Otyń

miasto w gminie miejsko-wiejskiej
Rynek
Herb Flaga
Państwo	Polska
Województwo	lubuskie
Powiat	nowosolski
Gmina	Otyń
Prawa miejskie	1329–1945; 2018
Burmistrz	Barbara Zofia Wróblewska
Powierzchnia	7,87[1] km²
Populacja (2022) • liczba ludności • gęstość	1702[1] 216[1] os./km²
Strefa numeracyjna	(+48) 68
Kod pocztowy	67-106
Tablice rejestracyjne	FNW
Położenie na mapie gminy Otyń Otyń
Położenie na mapie Polski Otyń
Położenie na mapie województwa lubuskiego Otyń
Położenie na mapie powiatu nowosolskiego Otyń
51°50′50″N 15°42′35″E/51,847222 15,709722
TERC (TERYT)	0804074[2]
SIMC	0912824
Urząd miejski Rynek 1 67-106 Otyń
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

Otyń (niem. Deutsch-Wartenberg, Wartenberg) – miasto w Polsce położone na historycznym Dolnym Śląsku, w województwie lubuskim, w powiecie nowosolskim, w gminie Otyń, nad rzeką Śląska Ochla. Otyń posiadał prawa miejskie w latach 1329–1945 i odzyskał status miasta z dniem 1 stycznia 2018^[3].

Pierwsze wzmianki o Otyniu pochodzą z roku 1322, nosił wówczas nazwę Wartinberg. Było to miasto otwarte bez obwarowań należące do księstwa żagańskiego. W połowie XV wieku stało się własnością rycerską, gdy bracia Hans i Nikiel von Rechenberg kupili majątek otyński od króla czeskiego Władysława. W latach 1649–1776 miasto należało do zakonu Jezuitów. W 1702 roku w mieście wybuchł pożar, niszczący jego znaczną część.

14 lutego 1945 Otyń został bez walk zajęty przez armię radziecką. Podczas zajmowania miasta Rosjanie spalili fabrykę rowerów i zrabowali klasztor. Odebranie po wojnie Otyniowi tytułu miasta znacznie zmniejszyło jego rolę w okolicy. W okresie PRL największym zakładem produkcyjnym był PGR.

W latach 1954-1972 wieś Otyń była siedzibą gromady Otyń. W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie zielonogórskim. W 1970 Otyń zamieszkiwało blisko 1100 osób^[4].

Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisane są^[5]:

• historyczny układ urbanistyczny, z XIV-XIX wieku
• kościół parafialny pw. Podwyższenia Krzyża Świętego, późnogotycki z 1585 roku, przebudowany w 1607 roku, 1704 roku, wieża zrekonstruowana w latach 2013-14 po zawaleniu się 8 sierpnia 2012^[6]; obecnie sanktuarium Matki Bożej Klenickiej Królowej Pokoju, ul. Kościelna
• zespół klasztorny jezuitów, z XVI-XVII wieku, z lat 1703-1721:
  • kościół
  • ruiny zamku gotyckiego z XV wieku, późniejszego klasztoru jezuitów
• ratusz, Rynek, późnoklasycystyczny z XVIII wieku, 1844 roku, XIX wieku
• dom, ul. Chrobrego 35, z połowy XIX wieku
• zespół folwarczny, ul. Lipowa 7, z XVIII wieku:
  • dom mieszkalny
  • chlewnia, obecnie obora
  • spichlerz - magazyn
  • aleja lipowa
• domy, ul. Mickiewicza 2 (d.1), 4 (d. 2), 5 (d. 9), 6 (d. 3), 8 (d. 4), 9 (d. 11), 10 (d. 5), 19, z XVIII wieku, z połowy XIX wieku
• dom, ul. Rejtana 9
• domy, Rynek 2, 3, 4, 5, 6, 8, 9, 10, 11, 13, 14, 16, 17, 18, 19, 20, 21, 22, 23, 24, z XVIII wieku, z połowy XIX wieku, z połowy XX wieku
• dom, ul. Sienkiewicza 2 (d. Chrobrego 47), z XVIII wieku.

W Otyniu działał Klub Sportowy Orzeł Otyń, który obecnie zawiesił swoją działalność. W Szkole Podstawowej działa klub sportowy UKS "Spartakus" Otyń. Trenują tam gracze tenisa stołowego.^{[potrzebny przypis]}

• Falkenberg/Elster
• Cumań
• Zuberzec

• 
  Ruiny zamku
• 
  Kościół pw. Podwyższenia Krzyża Świętego
• 
  Figura św. Jana Nepomucena
• 
  Stacja kolejowa w Otyniu

• Otyń (przystanek kolejowy), obecnie budynek mieszkalny

• Strona parafii w Otyniu
• Galeria archiwalnych zdjęć
• Wartenberg 1 Deutsch, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XIII: Warmbrun – Worowo, Warszawa 1893, s. 117 .