Wikipedysta:Kso/brudnopis dominikanie
633/59 z 13 listopada 1959[1] | |||||||||||||||
Kościół parafialny | |||||||||||||||
Widok kościoła | |||||||||||||||
Państwo | |||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Miejscowość | |||||||||||||||
Wyznanie | |||||||||||||||
Kościół | |||||||||||||||
Parafia |
św. Piotra i św. Pawła w Chróścinie | ||||||||||||||
Wezwanie |
św. Piotra i św. Pawła | ||||||||||||||
Wspomnienie liturgiczne | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
|
Kościół św. Piotra i św. Pawła – rzymskokatolicki kościół parafialny położony w centrum Chróściny. Pierwsza wzmianka o świątyni w tym miejscu pochodzi z 1371, w roku 1417 biskup wrocławski Wacław II Legnicki zatwierdził fundację ołtarza w ówczesnym kościele. Obecny, klasycystyczny, został wzniesiony z cegły po pożarze, w latach 1792-1793 z wykorzystaniem starych murów. Od 1601 roku do kasaty zakonów w 1810 był pod patronatem norbertanek z Czarnowąsów. Jednonawowy, sklepiony żaglasto, z węższym kwadratowym prezbiterium i przybudowaną od północy zakrystią, od zachodu przyziemie nieukończonej wieży. We wnętrzu barokowa chrzcielnica ze stopą w kształcie delfinów i pokrywą z grupą chrztu Chrystusa (kon. XVIII w.). Ołtarze z końca XVIII w. - główny z figurami świętych Piotra i Pawła, flankowanymi przez klęczące figury św. Antoniego i św. Franciszka, południowy z rzeźbami świętych Jadwigi i Barbary, północny z grupą ukrzyżowania - Maria i św. Jan przy krucyfiksie (figura Jezusa późniejsza, zapewne z XIX w.). W kościele znajduje się też obraz Matki Bożej z Dzieciątkiem z końca XVIII w. oraz wizerunek św. Urbana z widokiem na chróścinski kościół w tle.
Przy kościele znajdują się:
- brama - dzwonnica z XV wieku, wzniesiona z rudy darniowej i cegły (w układzie polskim) na planie kwadratu, z ostrołukowym przejazdem, oskarpowana;
- klasycystyczna plebania z przełomu XVIII i XIX wieku;
- zabudowania folwarczne z połowy XIX wieku;
- pomnik poległych w I wojnie światowej, w formie płyty pamiątkowej z 42 nazwiskami.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]Zabytki sztuki w Polsce. Śląsk, Krajowy Ośrodek Badań i Dokumentacji Zabytków, 2006.
Kategoria:Religia w Prószkowie
Kategoria:Świątynie pod wezwaniem św. Jerzego
Kategoria:Kościoły w Dekanacie Prószków
Kategoria:Zabytkowe kościoły w powiecie opolskim (województwo opolskie)
Kategoria:Architektura w Prószkowie
Historia
[edytuj | edytuj kod]Na miejscu dzisiejszego miasta istniała pierwotnie celtycka osada. Pierwsza wzmianka historyczna o miejscowości pochodzi z 704 roku. W 741 lub 742 Würzburg stał się siedzibą biskupstwa. Na terenie diecezji würzburskiej mieszkały najdalej na zachód wysunięte plemiona Słowian z grupy Słowian połabskich. Dokument cesarza Ludwika Pobożnego napisany do biskupa Würzburga w latach 826–830, który odwołuje się do wydarzeń z czasów Karola Wielkiego, wspomina dwa słowiańskie plemiona Moinvinidi i Radanzwinidi mieszkające między rzeką Men i Rednitz. W dokumencie tym cesarz zaleca ochrzczenie tych plemion i zbudowanie dla nich kościoła[2].
W 1156 roku odbył się w mieście ślub cesarza Fryderyka I Barbarossy z księżniczką Beatrycze I Burgundzką. W 1402 został założony uniwersytet (reaktywowany w 1582 r.). W 1631 miasto zostało zdobyte przez wojska szwedzkie. W roku 1805 Würzburg stał się stolicą Wielkiego Księstwa, które w 1814 przyłączono do Bawarii.
Podczas II wojny światowej w nocy 16 marca 1945 miasto, do tego momentu prawie nietknięte przez wojnę, zostało zniszczone w 90% przez nalot brytyjski. Przetrwały najważniejsze zabytki na obrzeżach miasta. Zginęło wówczas około 5 tys. mieszkańców. Po zaciętych walkach miasto zostało zdobyte 5 kwietnia 1945 przez 12 Dywizję Zmotoryzowaną i 42 Dywizję Piechoty armii amerykańskiej[3].
Zabytki
[edytuj | edytuj kod]Niektóre z zabytków miasta to:
- Residenz - barokowa rezydencja würzburskich biskupów zbudowana w latach 1720–1744 przez Balthasara Neumanna, od 1981 r. na liście światowego dziedzictwa UNESCO – z największym na świecie malowidłem autorstwa Giovanniego Tiepolo, na plafonie olbrzymiej klatki schodowej (autorstwa Neumanna są również malowidła i ołtarz w przypałacowego kościoła - Hofkirche);
- Alte Mainbrücke - Stary Most nad Menem zbudowany w latach 1473–1543, z dwunastoma barokowymi figurami świętych powstałymi w latach 1728-29 (ich autorami są bracia, rzeźbiarze: Johann Sebastian Becker i Volkmar Becker).
- Festung Marienberg - twierdza wzniesiona na wysokim wzgórzu nad Menem ok. 1000 roku, rozbudowana w XIV, XV i XVII w., w latach 1253–1719 była siedzibą biskupów Würzburga (do czasu zbudowania rokokowego pałacu po drugiej stronie rzeki i miasta) - w centrum twierdzy znajduje się Marienkirche - rotunda z epoki merowingów, jeden z najstarszych kościołów na terenie Niemiec;
- Dom St. Kilian - romańska katedra p.w. św. Kiliana z XI wieku z Schönbornkapelle (autorstwa Neumanna) w północnym ramieniu transeptu kościoła i bogatym zespołem nagrobków biskupów Würzburga;
- Marienkapelle - gotycka świątynia z XIV wieku w północnej pierzei rynku, z rzeźbami Tilmana Riemenschneidera w portalu południowym (oryginały umieszczone są w Mainfränkische Museum w twierdzy Marienberg;
- Käppele - rokokowa kaplica autorstwa Balthasara Neumanna z połowy XVIII wieku położona na stoku wzgórza Nikolausberg na lewym brzegu Menu, stanowiąca kulminację założenia kalwaryjnego - zespołu kaplic z bogatą rzeźbiarską dekoracją;
- Alte Universität - renesansowy budynek uniwersytetu z kościołem Neubaukirche;
- Falkenhaus - rokokowa kamienica z XVIII wieku z bogatą dekoracją elewacji wykonaną w 1751 r.;
- Alte Kranen - żurawie portowe z XVIII w., zaprojektowane przez syna Balthasara Neumanna, Franza Ignaza Michaela Neumanna.
Transport
[edytuj | edytuj kod]Główny dworzec kolejowy w mieście to Würzburg Hauptbahnhof.
Polityka
[edytuj | edytuj kod]- Burmistrz: Christian Schuchardt (CDU, od wyborów lokalnych w 2014 roku)
Współpraca
[edytuj | edytuj kod]Miejscowości partnerskie:
- Irlandia: Bray
- Francja: Caen
- Wielka Brytania: Dundee
- Tanzania: Mwanza
- Japonia: Ōtsu
- Stany Zjednoczone: Rochester
- Hiszpania: Salamanka
- Turyngia: Suhl
- Czechy: Trutnov
- Szwecja: Umeå
Osoby urodzone w Würzburgu
[edytuj | edytuj kod]- Frank Baumann – piłkarz
- Fritz Bayerlein – oficer Wehrmachtu
- Oskar Dirlewanger – SS-Oberführer, dowódca jednostki SS do zwalczania partyzantów
- Lilli Lehmann – śpiewaczka operowa
- Dirk Nowitzki – koszykarz drużyny Dallas Mavericks
- Albert Renger-Patzsch – fotografik
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo opolskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 23 lipca 2024 [dostęp 2020-06-26] .
- ↑ Jerzy Gąssowski, „Dzieje i kultura dawnych Słowian (do X wieku)”, Państwowe Zakłady Wydawnictw Szkolnych, Warszawa 1964.
- ↑ Jörg Friedrich, „Der Brand”, Propyläen Verlag, München 2002.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]Galeria pomników
[edytuj | edytuj kod]-
Łowicz. przy katedrze, Stanisław Słonina 2000
-
Elbląg, przy katedrze, Wawrzyniec Samp, 2001
-
Sandomierz, 2006
-
Jasna Góra
-
Bytom Odrzański, Włodzimierz Sienkiewicz
-
Żywiec, 2005
-
Zduńska Wola, 2006
-
Wiślica, Łąka Świętych
-
Wieliczka, kopalnia soli, Czesław Dźwigaj, 1999
-
Hiszpania, Madryt, Almudena
-
Słowacja, Koszyce
-
Portugalia, Coimbra
-
Meksyk, Zopopan
-
Chorwacja, Rijeka
-
Portugalia, Braga
-
Wenezuela, Caracas
-
Słowacja, Trnava
Text is available under the CC BY-SA 4.0 license; additional terms may apply.
Images, videos and audio are available under their respective licenses.