Ваенная дыктатура
Ваенная дыктатура — форма дзяржаўнага кіравання, пры якой уся ўлада належыць вайскоўцам, якія, як правіла, захопліваюць яе ў выніку дзяржаўнага перавароту.
У Лацінскай Амерыцы ваенная дыктатура часцей за ўсё ўяўляе сабою камісію з некалькіх старэйшых генералаў, якую называюць Хунта (ісп.: junta) або Жунта (парт.: junta, рэдка і толькі ў партугаламоўных краінах). Для краін Азіі і Афрыкі больш характэрна аднаасобная дыктатура, якая ўзначальваецца адным чалавекам, які стварае свой культ асобы.
Сучасныя ваенныя дыктатуры
[правіць | правіць зыходнік]- Паўночная Карэя (з 1998) — Дзяржаўны камітэт абароны абвешчаны вышэйшым органам улады.
- Фіджы (з 2006) — міністр абароны, камандор Фрэнк Мбаінімарама адхіліў прэм’ер-міністра Лайсенія Нгарасэ ад улады і заняў пасаду часовага прэм’ер-міністра.
- ЦАР (з 2013) — паўстанцкія групы на чале з Мішэлям Джатодыя скінулі ўрад Франсуа Базізэ.
Гістарычныя прыклады
[правіць | правіць зыходнік]- Іспанія (1936—1975) — у грамадзянскай вайне перамаглі нацыяналісты на чале з генералісімусам Франсіскам Франкам, які заставаўся дыктатарам да перадачы ўлады каралю Хуану Карласу I.
- Лівія (1969—2011) — група афіцэраў на чале з палкоўнікам Муамарам Кадафі здзейсніла пераварот, скінула караля Ідрыса I і абвясціла рэспубліку. Падчас Грамадзянскай вайны ў Лівіі Кадафі быў адхілены ад улады і забіты.
- Польшча (1981—1983) — ваеннае становішча была ўведзена генералам Войцехам Ярузельскім у мэтах захавання камуністычнага рэжыму.
- Буркіна-Фасо (1984—1991) — вайскоўцы пад камандаваннем міністра юстыцыі, капітана Блэза Кампаорэ, здзейснілі дзяржаўны пераварот.
- Судан (1989—1993) — войскі пад камандаваннем Амара аль-Башыра здзейснілі дзяржаўны пераварот і скінулі папярэдні ўрад.
- Егіпет (2011—2012) — пасля адстаўкі прэзідэнта Хосні Мубарака, выкліканай падзеямі Арабскай вясны, Вышэйшы савет ўзброеных сіл на чале з фельдмаршалам Махамедам Хусейнам Тантаві узяў уладу ў свае рукі і кіраваў краінай да выбараў 2012, паводле якіх прэзідэнтам стаў цывільны палітык Мухамед Мурсі.
Гл. таксама
[правіць | правіць зыходнік]- Мілітакратыя
Навуковыя дысцыпліны і тэорыі |
|
---|---|
Агульныя прынцыпы і паняцці | |
Дзяржавы па палітычнай сіле і ўплыве | |
Віды палітыкі | |
Форма дзяржаўнага ладу | |
Сацыяльна-палітычныя інстытуты і галіны ўлады |
|
Дзяржаўны апарат і органы ўлады | |
Палітычны рэжым | |
Форма дзяржаўнага кіравання і палітычная сістэма | |
Палітычная філасофія, ідэалогія і дактрына | |
Выбарчая сістэма |
|
Text is available under the CC BY-SA 4.0 license; additional terms may apply.
Images, videos and audio are available under their respective licenses.