Wyrażenie stałe jest to wyrażenie zapisane w kodzie źródłowym programu, którego wartość może zostać wyznaczona przez translator już na etapie kompilacji.

W kodzie źródłowym często umieszczane są konkretne wartości, znane na etapie kodowania. Wartości te mogą zostać zapisane za pomocą literałów reprezentujących w danym typie konkretną wartość. W większości implementacji możliwe jest również zapisanie takich wartości w postaci wyrażeń stałych.

Wyrażenia stałe w odróżnieniu od literałów nie stanowią zapisu wprost wartości, lecz jest to zapis wartości za pomocą literałów, w tym zdefiniowanych wcześniej stałych, symboli i makr preprocesora, operatorów oraz wybranych funkcji standardowych. Określona wartość, która ma zostać wpisana do kodu źródłowego, wymaga w tym przypadku wykonania obliczeń. W większości systemów programowania wyrażania takie są obliczane w trakcie przetwarzania kodu źródłowego przez translator, do kodu wynikowego wstawiana jest wyznaczona wartość wyrażenia stałego (a nie kod obliczeniowy zawarty w wyrażeniu).

Stosowanie wyrażeń stałych:

• uwalnia programistę od pewnych obliczeń przy kodowaniu,
• stanowi samodokumentowanie się kodu źródłowego, ułatwiające jego późniejsze zrozumienie,
• ułatwia pisanie złożonych projektów przez grupy programistów (np. poprzez stosowanie wcześniej definiowanych przez innych programistów stałych lub symboli preprocesora bez konieczności znajomości ich wartości, a więc pewne parametryzowanie kompilacji).

Typ wartości wyrażenia stałego wynika najczęściej z kontekstu lub zastosowanych literałów i operatorów. Gdy język dopuszcza takie wyrażenia, to mogą występować wszędzie tam, gdzie można stosować literały reprezentujące konkretne wartości.

Wyrażenia stałe często stosowane są przy deklarowaniu stałych i inicjalizacji zmiennych (zwane także wyrażeniami inicjującymi).

• stała
• literał