For faster navigation, this Iframe is preloading the Wikiwand page for Tadeusz Borowski (aktor).

Tadeusz Borowski (aktor)

Zobacz też: inne osoby nazywające się Tadeusz Borowski.
Tadeusz Borowski
Ilustracja
Tadeusz Borowski (2014), Teatr Syrena
Data i miejsce urodzenia

9 lipca 1941
Warszawa

Data i miejsce śmierci

3 marca 2022
Warszawa

Zawód

aktor

Lata aktywności

1962–2022

Zespół artystyczny
Teatr Ateneum im. Stefana Jaracza w Warszawie
Odznaczenia
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Srebrny Krzyż Zasługi
Odznaka „Zasłużony Działacz Kultury”

Tadeusz Jerzy Borowski (ur. 9 lipca 1941 w Warszawie, zm. 3 marca 2022 tamże[1]) – polski aktor i lektor. Wieloletni członek Stowarzyszenia Filmowców Polskich.

Wczesne lata

[edytuj | edytuj kod]

Wychowywał się na warszawskim Powiślu[2]. W dzieciństwie marzył, by być strażakiem, a matka chciała, żeby został księdzem[2]. W młodości pływał, jeździł konno i trenował szermierkę. Przez dwa lata trenował boks i w wieku 16 lat został mistrzem Warszawy[2]. Uczęszczał do XXVII Liceum Ogólnokształcącego im. Tadeusza Czackiego[3], następnie rozpoczął studia na Wydziale Aktorskim stołecznej Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej[2], gdzie jego wykładowcami aktorstwa byli Aleksander Bardini i Jan Kreczmar[3]. Jego rolą dyplomową był Malvolio w Szekspirowskiej komedii Wieczór Trzech Króli[3]. Na ostatnim roku studiów wystąpił jako pastor Kimball i żebrak w musicalu Opera za trzy grosze Bertolta Brechta w reż. Aleksandra Bardiniego. Studia ukończył z wyróżnieniem w 1963[2].

Kariera sceniczna

[edytuj | edytuj kod]

W 1962 zadebiutował na scenie Teatru Narodowego jako dworzanin w komedii Aleksandra hr. Fredry Zemsta w reż. Ewy Bonackiej[4]. W 1963 Ali Bunsch zaangażował go do Teatru Wybrzeże w Gdańsku, co wkrótce potem zostało zatwierdzone przez dyrektora teatru, Jerzego Golińskiego[5]. W latach 1963–1966 w gdańskim Teatrze Wybrzeże zagrał ponad 28 ról, z czego połowę stanowiły nagłe zastępstwa[5], w tym służącego Ździebełko i Harpagona (w zastępstwie za chorego Zenona Burzyńskiego[5][6]) w komedii Skąpiec Moliera (1963) w reż. Kazimierza Brauna[7], Wengierowicza – syna w Ten wariat Płatonow Antoniego Czechowa (1964) w reż. Jerzego Golińskiego, górala w wodewilu Cud mniemany, czyli Krakowiacy i Górale z muzyką Jana Stefaniego do libretta Wojciecha Bogusławskiego (1964) w reż. Jerzego Golińskiego, Agustina w Komu bije dzwon Ernesta Hemingwaya (1964) w reż. Jerzego Golińskiego, narratora w Śmierci gubernatora Leona Kruczkowskiego (1964) w reż. Kazimierza Brauna, zamachowca w Królu IV Stanisława Grochowiaka (1964) w reż. Piotra Paradowskiego, Nicka w Kto się boi Virginii Woolf? Edwarda Albee’ego (1965) w reż. Jerzego Golińskiego, Teklińskiego w Ktoś nowy Marka Domańskiego (1965) w reż. Jerzego Golińskiego, Schweizerkasa w Matce Courage i jej dzieciach Bertolta Brechta (1966) w reż. Jerzego Golińskiego, Zenona Isauryjczyka w Romulusie Wielkim Friedricha Dürrenmatta (1966) w reż. Piotra Paradowskiego, Pierwszego Radnego w dramacie Jan Maciej Karol Wścieklica (1966) Witkacego w reż. Zbigniewa Bogdańskiego oraz pisarza i porucznika von Rutty w Namiestniku Rolfa Hochhutha (1966) w reż. Jerzego Golińskiego.

W 1966 został zaangażowany przez Kazimierza Dejmka do warszawskiego Teatru Narodowego, gdzie został obsadzony w roli wieśniaka w komedii Fredrowskiej Nowy Don Kiszot, czyli sto szaleństw (1966) w reż. Józefa Wyszomirskiego, sztuce Tadeusza Różewicza Wyszedł z domu (1966) w reż. Wandy Laskowskiej, jako Akast w komedii Moliera Mizantrop (1967) w reż. Henryka Szletyńskiego, w roli młodzieńca w Kordianie Juliusza Słowackiego (1967) w reż. Dejmka, w roli młodzieńca na balu, diabła i Jana w Dziadach Adama Mickiewicza (1967) w reż. Dejmka, Lyzandera w komedii szekspirowskiej Sen nocy letniej (1968) w reż. Wandy Laskowskiej, w roli rzemieślnika w Nie-Boskiej komedii Zygmunta Krasińskiego (1969) w reż. Adama Hanuszkiewicza i Jegomościa w Świętej Joannie George’a Bernarda Shawa (1969) w reż. Hanuszkiewicza. W 1969 na znak buntu przeciwko odwołaniu z Narodowego Kazimierza Dejmka w rezultacie marcowej afery z mickiewiczowskimi Dziadami i w reakcji na powołanie na jego miejsce Hanuszkiewicza, w latach 1969–1970 związał się z Teatrem im. Juliusza Osterwy w Lublinie, gdzie zaproszenie dyrektora Kazimierza Brauna zagrał reżysera w Akcie przerwanym Tadeusza Różewicza (1970) i Lenina w Szóstym lipca Michała Szatrowa (1970). W latach 1970–1972 ponownie występował w Teatrze Narodowym w Warszawie. Od 1972 był związany z warszawskim Teatrem Ateneum im. Stefana Jaracza.

Kariera ekranowa

[edytuj | edytuj kod]

Występował w Teatrze Telewizji, m.in. w Za kulisami Cypriana Kamila Norwida w reż. Kazimierza Brauna (1966), w Legendzie Stanisława Wyspiańskiego w reż. Lecha Wojciechowskiego (1967), w Śpiewie z pożogi Krzysztofa Kamila Baczyńskiego w reż. Krystyny Sznerr (1968), w Braciach Karamazow Fiodora Dostojewskiego w reż. Jerzego Krasowskiego (1969), Dwóch teatrach Jerzego Szaniawskiego w reż. Kazimierza Brauna (1972), w spektaklu Romeo i Julia Williama Szekspira w reż. Jerzego Gruzy (1974) oraz w Balu manekinów Brunona Jasieńskiego w reż. Janusza Warmińskiego (1979), w Indyku Sławomira Mrożka w reż. Macieja Wojtyszki (1990) i w roli szefa Policji w Królu Edypie Sofoklesa w reż. Gustawa Holoubka (2005). Brał udział w realizacjach Teatru Telewizji TVP dla najmłodszych widzów, m.in. w Bajkach pana Perrault w reż. Anette Olsen i Jerzego Sztwiertni (1974–1976) jako Kadet Rousselle.

W 1964 pojawił się po raz pierwszy na planie filmowym w epizodycznej roli uczestnika bójki na molo w dramacie psychologiczno–obyczajowym Zbigniewa Kuźmińskiego Banda. Pierwszą dużą i jednocześnie jedną z głównych ról doktora Adama Rawicza zagrał w dramacie psychologicznym Romana Załuskiego Kardiogram (1971). Był narratorem w polskiej wersji językowej radzieckiego serialu przygodowo-wojennego Siedemnaście mgnień wiosny (1974).

Odznaczenia i nagrody

[edytuj | edytuj kod]

Odznaczony Srebrnym Krzyżem Zasługi (1978), Odznaką „Zasłużony Działacz Kultury” (1988) i Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (2003)[8][9].

W 1971 otrzymał wyróżnienie na XII Festiwalu Polskich Sztuk Współczesnych we Wrocławiu za rolę Mefista w sztuce Jerzego S. Sito Pasja Doktora Fausta w reż. Tadeusza Minca w Teatrze Narodowym w Warszawie. W 1977 został uhonorowany Nagrodą Państwową RFSRR za rolę Eugeniusza Truszczyńskiego w filmie Zapamiętaj imię swoje (1974) w reż. Siergieja Kołosowa[10].

Śmierć

[edytuj | edytuj kod]

Zmarł 3 marca 2022 w Warszawie w wieku 80 lat. 24 marca 2022 został pochowany na cmentarzu parafialnym w Hornówku w gminie Izabelin[11].

Filmografia

[edytuj | edytuj kod]

Dokumenty

[edytuj | edytuj kod]

Polski dubbing

[edytuj | edytuj kod]
* Mary Poppins powraca (2018) – Binokl
  • Zazu (dialogi),
  • Mjomba (odc. 18)
  • ochroniarz (odc. 52),
  • dr Matthew Thorne (odc. 53)
  • Hiruzen Sarutobi Trzeci Hokage,
  • Manda,
  • Senta,
  • Hiashi Hyūga (odc. 79)
  • Szef z centrum chromosomów (odc. 1),
  • jeden z neutrofilów (odc. 2),
  • jeden z enzymów (odc. 2)
  • prezydent Kosmosu (odc. 3b),
  • mistrz Moloch (odc. 37a)
  • Pierce (odc. 30b),
  • dr Elder (odc. 31b)
  • Dragon Ball Z: Fuzja (2002) – Hoi
  • Dragon Ball Z: Atak smoka (2002) – Hoi
  • Atomówki (2001) –
  • Piaskowy Dziadek (odc. 17a),
  • Majstersztyk (odc. 27a),
  • policjant z Citiesville (odc. 28a)
  • narrator,
  • Dżyngis Kong
  • jeden z braci Balton (odc. 22c),
  • John Bitsy (odc. 25b),
  • Mięśniak Melon (odc. 28b)
  • tata (odc. 9),
  • Rockfor (odc. 12)
  • Dereth (odc. 5),
  • Lord Burleigh (odc. 13)
  • kapitan policji,
  • reporter z TV
  • dziennikarz,
  • reporter
  • robot,
  • dowództwo z reklamy,
  • komentator sportowy
  • lektor,
  • duch #4 (odc. 25c),
  • sąsiad (odc. 43c),
  • burmistrz miasteczka terroryzowanego przez Pete’a (odc. 47a),
  • narrator (odc. 48c, 64c)
  • juror (odc. 59a),
  • konferansjer (odc. 59a),
  • fotograf (odc. 59a)
  • narrator (odc. 4, 13),
  • Kot, który nienawidził ludzi (odc. 30)
  • Mała syrenka (pierwsza wersja dubbingowa, 1995) – ryba, która nienawidziła śmiechu (odc. 19)
  • Przygody Myszki Miki i Kaczora Donalda (pierwsza wersja dubbingowa, 1994–1995) –
  • lektor,
  • narrator,
  • wewnętrzny głos Donalda (odc. 5a)
  • lektor,
  • Zakuty Dziób
  • major Boucher (odc. 5),
  • major Bilideau (odc. 8)
  • lektor (odc. 1-29, 32a, 34-36, 38-42, 47-50),
  • Mieszkaniec osady Prosiaczków (odc. 5)
  • lektor,
  • hycel (odc. 2a),
  • strażnik (odc. 9b),
  • kierownik sali (odc. 11a)
  • lektor (odc. 1-3),
  • Leśniczy (odc. 1-3)
  • lektor (odc. 7-15, 17-65),
  • prezenter telewizyjny (odc. 22),
  • prognostyk (odc. 52)
  • lektor (odc. 1-7, 9-13, 15-23, 25, 27-100),
  • detektyw Shedlock Jones (odc. 25),
  • król Mung Ho (odc. 67),
  • Wesoły Jack (odc. 71),
  • Pulpon, członek bractwa Złotej Gęsi (odc. 79, 80)
  • reporter programu „Otwarte studio” (odc. 87)
  • lektor,
  • narrator,
  • Studnia Życzeń (odc. 8),
  • konferansjer show Hipki (odc. 8)
  • Smerfy (1988, 1993–1994) –
  • druid (pierwsza wersja odc. 74),
  • lektor (odc. 117-144, 148-153, 175-187, 189-202, 205-222)
  • narrator,
  • Saulski

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Żegnamy Tadeusza Borowskiego. Teatr Ateneum, 2022-03-04. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-03-06)].
  2. a b c d e Gazeta Olsztyńska”, Mateusz Przyborowski To jest rzeźnia, a nie szkółka, Nr 248/2016-10-22.
  3. a b c Krzysztof Lubczyński, Dobry rycerz wszędzie straszny, „Trybuna”, 67, 20 marca 2009.
  4. Tadeusz Borowski, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby) [dostęp 2021-04-09].
  5. a b c Gabriela Pewińska, Ważny adres – Obrońców Westerplatte w Sopocie. Tu mieszkał w latach 60. Tadeusz Borowski – aktor teatralny i filmowy [online], „Gdańsk Nasze Miasto”, 2 stycznia 2008.
  6. Zenon Burzyński, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby) [dostęp 2023-02-20].
  7. Jerzy Armata, Tadeusz Borowski – na scenie, na ekranie i w dubbingu [online], Stowarzyszenie Filmowców Polskich, 9 lipca 2021 [dostęp 2023-11-09].
  8. M.P. z 2003 r. nr 34, poz. 445 – pkt 4.
  9. Odznaczenia dla zasłużonych pracowników Teatru Ateneum. prezydent.pl, 31 marca 2003.
  10. Nie żyje Tadeusz Borowski. Aktor miał 81 lat. Onet.pl, 2022-03-04.
  11. Ostatnia droga Tadeusza Borowskiego. Wybitnego aktora pożegnały wielkie sławy. fakt.pl, 2022-03-24.

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]
{{bottomLinkPreText}} {{bottomLinkText}}
Tadeusz Borowski (aktor)
Listen to this article

This browser is not supported by Wikiwand :(
Wikiwand requires a browser with modern capabilities in order to provide you with the best reading experience.
Please download and use one of the following browsers:

This article was just edited, click to reload
This article has been deleted on Wikipedia (Why?)

Back to homepage

Please click Add in the dialog above
Please click Allow in the top-left corner,
then click Install Now in the dialog
Please click Open in the download dialog,
then click Install
Please click the "Downloads" icon in the Safari toolbar, open the first download in the list,
then click Install
{{::$root.activation.text}}

Install Wikiwand

Install on Chrome Install on Firefox
Don't forget to rate us

Tell your friends about Wikiwand!

Gmail Facebook Twitter Link

Enjoying Wikiwand?

Tell your friends and spread the love:
Share on Gmail Share on Facebook Share on Twitter Share on Buffer

Our magic isn't perfect

You can help our automatic cover photo selection by reporting an unsuitable photo.

This photo is visually disturbing This photo is not a good choice

Thank you for helping!


Your input will affect cover photo selection, along with input from other users.

X

Get ready for Wikiwand 2.0 🎉! the new version arrives on September 1st! Don't want to wait?