Беларусы Канады (англ.: Belarusians in Canada) — гэта грамадзяне Канады або асобы, якія пражываюць у Канадзе, беларускага паходжання.

У 1934 годзе «Беларусь працы» паведамляла:^[1]

Паводле апошняга статыстычнага перапісу насельніцтва, у Канадзе (Амерыка) пражывае блізу 20 тысяч беларусаў праваслаўных і звыш 10 тысяч каталікоў.

Арыгінальны тэкст (бел. (тар.))  

Паводле апошняга статыстычнага перапісу насельніцтва, у Канадзе (Амэрыка) пражывае блізу 20 тысяч беларусаў праваслаўных і звыш 10 тысяч каталікоў.

Але, як зазначаецца ў газеце, гэтыя лічбы няпоўныя, бо частка запісалася рускімі, а частка палякамі. Таксама частка называла проста месца нараджэння (Віленшчына, Горадзеншчына), з-за чаго іх запісвалі палякамі.

Паводле перапісу насельніцтва 2011 года налічвалася 15 565 канадцаў, якія сцвярджалі сваё беларускае паходжанне^[2]. Паводле перапісу 2016 такіх асобаў налічвалася 20 710^[3].

Рэгіёны са значнай колькасцю: Антарыа і Квебек.

Сяляне з Беларусі пачалі перасяляцца ў Канаду ў канцы ХІХ — пач. ХХ ст. Пасля 1907 яны сяліліся ў правінцыях Ньюфаўндленд, Новая Шатландыя, Нью-Брансуік, Квебек, Антарыа, Манітоба, Саскачэван, Альберта, Брытанская Калумбія і працавалі пераважна ў сельскай гаспадарцы, золатаздабычы, на лесанарыхтоўках і інш. Паводле Гомстэд-акта тыя з іх, хто жадаў, атрымлівалі да 65 га зямлі і праз 3 гады станавіліся яе ўласнікамі.

Канадская статыстыка не вылучала беларусаў асобна, а фармальна (часцей па канфесійнай прыналежнасці) далучала да рускіх ці палякаў; і яны далучаліся да рускіх, польскіх і ўкраінскіх нацыянальных арганізацый. У 1911 беларусы складалі значную частку рускіх таварыстваў, з іх дапамогай у 1913 у Таронта заснавана парафія Рускай праваслаўнай царквы, Рускі прафесійны клуб. У польскіх асяродках яны таксама хутка асіміляваліся.

У 1918—39 у Канаду перасяляліся пераважна выхадцы з Заходняй Беларусі (напр., каля 30 тыс. у 1926—30). Пасля 1931 паток беларускіх эмігрантаў зменшыўся з-за сусветнага эканамічнага крызісу.

Культурна-мастація гурткі беларускіх вясковых інтэлігентаў у Таронта і Вініпегу былі часовымі і нетрывалымі. У 1930 выхадцы з Заходняй Беларусі заснавалі Федэрацыю рускіх канадцаў, уваходзілі ў Рускі рабочы клуб імя М. Горкага ў Таронта і інш. Для беларусаў выходзілі на рускай мове «Вестник» і газета «Канадский гудок», у якой быў «Беларускі куток» (выйшлі 4 нумары).

Пасля Другой сусветнай вайны ў Канадзе апынуліся каля 60 тыс. беларусаў, сярод іх ветэраны Другога корпуса арміі Андэрса. Яны падпісвалі 2-гадовыя кантракты на працу ў сельскай гаспадарцы. Пасляваенная беларуская эміграцыя вылучалася нацыянальнай свядомасцю, актыўнасцю. У 1946—71 у Канаду прыехала каля 48 тыс. беларусаў, якія найболш кампактна пасяліліся ў Таронта, Садбуры, Манрэалі, Вініпегу.

Грамадскую, навуковую і культурна-асветную работу вялі Згуртаванне беларусаў Канады (ЗБК), Беларускае нацыянальнае аб’яднанне (БНА), Згуртаванне беларусаў правінцыі Квебек (да 1952 называлася Згуртаванне беларусаў у Манрэалі), Беларускі нацыянальны камітэт у Вініпегу (1950—80), сектар рады Беларускай Народнай Рэспублікі (з пач. 1950-х), Беларускі вызвольны фронт (1957—70-я), Беларуская каса самапомачы (1953 — сярэдзіна 1970-х), Беларуская самапомач у Ошаве (з 1961), Згуртаванне беларускіх жанчын Канады, Высакашкольная стыпендыяльная фундацыя (1967—70-я), Згуртаванне беларускай моладзі Канады (1967—70), Беларускі інстытут навукі і мастацтва (БІНіМ) у Таронта, Каардынацыйны камітэт беларусаў Канады (ККБК), Саюз беларускай моладэі Канады (1970—78), Канадскае таварыства «Беларусь» (з 1988), Канадскі фонд дапамогі ахвярам Чарнобыля, Беларускі рэлігійна-грамадскі цэнтр у Таронта (з 1959), цэнтр адпачынку «Слуцак» (з 1969).

Беларусы Канады адзначаюць нацыянальныя святы — Дзень незалежнасці Беларусі (з 1970 улады Таронта афіцыйна абвяшчаюць 25 сакавіка беларускім днём), Дзень герояў Беларусі, гістарычныя падзеі, юбілеі дзеячаў беларускай літаратуры і мастацтва. Яны ўдзельнічаюць у міжнацыянальных мерапрыемствах, традыцыйных фестывалях, карнавалах, канцэртах, у т.л. штогадовых святкаваннях Дня Канады (Ошава), Ошаўскім народным фестывалі (з 1961), фестывалях «Бацькаўшчына» (Атава, 1970—80-я) і ў Бэры (э 1990). Саюз беларускай моладзі Канады, ККБК, Згуртаванне беларускіх жанчын удзельнічалі ў арганізацыі беларускага павільёна «Менск» (Таронта).

На выставах у Канадзе свае творы прадстаўлялі беларускія мастакі Г. Русак, І. Сурвіла, П. Мірановіч, В. Жаўняровіч, А. Кляшчук. У час Тыдня студый у Атаўскім універсітэце (1975), на святкаванні 1000-годдзя дзяржаўнасці Беларусі (1988) прайшлі выставы беларускага народнага мастацтва. Беларускае самадзейнае мастацтва на розных культурных імпрэзах прадстаўлялі гурток беларускай народнай песні і танца ў Вініпегу (1951), злучаны беларуска-ўкраінскі мужчынскі хор «Думка» (1953), хары «Жалейка» (1956), «Прамень» (1955), ансамбль народнай песні і танца (1954). Пры ЗБК працавалі танцавальныя гурткі моладзі і дзяцей, курсы беларусаведы (1951—53, Таронта). 3 дапамогай беларусаў створаны беларускія літаратурныя фонды публічных бібліятэк у Таронта і Вініпегу, беларускія аддзелы ў Канадскім музеі цывілізацыі і Нацыянальным этнаграфічным музеі.

3 1952 беларусы Канады ўдзельнічаюць у сустрэчах беларусаў Паўночнай Амерыкі. У 1958, 1962, 1965 адбыліся сустрэчы беларусаў Лондана (Канада) і Дэтройта (ЗША). У 1996 каля г. Мідленд адкрыты Беларускі мемарыяльны комплекс, да якога штогод ажыццяўляюць паломніцтва беларусы з розных краін.

Творы беларускіх пісьменнікаў і падручнікі выдаюць Беларускі выдавецка-мастацкі клуб «Пагоня», выдавецкі камітэт пры ККБК, Фонд беларускіх падручнікаў, выдавецкі фонд успамінаў з беларускага жыцця. Беларуская перыёдыка прадстаўлена газетамі «Беларускі эмігрант», «Беларускі голас», старонкай «Весткі з Канады» ў газеце «Беларус» (ЗША), часопісамі «Баявая ўскалось» (1949—50 у Германіі, 1954—81 у Таронта), «Зважай», «Палессе» (1955—58), «Прамень» (з 1992), «Інфа ЗБК» (э 1995), «Дзяцел» (1952—53), «Народным шляхам» (1951—54), бюлетэнем «Бээнэравец» (1952).

Беларускія радыёперадачы пачыналіся з невялікіх выступленняў на радыё ў Лондане, Садбуры, Таронта і інш. Радыё СіБіСі з 1955 на нацыянальныя святы перадае канцэрты беларускіх песень і танцаў. У 1959 — пач. 1970-х гадоў працавала беларуская радыёстанцыя ў Оўквілі.

• Кастусь Акула
• Уолтэр Грэцкі (яго сын Уэйн Грэцкі)
• Вінцэнт Жук-Грышкевіч
• Вячаслаў Логін
• Джон Мішук
• Пётр Мурзёнак
• Івонка Сурвіла
• Анатоль Храноўскі

• Ляднёва А. С. Беларусы ў Канадзе // Канада // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 7: Застаўка — Кантата / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 1998. — Т. 7. — С. 564—565. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0130-3 (т. 7).

• Гісторыя беларусаў у Канадзе Архівавана 3 сакавіка 2021. на сайце Згуртавання беларусаў Канады

Беларусы
Культура Беларусі	Абрады і звычаі Архітэктура Вёска Гаспадарчыя заняткі Дэманалогія Імёны Інтэрнэт Касцюм Кінематограф Кухня Літаратура Мастацтва Народнае дойлідства Міфалогія Музыка Прамысловыя заняткі Прозвішчы Танец Тэатр Тэлебачанне Фальклор
Беларусы паводле краін	Азербайджан Аргенціна Арменія Аўстралія Адэлаіда Брысбен Мельбурн Перт Сідней Аўстрыя Беларусь Венесуэла Вялікабрытанія Германія Грузія Тыфліс Казахстан Канада Кыргызстан Кітай Латвія Літва Мексіка Малдова Новая Зеландыя Нарвегія Польшча Беласточчына Расія Астрахань Будакі Санкт-Пецярбург Сібір Тудаўляне Ліцвіны Севершчыны ЗША Таджыкістан Туркменістан Узбекістан Украіна Кіеў Львоў Фінляндыя Чэхія Швецыя Эстонія
Стаўленне да рэлігіі	Праваслаўе Каталіцтва Пратэстанцтва Атэізм Іслам Уніяцтва
Беларуская мова	Беларусь Латвія Літва Польшча Расія Украіна Эстонія
Канцэпцыі паходжання	Польская Вялікаруская Крывіцкая Крывіцка-дрыгавіцка-радзіміцкая Фінская Балцкая Старажытнаруская Славяна-балцкая Сучасная
Рознае	Антрапалогія Беларусазнаўства Беларусізацыя Беларусцы Бульбаш Вайсрутэнізацыя Гісторыя Гуды Згуртаванне беларусаў свету «Бацькаўшчына» Кіраўнікі Краязнаўства Ліцвіны Менталітэт Нацыянальнае адраджэнне Нацыяналізм Нацыянальны характар Этнагенез Этнаграфія Этнічная тэрыторыя

Арганізацыі беларускай дыяспары
Аргенціна	Белавежа
Арменія	Ерэванская беларуская абшчына Арменіі «Беларусь»
Аўстралія	Беларускае аб’яднанне ў Аўстраліі Беларускі культурна-грамадскі клуб Беларускі вызвольны рух у Аўстраліі Задзіночанне беларускіх ветэранаў у Аўстраліі Федэральная рада беларускіх арганізацый у Аўстраліі Беларуска-аўстралійскае незалежнае аб’яднанне ў Новым Паўднёвым Уэльсе Аддзел Задзіночання беларускіх ветэранаў у Заходняй Аўстраліі Беларускі жаночы камітэт у Вікторыі Беларускі цэнтральны камітэт у Вікторыі Беларускае аб'яднанне ў Вікторыі Беларускае аб'яднанне ў Заходняй Аўстраліі Беларускае аб'яднанне ў Паўднёвай Аўстраліі Беларускае аб’яднанне ў Новым Паўднёвым Уэльсе (прыхільнікі Рады БНР)
Вялікабрытанія	Беларуская бібліятэка і музей імя Францішка Скарыны Згуртаванне беларусаў у Вялікай Брытаніі Хрысціянскае аб’яднанне беларускіх работнікаў у Вялікабрытаніі
Германія‎	Агульнабеларускі Саюз Вайскоўцаў Беларускі камітэт самапомачы Беларускі нацыянальны камітэт (Рэгенсбург) Беларускі нацыянальны цэнтр (1941) Беларускае прадстаўніцтва Беларуская гімназія імя Янкі Купалы Беларуская суполка RAZAM Інстытут вывучэння СССР
ЗША	Аб’яднанне беларускіх жанчын Беларускі інстытут навукі і мастацтва ў Нью-Ёрку Беларускі кангрэсавы камітэт Амерыкі Беларуска-амерыканскі грамадскі цэнтр Беларуска-амерыканскае аб’яднанне Беларуска-амерыканскае задзіночанне Беларуска-амерыканская нацыянальная рада Беларускі харытатыўна-адукацыйны фонд Вялікалітоўскі фонд імя Льва Сапегі Кангрэс беларусаў Амерыкі Полацак Саюз амерыканска-беларускіх ветэранаў Саюз беларуска-амерыканскай моладзі Фонд імя І. Любачкі Фундацыя імя Пётры Крэчэўскага
Канада	Беларускі выдавецка-мастацкі клуб «Пагоня» Згуртаванне беларусаў Канады Беларускі інстытут навукі і мастацтва ў Канадзе Каардынацыйны камітэт беларусаў Канады
Літва	Аб’яднанне студэнтаў-беларусаў Літоўскага ўніверсітэта імя Вітаўта Вялікага Сябрына Беларускае культурна-асветнае таварыства (Коўна) Беларуская грамада (Коўна)
Латвія‎	Бацькаўшчына Дзвінск Рыга Беларуская хата Дзвінская дзяржаўная беларуская гімназія Люцынская дзяржаўная беларуская гімназія
Расія‎	Арэнбургскі гурток беларусаў Беларус Беларускі гурток студэнтаў Пецярбургскай каталіцкай духоўнай акадэміі Беларускі навукова-літаратурны гурток Беларуская нацыянальна-культурная аўтаномія «Нёман» Беларускі нацыянальны камісарыят Беларуска-ўкраінскі камітэт помачы ахвярам вайны Беларускае вольнае эканамічнае таварыства (Петраград) Беларускае грамадска-культурнае таварыства (Санкт-Пецярбург) Беларуская вучнёўская грамада Беларуская народная грамада Беларуская сацыял-дэмакратычная рабочая партыя Таварыства ахвотнікаў беларускага народнага штукарства Беларуская хатка Арол Петраград Беларускае таварыства ў Петраградзе па аказанні дапамогі пацярпелым ад вайны
Украіна‎	Беларускі гай Беларускае зямляцтва пралетарскага студэнцтва
Чэхія	Беларускае (Крывіцкае) культурнае таварыства імя Ф. Скарыны Беларускі загранічны архіў Беларускі навуковы кабінет Карэспандэнцыйныя курсы беларусаведы
Эстонія	Беларуска-эстонскае згуртаванне