For faster navigation, this Iframe is preloading the Wikiwand page for Włościbórz (województwo zachodniopomorskie).

Włościbórz (województwo zachodniopomorskie)

Włościbórz
osada
Ilustracja
Dwór w Włościborzu
Państwo

 Polska

Województwo

 zachodniopomorskie

Powiat

kołobrzeski

Gmina

Dygowo

Liczba ludności (2011)

279

Strefa numeracyjna

94

Kod pocztowy

78-114[2]

Tablice rejestracyjne

ZKL

SIMC

0306124

Położenie na mapie gminy Dygowo
Mapa konturowa gminy Dygowo, na dole znajduje się punkt z opisem „Włościbórz”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, u góry po lewej znajduje się punkt z opisem „Włościbórz”
Położenie na mapie województwa zachodniopomorskiego
Mapa konturowa województwa zachodniopomorskiego, u góry znajduje się punkt z opisem „Włościbórz”
Położenie na mapie powiatu kołobrzeskiego
Mapa konturowa powiatu kołobrzeskiego, po prawej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Włościbórz”
Ziemia54°05′21″N 15°44′34″E/54,089167 15,742778[1]

Włościbórzosada w Polsce położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie kołobrzeskim, w gminie Dygowo.

1 stycznia 2011 r. osada miała 279 mieszkańców[3].

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Włościbórz (niem. Lustebuhr) to miejscowość średniowieczna, wzmiankowana po raz pierwszy w 1381 r. Dawne lenno rodu von Rahmel, w którego posiadaniu było do 1738 r., kiedy sprzedane zostało radcy sprawiedliwości Heinrichowi von Broich. Później majątek był w posiadaniu rodzin von Eichmann, von Moritz, von Natzmer. Od 1820 r. do końca XIX w. należał do rodziny von Kameke, a od 1905 r. do rotmistrza Hugona Witte von Helden. W 1939 r. jako właściciel wymieniany był dr Joachim von Rumker.

Zabytki

[edytuj | edytuj kod]

Na terenie miejscowości znajduje się zespół pałacowo-parkowy z pałacem z połowy XIX w. i parkiem naturalistycznym o powierzchni 10,83 ha, który jest zabytkowy.

  • Park włościborski z drugiej poł. XIX, (nr rej.: A-1383 z 2.12.1976)[4] wraz z otaczającymi lasami, sadem rosnącym na południowo-wschodnich stokach morenowych oraz polami stanowi istotny współkomponent krajobrazu. Park nie posiada założeń osiowych, jedynie niektóre odcinki dróg obsadzono strzelistymi ścianami świerków, tworzą krótkie perspektywy widokowe. Znajduje się w nim m.in. polana parkowa otoczona zielenią średniowysoką i wysoką oraz staw obramiony skupiskami drzew i krzewów. Park otrzymał swój funkcyjny status w II poł. XIX w., kiedy pewną część obszarów leśnych zagospodarowano ciągami spacerowymi, a naturalne ukształtowanie terenu w południowej i zachodniej części wykorzystano do urządzenia stawów. Jeden z nich o pow. całkowitej 3 ha posiada wysepkę. Park porastają m.in.: jedlice, świerki ajańskie i sitkajskie, jodły białe, żywotnik zachodni, dąb szypułkowy, kasztanowce, buki, graby, modrzewie, świerki, daglezje, wejmutki, dęby i lipy. Szacuje się, że w parku rośnie ok. 8 000 drzew. Wiek drzewostanu szacuje się od 100 do 150 lat (stan zachowania dobry). Wykonana w 1968 r. dokumentacja projektowo-kosztorysowa na urządzenie terenów zielonych przewidywała odtworzenie wszystkich ciągów spacerowych, zabiegi sanitarne w drzewostanie istniejącym, budową ogrodu skalnego, urządzeń małego sportu, strzelnicy małokalibrowej, plaży itp. Park miał być oświetlony i wyposażony w elementy małej architektury. Stawy i cieki wodne miały być oczyszczone i zarybione. W 1969 r. przeprowadzono trzebież drzewostanu. W 1971 r. w wyniku rozpoczętych i niezakończonych prac melioracyjnych odcięto dopływ wody do stawów co spowodowało ich wyschnięcie. Powstała struktura bagienna.
inne
  • Dwór wzniesiony został w stylu neogotyckim. Składa się z dwóch połączonych szczytowo części. Wszystkie jego części są podpiwniczone. Rezydencja pałacowa miała charakter pałacu myśliwskiego[5], czasowo użytkowanego przez magnacką rodzinę, stale zamieszkującą w Berlinie. Obecnie w pałacu mieści się Dom Pomocy Społecznej. W 1969 r. wzniesiono 3 kondygnacjowe skrzydło południowe, które stanowi część mieszkalną. Obecnie Dom Rencisty składa się z adaptowanego starego pałacu i nowo dobudowanego skrzydła południowego. Dom zamieszkuje ok. 100 pensjonariuszy, którym m.in. ma służyć park. Przy budynku rośnie miłorząb japoński rodzaju męskiego (Ginkgo biloba) i ponad 100-letnia daglezja.

W pobliżu wsi Włościbórz znajdują się również stanowiska archeologiczne, tj. 3 osady i kurhan z okresu średniowiecza:

  • osada wczesnośredniowieczna - leżąca 0,3 km na zachód od skraju zabudowań wsi Włościbórz, w rozwidleniu dróg prowadzących ze wsi w kierunku rzeki Parsęty i drogi z Pobłocia do Bard.
  • osada wczesnośredniowieczna - leżąca w odległości 1 km na pn.-wsch. od zabudowań wsi w sąsiedztwie samotnej mogiły.
  • osada wczesnośredniowieczna - leżąca na zach. od wsi, na terenie obecnych zabudowań gospodarczych leśnictwa we Włościborzu.
  • kurhan z VII- poł. IX w. o wysokości 5 m leżący przy drodze leśnej w odległości 1 km od zabudowań wsi Włościbórz.

Badania przeprowadzone na tych stanowiskach dostarczyły materiałów ceramicznych, które określają chronologię obiektów.

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 149298
  2. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1477 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  3. Rozwój ludności w gminie 2000-2013. [w:] Biuletyn Informacji Publicznej [on-line]. Urząd Gminy Dygowo, 2011-02-28. [dostęp 2012-06-21].
  4. NID: Wykaz zabytków nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków (księga A). nid.pl, 2022-12-21. [dostęp 2023-05-04]. (pol.).
  5. Piotr Skurzyński, Pomorze, Warszawa: Wyd. Muza S.A., 2007, s. 203, ISBN 978-83-7495-133-3.
{{bottomLinkPreText}} {{bottomLinkText}}
Włościbórz (województwo zachodniopomorskie)
Listen to this article

This browser is not supported by Wikiwand :(
Wikiwand requires a browser with modern capabilities in order to provide you with the best reading experience.
Please download and use one of the following browsers:

This article was just edited, click to reload
This article has been deleted on Wikipedia (Why?)

Back to homepage

Please click Add in the dialog above
Please click Allow in the top-left corner,
then click Install Now in the dialog
Please click Open in the download dialog,
then click Install
Please click the "Downloads" icon in the Safari toolbar, open the first download in the list,
then click Install
{{::$root.activation.text}}

Install Wikiwand

Install on Chrome Install on Firefox
Don't forget to rate us

Tell your friends about Wikiwand!

Gmail Facebook Twitter Link

Enjoying Wikiwand?

Tell your friends and spread the love:
Share on Gmail Share on Facebook Share on Twitter Share on Buffer

Our magic isn't perfect

You can help our automatic cover photo selection by reporting an unsuitable photo.

This photo is visually disturbing This photo is not a good choice

Thank you for helping!


Your input will affect cover photo selection, along with input from other users.

X

Get ready for Wikiwand 2.0 🎉! the new version arrives on September 1st! Don't want to wait?