Comitatus Edessanus Grofovija Edesa ? 1098–1150 ?   ? Grofovija Edessa u kontekstu drugih država Bliskog Istoka 1135. Glavni grad Edesa (1098–1144; 1146) Turbesel (1144–1146; 1146–1150) Jezik/ci latinski, starofrancuski, italijanski, armenski (također arapski, grčki) Religija rimokatoličanstvo, Armenska apostolska crkva, pravoslavlje, Sirijska crkva, islam, judaizam Vlast monarhija grof Edesse  - 1098–1100 Balduin I  - 1131-1150 Joscelin II Historijska era razvijen srednji vijek  - Prvi križarski rat  - Osvajanje od strane Nur ad-Din Zengija, kasnije prodana Manuelu I Komnenu

Grofovija Edesa je bila križarska država sa sjedištem u gradu Edesa (današnja Şanlıurfa u jugoistočnoj Turskoj).

Osnovana je godine 1098. za vrijeme Prvog križarskog rata nakon što je križarski vođa Balduin od Boulognea zauzeo grad i svrgnuo tadašnjeg armenskog velmožu Thorosa. U sljedećih nekoliko decenija se uspjela proširiti na istok, sve do Tigrisa, ali se isto tako ispostavilo da predstavlja najranjiviju od svih križarskih ratova, dijelom zato što je bila najudaljenija od mora i blizu glavnih muslimanskih uporišta u Iraku, a dijelom zbog stalnih razmirica sa Kneževinom Antiohijom. Godine 1146. je muslimanski atabeg Zengi zauzeo Edessu, a što je bio povod za Drugi križarski rat. Kada je taj rat završio neuspjehom, posljednji ostaci Grofovije su prodani bizantskom caru Manuelu I Komnenu. Grofovija Edesa je tako postala prvom križarskom državom koja je nastala, a i prvom koja je prestala postojati.