberra.
- Maiatzaren 10a – Erik Balentziaga, gipuzkoar eskubaloi jokalaria.
- Maiatzaren 10a – Jason Geria, australiar futbolaria.
- Maiatzaren 11 – Charles Ollivon, lapurtar errugbilaria.
- Maiatzaren 12a – Leandro, brasildar futbolaria.
- Maiatzaren 12a – Pauliena Rooijakkers, herbeheretar txirrindularia.
- Maiatzaren 13a – Romelu Lukaku, belgikar futbolaria.
- Maiatzaren 13a – Debby Ryan, estatubatuar aktore eta abeslaria.
- Maiatzaren 14a – Miranda Cosgrove, estatubatuar aktore, abeslari eta musikagilea.
- Maiatzaren 15a – Tomas Lizarazu, gipuzkoar musikaria, Bulego taldeko ahotsa eta gitarra.
- Maiatzaren 15a – Sergio Pérez Leyva, arabar futbolaria.
- Maiatzaren 16a – IU, hegokorear abeslari, musikagile, aktore eta telebista aurkezlea.
- Maiatzaren 18a – Gabriela Loran, brasildar emakumezko aktore eta modelo transgeneroa.
- Maiatzaren 18a – Jessica Watson, hamasei urterekin mundu osotik bakarrik nabigatzea erabaki zuen australiar nabigatzailea.
- Maiatzaren 20a – Juanmi Jiménez, espainiar futbolaria.
- Maiatzaren 21a – Hikari Takagi, japoniar futbolaria.
- Maiatzaren 23a – Guillermo Fernández, bizkaitar futbolaria.
- Maiatzaren 26a – Sanni Kurkisuo, finlandiar abeslari eta aktorea.
- Maiatzaren 26a – Rayderley Zapata, dominikar-espainiar gimnasta artistikoa.
- Maiatzaren 28a – Mikel Aristi, gipuzkoar txirrindularia.
- Maiatzaren 28a – Joy Alexis Brown-Adams, guyanar saskibaloi-jokalaria.
- Maiatzaren 29a – Richard Carapaz, ekuadortar txirrindularia.
Ekaina
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Ekainaren 3a – Jonathan Lastra, bizkaitar txirrindularia.
- Ekainaren 5a – Sergio Herrera, arabar futbolaria.
- Ekainaren 5a – Alejandro Sanz Sainz, nafar futbolaria.
- Ekainaren 6a – Kaze (MC), espainiar rap abeslari eta musika-ekoizlea.
- Ekainaren 10a – Lola Gallardo, espainiar futbolaria.
- Ekainaren 10a – Germain Garcia, lapurtar errugbilari ohia.
- Ekainaren 10a – Jonás Ramalho, bizkaitar futbolaria.
- Ekainaren 12a – Sergio Mendigutxia, asturiar futbolaria.
- Ekainaren 15a – Sonoko Chiba, japoniar futbolaria.
- Ekainaren 15a – Carolina Marín, espainiar badminton jokalaria, palmares oparoduna.
- Ekainaren 16a – Park Bo-gum, hegokorear aktorea.
- Ekainaren 21a – Nerea Pagaldai, gipuzkoar biologoa, etologian espezializatua.
- Ekainaren 23a – Mariam Barghouti, palestinar-estatubatuar idazle, blogari, ikertzaile, iruzkingile eta kazetaria.
- Ekainaren 26a – Ariana Grande, estatubatuar abeslari, aktore eta kanta-idazlea.
- Ekainaren 26a – Amanda Sampedro, espainiar futbolaria.
- Ekainaren 28a – Olatz Retegi Rekalde, gipuzkoar gizarte antropologoa eta giza eskubideen aldeko ekintzailea.
Uztaila
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Uztailaren 2a – Jairo Morillas, espainiar futbolaria.
- Uztailaren 14a – Florencia Bonsegundo, argentinar futbolaria.
- Uztailaren 15a – Iñigo Urbieta, gipuzkoar futbolaria.
- Uztailaren 16a – Ainhoa Artetxe, euskal aktorea.
- Uztailaren 17a – Ainhoa Etxebarria, bizkaitar irrati-esataria eta antzezlea.
- Uztailaren 17a – Kevin Larsen, daniar saskibaloi jokalaria.
- Uztailaren 18a – Fernando Rubio, nafar futbolaria.
- Uztailaren 20a – Ander Gayoso, bizkaitar futbolaria.
- Uztailaren 20a – Mikel Zarrabeitia Ipiña, bizkaitar futbolaria.
- Uztailaren 20a – Stephanie de Zorzi, italo-euskal jatorriko venezuelar modeloa.
- Uztailaren 24a – Aitor Rey, arabar txirrindularia.
- Uztailaren 25a – Sara Curruchich, Maya Kaktxikel herriko abeslari, sortzaile eta musikaria.
- Uztailaren 26a – Aaron Jones, estatubatuar saskibaloi jokalaria.
- Uztailaren 26a – Taylor Momsen, estatubatuar aktore, konpositore eta modeloa.
- Uztailaren 27a – Jordan Spieth, estatubatuar golfaria.
- Uztailaren 28a – Arrate Agirre, arabar saskibaloi jokalaria.
- Uztailaren 28a – Harry Kane, ingeles futbolaria.
- Uztailaren 28a – Cher Lloyd, britainiar abeslaria.
- Uztailaren 29a – Mathieu Ospital, lapurtar trinketa pilotaria.
- Uztailaren 29a – Xavier Ouellet, kanadar izotz hockey jokalaria.
- Uztailaren 30a – Yoko Tanaka, japoniar futbolaria.
Abuztua
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Abuztuaren 3a – Iñaki Olartua, gipuzkoar futbolaria.
- Abuztuaren 6a – Iñigo Ruiz de Galarreta, gipuzkoar futbolaria.
- Abuztuaren 7a – Baptiste Chouzenoux, lapurtar errugbilaria.
- Abuztuaren 8a – Carolina Iglesias, Percebes y Grelos galiziar umoregilea, gidoilaria eta youtuberra.
- Abuztuaren 11 – Jone Elorriaga, bizkaitar artista.
- Abuztuaren 11 – Alyson Stoner, estatubatuar aktorea, dantzaria eta marrazki bizidunen bikoiztalea.
- Abuztuaren 12a – Julen Amezketa, nafar txirrindularia.
- Abuztuaren 13a – Aitor Ortega, bizkaitar futbolaria.
- Abuztuaren 13a – Kumi Yokoyama, japoniar futbolaria.
- Abuztuaren 16a - Paula Dalli, espainiar abeslaria, aktorea, ahots aktorea, idazlea eta esataria.
- Abuztuaren 16a – Diego Llorente Ríos, madrildar futbolaria.
- Abuztuaren 17a – Cinta Laura, indonesiar aktorea, abeslaria, konpositorea, aurkezlea, dantzaria eta modeloa.
- Abuztuaren 18a – Riki Harakawa, japoniar futbolaria.
- Abuztuaren 19a – Kenan Kodro, gipuzkoar futbolaria.
- Abuztuaren 20a – Adrián Ortolá, espainiar futbolaria.
- Abuztuaren 24a – Peio Larralde, lapurtar esku-huskako pilotaria.
- Abuztuaren 26a – Keke Palmer, estatubatuar aktore eta abeslaria.
- Abuztuaren 28a – Nadeth Agirre, gipuzkoar traineru-patroia.
- Abuztuaren 29a – Liam Payne, britainiar abeslari, konpositore eta gitarra jolea.
- Abuztuaren 31 – Rémi Fraisse, frantziar botanikaria (h. 2014).
Iraila
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Irailaren 1a – Thitiphan Puangjan, tailandiar futbolaria.
- Irailaren 2a – Iñaki Etxaniz, frantziar politikaria.
- Irailaren 3a – Jone Guarrotxena, bizkaitar futbolaria.
- Irailaren 3a – Dominic Thiem, austriar tenislaria.
- Irailaren 6a - Xulia Vicente, galiziar irudigilea.
- Irailaren 7a – Sandra Garaioa, gipuzkoar ilustratzailea.
- Irailaren 13a – Alice Merton, alemaniar pop abeslaria.
- Irailaren 14a – Blaire White, estatubatuar emakume blogari transgeneroa.
- Irailaren 17a – Antton Telleria, tolosar kazetaria, musikaria, aurkezlea eta umoregilea.
- Irailaren 18a – Gabriel Appelt Pires, brasildar futbolaria.
- Irailaren 18a – Teddy Thomas, lapurtar errugbilaria.
- Irailaren 22a – Leonie Dorado, boliviar emakumezko telebista aurkezle eta abeslari transgeneroa.
- Irailaren 22a – Irene Usabiaga, gipuzkoar txirrindularia.
- Irailaren 25a – Rosalia Vila, kataluniar flamenko abeslaria.
- Irailaren 27a – Samu Kerevi, australiar errugbilaria .
- Irailaren 27a – Alain Oiartzun, gipuzkoar futbolaria.
- Irailaren 27a – Álex Suárez, espainiar saskibaloi jokalaria.
- Irailaren 30a - Charlotte Abramow, belgikar argazkilari eta zuzendaria.
- Sogto Otxirov, errusiar arkulari, artzain eta aktibista.
Urria
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Urriaren 1a – Ibon Barandiaran, bizkaitar futbolaria.
- Urriaren 5a – Chanathip Songkrasin, thailandiar futbolaria.
- Urriaren 8a – Garbiñe Muguruza, euskal venezuelar tenislaria.
- Urriaren 8a – Koldo Obieta, bizkaitar futbolaria.
- Urriaren 8a – Iñigo Orozko, gipuzkoar futbolaria.
- Urriaren 8a – Jorge Ureña, espainiar atleta, proba konbinatuetan aditua.
- Urriaren 9a – Anna Castillo, kataluniar antzezlea.
- Urriaren 9a – Julián Montoya, argentinar errugbilaria.
- Urriaren 11 – Lide Leibar Eraso, gipuzkoar mendizalea eta prestatzaile fisikoa.
- Urriaren 13a – Bingen Elortza, gipuzkoar aktorea.
- Urriaren 13a – Tiffany Trump, estatubatuar socialite eta modeloa.
- Urriaren 14a – Ardie Savea, zeelandaberritar errugbilaria.
- Urriaren 16a – Gentzane Aldai, bizkaitar pilotaria eta telebista aurkezlea.
- Urriaren 18a – Iñaki Etxegoin, baxenafar esku huskako pilotaria.
- Urriaren 18a – Miha Lapornik, esloveniar saskibaloi jokalaria.
- Urriaren 18a – Sergio Rodríguez Febles, espainiar saskibaloi jokalaria.
- Urriaren 19a – Alazne Gomez, bizkaitar futbolaria.
- Urriaren 20a – Veranika Vodvud, nixelpixel, errusiar feminista eta youtuberra.
- Urriaren 23a – Jessica Gleeson, irlandar futbolaria.
- Urriaren 23a – Eneko Lizarralde, gipuzkoar txirrindularia.
- Urriaren 25a – Xander Schauffele, estatubatuar golfaria.
- Urriaren 28a – Nienke Brinkman, herbeheretar atleta, maratoian eta mendi-lasterketatan aditua.
Azaroa
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Azaroaren 2a – Tobias Borg, suediar saskibaloi jokalaria.
- Azaroaren 9a – Bianca Buitendag, hegoafrikar surflaria.
- Azaroaren 13a – Julia Michaels, estatubatuar abeslaria eta abesti-idazlea.
- Azaroaren 17a - Ryan Edwards, australiar futbolaria.
- Azaroaren 22a – Amaia Miranda, bizkaitar abeslaria da eta aktorea.
- Azaroaren 22a – Adèle Exarchopoulos, frantziar aktorea.
- Azaroaren 24a – Ivi Adamou, greziar-zipretar abeslari eta pianista.
- Azaroaren 24a – Hande Erçel, turkiar aktorea eta modeloa.
- Azaroaren 24a – Fridolina Rolfö, suediar futbolaria.
- Azaroaren 26a – María Cerezuela, arabar aktorea.
- Azaroaren 28a – Lukhanyo Am, hegoafrikar errugbilaria.
- Azaroaren 29a – Mina El Hammani, espainiar aktorea eta modeloa.
Abendua
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Abenduaren 1a – Gotzon Udondo, bizkaitar txirrindularia.
- Abenduaren 5a – Luciano Vietto, argentinar futbolaria.
- Abenduaren 8a – AnnaSophia Robb, estatubatuar aktore, abeslari eta modeloa.
- Abenduaren 11 – Yalitza Aparicio, mexikar aktorea.
- Abenduaren 15a – Sharon Firisua, salomondar atleta.
- Abenduaren 15a - Miri Perez-Cabrero, kataluniar aktorea, modeloa eta sukaldaria.
- Abenduaren 16a – Jyoti Amge, 2011n munduko emakume txikiena, 58 cmko altuera eta 5.25 kgko pisuarekin.
- Abenduaren 16a – Cazzu, argentinar abeslaria, rapeatzailea eta trap abestigilea.
- Abenduaren 17a – Álex Reyes, espainiar saskibaloi jokalaria.
- Abenduaren 18a – Valtònyc, espainiar rap abeslaria.
- Abenduaren 22a – Meghan Trainor, estatubatuar abeslari eta musikagilea.
- Abenduaren 24a – Yuya Kubo, japoniar futbolaria.
- Abenduaren 26a – Buru Arin, bizkaitar rap abeslaria.
- Abenduaren 27a – Olivia Cooke, ingeles aktorea.
- Abenduaren 28a – Mai Kyokawa, japoniar futbolari ohia.
- Abenduaren 30a – Ager Aketxe, bilbotar futbolaria.
- Abenduaren 30a – Miriam Saavedra, perutar-espainiar telebistako aktore eta laguntzailea.
- Abenduaren 31 – Izaro Andres, Izaro, bizkaitar abeslaria.
Egun ezezaguna edo zehaztugabea
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Adriana Gaultier, gipuzkoar musikari eta modeloa.
- Alaia Gaztelumendi Mendarte, Alaiart, gipuzkoar margolaria, muralista eta arte plastikoetan irakaslea.
- Alazne López, bizkaitar dantzaria (h. 2015).
- Amaia Iturriotz, gipuzkoar bertsolaria eta familia-medikua.
- Amaia Telleria, gipuzkoar idazlea eta irakaslea.
- Andoni Iruretagoiena, Izeta VI.a, gipuzkoar herri-kirolaria.
- Eder Aurre, bizkaitar moda diseinatzailea.
- Eki Fanlo, nazioarteko errugbi epailea eta jokalari ohia.
- Eneritz Furyak, gipuzkoar egile abeslari eta musikaria.
- Garazi Falcon, gipuzkoar aktorea.
- Iker Beñaran, Beñaranks, gipuzkoar abeslaria.
- Imanol Uria, bizkaitar bertsolaria.
- Irati Majuelo, nafar bertsolaria.
- Izar Agirresarobe, zientziaren arloko filosofo gipuzkoarra.
- Josu Sanjurjo, nafar bertsolaria.
- Julen Azkona, nafar abeslaria.
- Kepa Luzarraga, bizkaitar idazlea.
- Maialen Urbieta, gipuzkoar irakasle, unibertsitate-irakasle eta ikerlaria.
- Naima El Bani, bizkaitar paleozenografoa, sedimentologoa eta geologoa.
- Nerea Martínez Martín, bizkaitar dantzaria.
- Oihane Zuberoa, nafar idazlea, poeta eta filosofia-irakaslea.
- Onintza Etxebeste, gipuzkoar artista eta ikerlaria.
- Uxue Pilar, bizkaitar abokatu, abokatu defendatzaile eta legelari penalista.
- Xabier Crehuet, gipuzkoar abeslaria.
- Yago Mateo, arabar aktorea eta zinemagilea.
- Lydia X. Z. Brown, pertsona autisten eskubideen aldeko estatubatuar ekintzailea.
- Mursal Nabizada, afganistandar emakume politikari eta parlamentaria (h. 2023).
- Nadia Murad, giza eskubideen aldeko ekintzaile yezidia, 2018ko Bakearen Nobel Saria.
- Oh Mu, italiar-suitzar abeslari, irudigile eta pertsona autisten eskubideen aldeko ekintzailea.
- Raquel Fernández Menéndez, asturieraz idazten duen idazle eta ikertzailea.
- Solongo Batsukh, mongoliar emakumezko modelo eta makillaje-artista transgeneroa.
Heriotzak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Urtarrila
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Urtarrilaren 4a – Danie Craven, hegoafrikar errugbi jokalari, entrenatzaile eta buruzagia (j. 1910).
- Urtarrilaren 5a – Juan Benet, espainiar idazlea (j. 1927).
- Urtarrilaren 6a – Dizzy Gillespie, estatubatuar jazz musikaria, "bebop" eta jazz modernoaren bultzatzaile nagusietako bat (j. 1917).
- Urtarrilaren 6a – Rudolf Nureiev, errusiar dantzaria eta koreografoa (j. 1938).
- Urtarrilaren 9a – Paul Hasluck, Australiako 17. gobernadore orokorra (j. 1905).
- Urtarrilaren 10a – Luther Gulick, estatubatuar kudeaketa aditua (j. 1892).
- Urtarrilaren 11 – Lilian Harrison, argentinar igerilaria, Rio de la Plata igerian zeharkatu zuen lehen pertsona (j. 1904).
- Urtarrilaren 12a – Joxemi Zumalabe, donostiar kazetari eta enpresaburu euskaltzalea, euskalgintzako eragile funtsezkoenetako bat (j. 1950).
- Urtarrilaren 13a – Mozart Camargo Guarnieri, brasildar musikagilea (j. 1907).
- Urtarrilaren 13a – Edivaldo Martins Fonseca, brasildar futbolaria (j. 1962).
- Urtarrilaren 13a – René Pleven, Frantziako lehen ministroa (j. 1901).
- Urtarrilaren 19a – José Antonio Santamaría, gipuzkoar futbolari eta ostalaritza-enpresaburua, ETAk eraila (j. 1946).
- Urtarrilaren 20a – Audrey Hepburn, belgikar-ingeles aktorea (j. 1929).
- Urtarrilaren 22a – Kōbō Abe, japoniar eleberrigile eta antzerkigilea (j. 1924).
- Urtarrilaren 22a – Mezo Bigarrena, bizkaitar kantautorea (j. 1951).
- Urtarrilaren 23a – Thomas Dorsey, estatubatuar kantaria, Gospel-kantari gisa ezaguna (j. 1899).
- Urtarrilaren 25a – Hédi Nouira, Tunisiako lehen ministroa (j. 1911).
- Urtarrilaren 26a – Robert Jacobsen, danimarkar eskultore eta margolaria (j. 1912).
- Urtarrilaren 28a – Helen Sawyer Hogg, estatubatuar-kanadar astronomoa (j. 1905).
- Urtarrilaren 28a – Hannah Wilke, estatubatuar margolari, eskultore, argazkilari, bideoartista, performancelaria eta irakaslea (j. 1940).
- Urtarrilaren 29a – Ángel Garma, bizkaitar psikiatra eta psikoanalista (j. 1904).
- Urtarrilaren 29a – Gustav Hasford, estatubatuar idazle, gidoilari eta gerra-berriemailea (j. 1947).
- Urtarrilaren 29a – Vicente Valle, bizkaitar futbolaria (j. 1918).
Otsaila
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Otsailaren 2a – Alexander Schneider, lituaniar-estatubatuar biolin-jotzailea (j. 1908).
- Otsailaren 5a – Joseph L. Mankiewicz, estatubatuar zinema zuzendaria, gidoigilea eta ekoizlea (j. 1909).
- Otsailaren 6a – Arthur Ashe, estatubatuar tenislaria (j. 1943).
- Otsailaren 8a – Eliot Janeway, Estatu Batuetako ekonomista politiko garrantzitsuenetako bat (j. 1913).
- Otsailaren 8a – Ismael Quiles, espainiar filosofoa (j. 1906).
- Otsailaren 10a – Maurice Bourgès-Maunoury, Frantziako lehen ministroa (j. 1914).
- Otsailaren 10a – Fred Hollows, australiar oftalmologoa (j. 1929).
- Otsailaren 11 – Robert William Holley, estatubatuar biokimikaria, 1968ko Medikuntzako Nobel Saria (j. 1922).
- Otsailaren 11 – Félix Ruiz Gabari, Gato, nafar futbolaria (j. 1940).
- Otsailaren 17a – Araceli Gilbert, ekuadortar margolaria (j. 1913).
- Otsailaren 20a – Ferruccio Lamborghini, italiar industria gizona, Lamborghini automobil-enpresaren sortzailea (j. 1916).
- Otsailaren 21a – Inge Lehmann, daniar sismologoa (j. 1888).
- Otsailaren 22a – Eusebio Osa Unamuno, euskal idazlea (j. 1936).
- Otsailaren 24a – Bobby Moore, ingeles futbolaria, herrialdeko inoizko hoberenetarikoa (j. 1941).
- Otsailaren 24a – Estibalitz Robles Arangiz, Estitxu, euskal abeslaria (j. 1944).
- Otsailaren 27a – Lillian Gish, estatubatuar aktorea (j. 1893).
Martxoa
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Martxoaren 2 – André Bareau, frantziar filosofoa eta budismoaren ikertzailea (j. 1921).
- Martxoaren 2a – Jean Tortel, frantziar poeta (j. 1904).
- Martxoaren 3a – Albert Bruce Sabin, poloniar-estatubatuar sendagilea eta mikrobiologoa (j. 1906).
- Martxoaren 4a – Adelina Zendejas Gómez, mexikar irakasle, kazetari eta aktibista (j. 1909).
- Martxoaren 6a – Valentina Borisenko, sobietar xakelaria (j. 1920).
- Martxoaren 8a – Billy Eckstine, estatubatuar kantaria (j. 1914).
- Martxoaren 9a – C. Northcote Parkinson, britainiar itsas historialaria, erakunde burokratikoetatik duen satiragatik ezaguna (j. 1909).
- Martxoaren 10a – Libe Altuna, bizkaitar irakaslea eta euskaltzalea, Bizkaiko ikastolen mugimenduaren bultzatzailea (j. 1916).
- Martxoaren 11 – Simón Berasaluze Aginagalde, gipuzkoar beira-egilea (j. 1912).
- Martxoaren 12a – Jacinto Argaia, euskal apezpikua, Donostiako elizbarrutiko apezpikua izandakoa (j. 1903).
- Martxoaren 14a – Sylvain Floirat, frantziar enpresaburua (j. 1899).
- Martxoaren 15a – Ricardo Arias, Panamako presidentea (j. 1912).
- Martxoaren 16a – Natália Correia, portugaldar idazlea (j. 1923).
- Martxoaren 16a – Emilio Sánchez Cayuela, Gutxi, nafar margolaria eta marrazkilaria (j. 1907).
- Martxoaren 17a – Helen Hayes, estatubatuar antzezlea, Estatu Batuen historiako antzerki-antzezle onenetakoa (j. 1900).
- Martxoaren 18a – Kenneth Boulding, britainiar-estatubatuar ekonomialaria (j. 1910).
- Martxoaren 20a – Polykarp Kusch, estatubatuar fisikaria, 1955eko Fisikako Nobel Saria (j. 1911).
- Martxoaren 23a – Julian Ajuriagerra, frantzian aritutako bilbotar neuropsikiatra eta psikoanalista (j. 1911).
- Martxoaren 24a – John Hersey, estatubatuar idazlea (j. 1914).
- Martxoaren 24a – Txomin Jakakortajarena, euskal idazlea, itzultzailea, apaiza eta erlezaina (j. 1906).
- Martxoaren 27a – Vicent Andrés i Estellés, kazetaria, idazlea eta XX. mendeko poeta valentziar garrantzitsuenetako bat (j. 1924).
- Martxoaren 31 – Brandon Lee, estatubatuar aktore eta borroka arteetako artista (j. 1965).
- Martxoaren 31 – Nicanor Zabaleta, donostiar musikaria, harpa-jotzaile gisa mundu osoan famatua (j. 1907).
Apirila
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Apirilaren 1a – Joan Borboikoa eta Battenbergekoa, Joan Karlos I.a Espainiako erregearen aita (j. 1913).
- Apirilaren 3a – Joxe Miel Iztueta, Lazkao Txiki, gipuzkoar bertsolari eta txiste-kontalaria (j. 1926).
- Apirilaren 4a – Maritxu Güller, Uliako sorgina, ustez ahalmen paranormalak zituen Donostiako emakumea (j. 1908).
- Apirilaren 5a – Divya Bharti, indiar aktorea (j. 1974).
- Apirilaren 8a – Marian Anderson, estatubatuar kontraltoa, XX. mendeko ahotsik onenetarikoa (j. 1897).
- Apirilaren 10a – Chris Hani, hegoafrikar politikari eta ekintzailea (j. 1942).
- Apirilaren 11 – Guillem Agulló i Salvador, valentziar gaztea, eskuin muturreko militante talde batek eraila (j. 1974).
- Apirilaren 12a – Rafael Aguilar Guajardo, mexikar droga trafikatzailea, Ciudad Juarezko kartelaren sortzaile bat (j. 1950).
- Apirilaren 15a – John Tuzo Wilson, kanadar geologo eta geofisikaria (j. 1908).
- Apirilaren 17a – Turgut Özal, Turkiako presidentea (j. 1927).
- Apirilaren 18a – Cosme Cortazar, bizkaitar aktorea (j. 1947).
- Apirilaren 19a – David Koresh, Davidiar sektaren burua (j. 1959).
- Apirilaren 20a – Mario Moreno, Cantinflas, mexikar aktore eta umorista (j. 1911).
- Apirilaren 23a – César Chávez, estatubatuar sindikatu-buruzagia (j. 1927).
- Apirilaren 24a – Oliver Tambo, hegoafrikar politikaria eta giza eskubideen aldeko ekintzailea (j. 1917).
- Apirilaren 28a – Dominique Bozo, frantziar museo-arduraduna (j. 1935).
- Apirilaren 28a - Valentina Grizodubova, Sobietar Batasuneko lehen emakume pilotuetako bat, Sobietar Batasuneko Heroia (j. 1909).
- Apirilaren 28a – Enrique Txabarri, euskal belar hockey jokalaria (j. 1903).
- Apirilaren 30a – Waruhiu Itote, Mau Mau matxinadako buruzagietako bat (j. 1922).
Maiatza
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Maiatzaren 1a – Pierre Bérégovoy, Frantziako lehen ministroa (j. 1925).
- Maiatzaren 1a – Ranasinghe Premadasa, Sri Lankako presidentea (j. 1924).
- Maiatzaren 3a – Maria Etxabe Aldai, gipuzkoar idazle, politikari eta kultur eragilea (j. 1903).
- Maiatzaren 6a – Dorothy B. Hughes, estatubatuar poeta eta eleberrigilea (j. 1904).
- Maiatzaren 8a – Enrique Larrinaga, bizkaitar futbolaria (j. 1910).
- Maiatzaren 8a – Alwin Nikolais, estatubatuar koreografoa (j. 1912).
- Maiatzaren 9a - Carolina Henriette MacGillavry, holandar kimikari eta kristalografoa (j. 1904).
- Maiatzaren 9a – Freya Stark, britainiar esploratzaile eta idazlea (j. 1893).
- Maiatzaren 12a – Manuel Laborde, gipuzkoar ingeniaria (j. 1899).
- Maiatzaren 15a – Pello Mariñelarena, nafar ETAkidea (j. 1963).
- Maiatzaren 22a – Velia Martínez, estatubatuar aktorea, abeslaria eta diskoteka-dantzaria, Mayra Gómez Kempen ama (j. 1920).
- Maiatzaren 30a – Sun Ra, estatubatuar musikagilea eta piano-jotzailea (j. 1914).
- Maiatzaren 31a – Eusebio Erkiaga, euskal idazle bizkaitarra eta euskaltzaina (j. 1912).
Ekaina
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Ekainaren 1a – Jesús María Zubiarraín Argiñano, gipuzkoar futbol atezaina (j. 1945).
- Ekainaren 2a – Tahar Djaout, aljeriar idazlea, Islamiar Talde Armatuak eraila (j. 1954).
- Ekainaren 4a – Manuel Elexpuru, bizkaitar kazetaria, sukaldaritzan aditua (j. 1930).
- Ekainaren 7a – Dražen Petrović, kroaziar saskibaloi jokalaria, Europak eman duen jokalaririk handienetakoa (j. 1964).
- Ekainaren 8a – Severo Sarduy, kubatar idazlea (j. 1937).
- Ekainaren 10a – Arleen Augér, estatubatuar sopranoa (j. 1939).
- Ekainaren 10a – Francis Ebejer, maltar eleberrigilea, poeta eta antzerkigilea, malteraz eta ingelesez idatzi zuena (j. 1925).
- Ekainaren 10a – Pilar Kareaga, Espainiako lehendabiziko emakume ingeniari titulatua eta Bilboko alkatea (j. 1908).
- Ekainaren 13a – Deke Slayton, estatubatuar astronauta (j. 1924).
- Ekainaren 14a – Étienne Borne, frantziar filosofoa (j. 1907).
- Ekainaren 15a – Tahirou Congacou, Dahomeyko presidentea (j. 1911/13).
- Ekainaren 15a – James Hunt, 1 Formulako britainiar pilotua (j. 1947).
- Ekainaren 17a – Ramón Salas, burgostar hegazkinlaria, Gerra Zibil garaian matxinoen alde izandakoa (j. 1916).
- Ekainaren 18a – Jean Cau, frantziar kazetari eta idazlea (j. 1925).
- Ekainaren 19a – Marcel Béalu, frantziar poeta (j. 1908).
- Ekainaren 19a – William Golding, ingeles idazle, saiolari eta poeta, 1983ko Literaturako Nobel Saria (j. 1911).
- Ekainaren 20a – György Sárosi, hungariar futbolari eta entrenatzailea (j. 1912).
- Ekainaren 21a – André Frénaud, frantziar poeta (j. 1907).
- Ekainaren 22a – Patricia Ryan Nixon, Ameriketako Estatu Batuetako lehen dama (j. 1912).
- Ekainaren 28a – Boris Christoff, bulgariar opera abeslaria, XX. mendeko baxurik onenetakoa (j. 1914).
- Ekainaren 29a – Beñat Dagorret, lapurtar idazle eta irakasle euskaltzalea (j. 1927).
- Ekainaren 30a – German Barkin, bizkaitar arrantzalea eta traineru estropadetako patroia (j. 1903).
Uztaila
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Uztailaren 1a – Gert Hofmann, alemaniar idazlea (j. 1931).
- Uztailaren 2a – Weary Dunlop, australiar errugbilari, kirurgialari eta gerra-presoa (j. 1907).
- Uztailaren 4a – Lola Gaos, espainiar aktorea eta ekintzailea (j. 1921).
- Uztailaren 6a – John Gatenby Bolton, britainiar-australiar astronomoa (j. 1922).
- Uztailaren 7a – Mia Zapata, The Gits taldeko abeslaria (j. 1965).
- Uztailaren 8a – Martin Barré, frantziar margolaria (j. 1924).
- Uztailaren 10a – Masuji Ibuse, japoniar idazlea (j. 1898).
- Uztailaren 10a – Armand Vaquerin, frantziar errugbilaria (j. 1951).
- Uztailaren 12a – Jesus Insausti, Uzturre, gipuzkoar politikari eta idazlea (j. 1912).
- Uztailaren 13a – Abdullah Afeef, Suvadivako Errepublikako presidentea (j. 1916).
- Uztailaren 14a – Léo Ferré, chanson estilo barruan Frantziako kantagintzaren izen handienetarikoa (j. 1916).
- Uztailaren 18a – Jean Negulesco, errumaniar-estatubatuar zinema-zuzendaria (j. 1900).
- Uztailaren 20a – Jacqueline Lamba, frantziar margolari surrealista (j. 1910).
- Uztailaren 22a – Ivà, kataluniar komikigilea (j. 1941).
- Uztailaren 26a – Matthew Ridgway, estatubatuar militarra (j. 1895).
- Uztailaren 31 – Balduin I.a Belgikakoa, Belgikako erregea (j. 1930).
Abuztua
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Abuztuaren 1a – Abraham Guillén, espainiar militante anarkista, sozialismo autogestionarioaren teorikoetako bat (j. 1913).
- Abuztuaren 1a – Alfred Manessier, frantziar margolaria (j. 1911).
- Abuztuaren 3a – Rafael Olaetxea, nafar apaiz katoliko eta historialaria (j. 1922).
- Abuztuaren 15a – Patricia St. John, ingeles idazle ets misiolari ebanjelikoa (j. 1919).
- Abuztuaren 16a – Stewart Granger, ingeles-estatubatuar aktorea (j. 1913).
- Abuztuaren 16a – Alison Smithson, britainiar arkitektoa (j. 1928).
- Abuztuaren 19a – Donald William Kerst, estatubatuar fisikaria (j. 1911).
- Abuztuaren 20a – Juan Calvo hil zuten Ertzaintzaren Arkautiko komisaldegian.
- Abuztuaren 21a – Tatiana Troyanos, estatubatuar mezzo-sopranoa (j. 1938).
- Abuztuaren 25a – Paul Guilsou, euskal idazle eta itzultzailea (j. 1920).
- Abuztuaren 27a – Michel Brézillon, frantziar arkeologoa (j. 1924).
- Abuztuaren 28a – E. P. Thompson, britainiar historialari eta idazlea (j. 1924).
- Abuztuaren 30a – Pedro Miralles, espainiar industria-diseinatzaile eta arkitektoa (j. 1955).
Iraila
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Irailaren 2a – Eduardo García Máynez, mexikar filosofo eta legegizona (j. 1908).
- Irailaren 4a – Baltasar Lobo, espainiar margolari eta eskultorea (j. 1910).
- Irailaren 4a – Luciano Rincón, bizkaitar kazetaria (j. 1931).
- Irailaren 7a – Bruno Giorgi, brasildar eskultorea (j. 1905).
- Irailaren 11 – Erich Leinsdorf, austriar-estatubatuar orkestra-zuzendaria (j. 1912).
- Irailaren 12a – Raymond Burr, estatubatuar aktorea (j. 1917).
- Irailaren 15a – Maurice Yaméogo, Volta Garaiako lehen presidentea (j. 1921).
- Irailaren 16a – Oodgeroo Noonuccal, australiar poeta, politikari, ekintzaile, artista eta hezitzailea (j. 1920).
- Irailaren 20a – Erich Hartmann, alemaniar ehiza-pilotua izan zen Bigarren Mundu Gerran, hegazkingintzako onenentzat hartua (j. 1922).
- Irailaren 22a – Maurice Abravanel, estatubatuar orkestra-zuzendaria (j. 1903).
- Irailaren 22a – Jon Beistegi, Axola, euskal idazlea (j. 1911).
- Irailaren 24a – Gurutze Iantzi, Herri Batasuneko gipuzkoar zinegotzia, Guardia Zibilaren Tres Cantosko egoitzan (j. 1962).
- Irailaren 24a – Bruno Pontecorvo, italiar fisikaria (j. 1913).
- Irailaren 26a – Nina Berberova, errusiar-estatubatuar idazlea (j. 1901).
- Irailaren 26a – Xabier Kalparsoro, gipuzkoar ETAkidea, bertsio ofizialaren arabera "bere burua leihotik behera bota" ondoren (j. 1966).
- Irailaren 29a – Andres Irujo, nafar politikari abertzalea (j. 1907).
Urria
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Urriaren 1a - Vera Peters, kanadar zirujaua, onkologoa eta ikertzaile klinikoa (j. 1911).
- Urriaren 1a – Federico Zabala, gipuzkoar historialaria eta politikaria (j. 1916).
- Urriaren 7a – Agnes de Mille, estatubatuar dantzari eta koreografoa (j. 1905).
- Urriaren 15a – Paolo Bortoluzzi, italiar dantzaria (j. 1938).
- Urriaren 21a – Melchior Ndadaye, Burundiko presidentea (j. 1953).
- Urriaren 22a – Jiří Hájek, txekiar politikaria, nazien aurkako erresistentzian jardundakoa (j. 1913).
- Urriaren 25a – Vincent Price, estatubatuar aktorea (j. 1911).
- Urriaren 26a – Albert Hyzler, Maltako jarduneko presidentea (j. 1916).
- Urriaren 29a – Lipman Bers, Rigan jaiotako estatubatuar matematikaria (j. 1914).
- Urriaren 31 – Ramon Campabadal, kataluniar futbolari eta esku huskako pilotaria (j. 1909).
- Urriaren 31 – Federico Fellini, italiar zinema zuzendaria, XX. mendeko ospe handienetakoa (j. 1920).
- Urriaren 31 – River Phoenix, estatubatuar aktorea (j. 1970).
Azaroa
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Azaroaren 1a – Severo Ochoa, asturiar medikua, 1959ko Medikuntzako Nobel Saria (j. 1905).
- Azaroaren 3a – Lev Theremin, errusiar asmatzailea, lehen musika instrumentu elektronikoaren asmatzailea (j. 1896).
- Azaroaren 6a - Juan Francisco Lezama, bizkaitar futbolaria (j. 1916).
- Azaroaren 6a – Joseph Serchuk, judu partisanoen unitate bateko komandantea Holokaustoaren garaian (j. 1919).
- Azaroaren 7a – Adelaide Hall, estatubatuar kantaria (j. 1904).
- Azaroaren 7a – Igor Turtxin, ukrainar eskubaloi entrenatzailea (j. 1936).
- Azaroaren 12a – Manuel Granell, espainiar saiakeragile eta kritikaria (j. 1906).
- Azaroaren 16a – Tomàs Garcés, kataluniar olerkari eta kazetaria (j. 1901).
- Azaroaren 16a – Lucia Popp, eslovakiar sopranoa (j. 1939).
- Azaroaren 18a – André Robert, kanadar zientzialaria (j. 1929).
- Azaroaren 21a – Andoni Urrestarazu, Umandi, euskal idazlea (j. 1902).
- Azaroaren 22a – Anthony Burgess, ingeles idazle, poeta, dramatzaile, konpositore, hizkuntzalari, itzultzaile eta literatura kritikoa (j. 1917).
- Azaroaren 22a – Tatiana Nikolayeva, errusiar piano-jotzaile klasikoa, konpositorea eta pedagogoa (j. 1924).
- Azaroaren 24a – Francisco Gorritxo, bizkaitar politikari abertzalea (j. 1906).
- Azaroaren 28a – Jerry Edmonton, estatubatuar bateria jotzailea, Steppenwolf taldeko kidea (j. 1946).
- Azaroaren 29a – Ana Ruiz Mitxelena, gipuzkoar futbolaria, emakumezkoen Espainiako selekzioan parte hartzen zuen lehen jokalaria (j. 1967).
Abendua
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Abenduaren 2a – Pablo Escobar, kolonbiar politikari eta narkotrafikatzailea (j. 1949).
- Abenduaren 4a – Frank Zappa, estatubatuar kantari, musikagile eta gitarra-jotzailea (j. 1940).
- Abenduaren 5a – Rita Macedo, mexikar aktorea, gidoilaria, ekoizlea eta jostuna (j. 1925).
- Abenduaren 5a – Alexandre Trauner, frantziar zinema-dekoratzailea (j. 1906).
- Abenduaren 6a – Don Ameche, estatubatuar aktore eta bikoiztailea (j. 1908).
- Abenduaren 7a – Félix Houphouët-Boigny, Boli Kostako lehendabiziko presidentea (j. 1908).
- Abenduaren 7a – Wolfgang Paul, alemaniar fisikaria, 1989ko Fisikako Nobel Saria (j. 1913).
- Abenduaren 12a – József Antall, Hungariako lehen ministroa (j. 1932).
- Abenduaren 14a – Myrna Loy, estatubatuar aktorea (j. 1905).
- Abenduaren 14a – Silvina Ocampo, gaztelaniazko eta frantsesezko argentinar idazlea (j. 1903).
- Abenduaren 15a – Penaia Ganilau, Fijiko azken gobernadore orokorra eta lehenbiziko presidentea (j. 1918).
- Abenduaren 16a – Klaudio Harluxet, baxenafar informatikaria, politikaria eta euskaltzalea, euskarazko informatikan aitzindaria (j. 1939).
- Abenduaren 16a – Charles Willard Moore, estatubatuar arkitektoa (j. 1925).
- Abenduaren 16a – Kakuei Tanaka, Japoniako lehen ministroa (j. 1918).
- Abenduaren 19a – Michael Clarke, estatubatuar bateria-jotzailea, The Byrds taldeko kidea (j. 1946).
- Abenduaren 20a – William Edwards Deming, kalitatearen arloan lan egin zuen estatubatuar estatistikaria (j. 1900).
- Abenduaren 22a – Alexander Mackendrick, eskoziar-estatubatuar film zuzendaria (j. 1912).
- Abenduaren 23a – Braulia Cánovas, Frantziako Erresistentzian nazien aurka borrokatu zen espainiar errepublikanoa (j. 1920).
- Abenduaren 23a – Lauchlin Currie, kanadar-kolonbiar ekonomialaria, Roosevelt AEBetako presidentearen aholkularia (j. 1902).
- Abenduaren 28a – William L. Shirer, estatubatuar kazetari eta gerra-berriemailea (j. 1904).
- Abenduaren 31 – Zviad Gamsakhurdia, Georgiako presidentea (j. 1939).
Egun ezezaguna edo zehaztugabea
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Abuztua – Luciano Montero Hernández, Ávilan jaiotako euskal txirrindularia (j. 1908).
- Anjel Aldaz, nafar bertsolaria (j. 1914).
- Ignacio Elizalde, nafar idazlea eta jesuita (j. 1913).
- Jean-Baptiste Etxeberri, baxenafar apaiza eta euskal idazlea (j. 1903).
- José Ignacio Lasa Esnaola, gipuzkoar idazle eta ikerlaria (j. 1903).
- Kepa Ordoki, Eusko Gudarosteko gipuzkoar gudaria eta EAE alderdiko kidea (j. 1912).
- Enrique Oltra, valentziar ingeniari eta legelaria, Araba eta Gipuzkoako gobernadore zibila (j. 1921).
- Jennifer Gibbons, biki mutuetako bat (j. 1963).
- Mitka Grbtxeva, bulgariar politikari komunista, bulgariar partisanoen talka-ekintza taldeko kidea (j. 1916).
- Roger Devauchelle, frantziar liburu egilea (j. 1915).
- Fisika: Russell Alan Hulse eta Joseph Hooton Taylor Jr.
- Kimika: Kary Mullis eta Michael Smith
- Literatura: Toni Morrison
- Medikuntza: Richard J. Roberts eta Philip Allen Sharp
- Ekonomia: Robert Fogel eta Douglas North
- Bakea: Nelson Mandela eta Frederik de Klerk
Kanpo estekak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]
| Denbora unitateak | ||
|---|---|---|
|
attosegundo • femtosegundo • pikosegundo • nanosegundo • mikrosegundo • milisegundo • segundo
| ||
Text is available under the CC BY-SA 4.0 license; additional terms may apply.
Images, videos and audio are available under their respective licenses.
Cover photo is available under {{::mainImage.info.license.name || 'Unknown'}} license.
Cover photo is available under {{::mainImage.info.license.name || 'Unknown'}} license.
Credit:
(see original file).
