Вялікі тэатар Беларусі
| Вялікі тэатар Беларусі | |
 Будынак тэатру | |
| Дата ўтварэньня | 25 траўня 1933 (91 год таму) |
|---|---|
| Тып | Тэатар |
| Юрыдычны статус | дзяржаўная ўстанова |
| Месцазнаходжаньне | Менск, пл. Парыскай Камуны, 1 |
| Каардынаты | 53°54′37″ пн. ш. 27°33′41″ у. д. / 53.910286° пн. ш. 27.561387° у. д.Каардынаты: 53°54′37″ пн. ш. 27°33′41″ у. д. / 53.910286° пн. ш. 27.561387° у. д. |
| Генэральны дырэктар | Кацярына Дулава |
| Мастацкі кіраўнік тэатра | Валянцін Елізар’еў |
| Галоўны хормайстар | Ніна Ламановіч |
| Сайт | bolshoibelarus.by |
| Колішняя назва | Дзяржаўны тэатар опэры і балету |
Нацыяна́льны акадэмі́чны Вялі́кі тэа́тар о́пэры і бале́ту — галоўны опэрны і балетны тэатар Беларусі.
Гісторыя
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]Гісторыя тэатру распачалася ў 1920-я гады на сцэне Першага дзяржаўнага тэатра (БДТ-1), які меў у сваім складзе салістаў опэры, харавую і балетную групы і невялікі сымфанічны аркэстар. Ужо тады ставіліся музычна-драматычныя спэктаклі, урыўкі з опэраў і балетаў, гучала народная музыка. У 1920-я гады будучыя зоркі беларускага опэрнага і балетнага мастацтва навучаліся ў музычных тэхнікумах Менску, Віцебска, Гомелю, а таксама ў створанай у 1930 годзе Дзяржаўнай студыі опэры і балету, якую ўзначальваў вядомы сьпявак Антон Баначыч. За тры гады ў студыі былі падрыхтаваныя прафэсійныя артысты і пастаўлены опэры «Залаты певень», «Кармэн», «Яўген Анегін», «Царская нявеста»[1].
Урачыстае адкрыцьцё самастойнага тэатру опэры і балету адбылося на сцэне Першага дзяржаўнага тэатра 25 траўня 1933 году спэктаклям «Кармэн»[1].
У Савецкім Саюзе тэатар меў устойлівую рэпутацыю аднаго з самых яскравых і творча жыцьцяздольных опэрных і балетных калектываў. Яго высокі мастацкі ўзровень у розны час вызначалі такія вядомыя дырыжоры, як Анісім Брон, Уладзімер Пірадаў, Леў Любімаў, Тацьцяна Каламійцава, Яраслаў Вашчак, Уладзімер Машэнскі, Генадзь Праватораў, Аляксандар Анісімаў; рэжысэры Алег Маралеў, Дзьмітрый Смоліч, Юры Ужанцаў, Сямён Штэйн, Вячаслаў Цюпа, Маргарыта Ізворска-Елізар’ева; балетмайстры Леў Крамарэўскі, Канстанцін Мулер, Сямён Дрэчын, Аляксей Андрэеў, Атар Дадышкіліяні, Валянцін Елізар’еў; мастакі Сяргей Мікалаеў, Яўген Чамадураў, Эрнст Гейдэбрэхт, Яўген Ждан, Вячаслаў Вокунеў[1].
У 1996 годзе ў выніку рэарганізацыі адзіны тэатар падзяліўся на дзьве самастойныя структуры: опэры і балету. У 2009 годзе пасьля завяршэньня капітальнае рэканструкцыі будынку тэатру было прынятае рашэньне зноў аб’яднаць трупы ў адзіны Нацыянальны акадэмічны Вялікі тэатар опэры і балету[1].
Будынак
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]Будынак, у якім месьціцца тэатар — помнік архітэктуры канструктывізму міжваеннага пэрыяду аўтарства Георгія Лаўрова і Ёсіфа Лянгбарда.
Паводле аднаго з кіраўнікоў рэканструкцыі тэатра 2008 году, на месцы будынка тэатра некалі знаходзіўся манастыр. Пад час рэканструкцыі быў выяўлены стары фундамэнт на вапнавым растворы[2].
У 1934 годзе[3] (паводле іншых зьвестак у 1935) на Траецкай плошчы заклалі масіўнае збудаваньне ў духу савецкага канструктывізму — новы тэатар опэры і балету. У 1937 годзе першапачатковы плян быў перапрацаваны ў бок памяншэньня выдаткаў і адпаведна памераў збудаваньня. Будаўніцтва тэатра завяршылася ў 1938[3] годзе (паводле іншых зьвестак — у 1937).
У час нямецкай акупацыі 1941—1944 гадоў тэатар быў пераўтвораны ў стайню. Інтэр’еры і ўпрыгожваньні былі разрабаваны і вывезены ў Нямеччыну. Пасьля выгнаньня захопнікаў тэатар быў грунтоўна рэканструяваны, у прыватнасьці зьявіліся ярусныя бальконы ў глядацкай залі. Пры аднаўленьні інтэр’ераў выкарыстоўваліся эскізы Андрэя Бэмбеля. Рэканструкцыя доўжылася тры гады і скончылася ў 1948 годзе. Навокал тэатру быў разьбіты парк, спраектаваны Ё. Лянгбардам.
У 1967 годзе адбылася рэканструкцыя завяршэньня тэатру, у выніку чаго апошні атрымаў нізкі шаломападобны дах. У 1978 годзе адбылася наступная рэканструкцыя. У 2006 годзе будынак менскай опэры ізноў быў зачынены на капітальную рэканструкцыю, якая закончылася ў 2009 годзе.
Бібліяграфі
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]- Бэнэдыкт Норд. Опэра «Кармэн». // Мастацтва і рэвалюцыя : часопіс. — 1932, ліпень. — № 1. — С. 25—28.
- В. Вольскі. На шляхох беларускай опэры. // Мастацтва і рэвалюцыя : часопіс. — 1932, жнівень. — № 2. — С. 11—15.
- Арх. Лаўроў. Да пабудовы Беларускага дзяржаўнага тэатру ў Менску. // Мастацтва і рэвалюцыя : часопіс. — 1932, жнівень. — № 2. — С. 23—25.
- Хроніка. Створан Беларускі дзяржаўны тэатр опэры і балету. // Мастацтва і рэвалюцыя : часопіс. — 1933, студзень—люты. — № 1—2. — С. 52.
Крыніцы
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]Літаратура
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]- Беларусы: У 13 т. Т. 2: Дойлідства / В. Бандарчык і інш.; Ін-т мастацтвазнаўства, этнаграфіі і фальклору. — Менск: Беларус. навука, 1997. — 391 с.: іл. ISBN 985-6234-28-X.
Вонкавыя спасылкі
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
|
Аб’ект Дзяржаўнага сьпісу гісторыка-культурных каштоўнасьцяў Рэспублікі Беларусь, шыфр 711Г000210 |
- Афіцыйная старонка
- Фота сайт Менск стары і новы Архіўная копія
- Іосіф Лянгбард. Менская Опэра. «НН». Архіўная копія
Славутасьці Менску | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Гістарычныя раёны |  | ||||
| Вуліцы і плошчы | |||||
| Сядзібы | |||||
| Дамы | |||||
| Грамадзкія будынкі | |||||
| Музэі | |||||
| Тэатры | |||||
| Помнікі і мэмарыялы | |||||
| Храмы |
| ||||
| Сады і паркі | |||||
| Нэкропалі | |||||
Беларускія тэатры | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Берасьцейская вобласьць |
| ||||||
| Віцебская вобласьць |
| ||||||
| Гарадзенская вобласьць |
| ||||||
| Гомельская вобласьць |
| ||||||
| Магілёўская вобласьць |
| ||||||
| Менская вобласьць |
| ||||||
| Гістарычныя |
| ||||||
Text is available under the CC BY-SA 4.0 license; additional terms may apply.
Images, videos and audio are available under their respective licenses.
