Kuślin

wieś
Centrum, remiza strażacka i stary wóz gaśniczy
Państwo	Polska
Województwo	wielkopolskie
Powiat	nowotomyski
Gmina	Kuślin
Liczba ludności (2006)	558
Strefa numeracyjna	61
Kod pocztowy	64-316[2]
Tablice rejestracyjne	PNT
SIMC	0587560
Położenie na mapie gminy Kuślin Kuślin
Położenie na mapie Polski Kuślin
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego Kuślin
Położenie na mapie powiatu nowotomyskiego Kuślin
52°21′46″N 16°18′54″E/52,362778 16,315000[1]

Kuślin – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie nowotomyskim, w gminie Kuślin (miejscowość jest siedzibą gminy Kuślin).

Osada znana od 1404. Wieś Kuslino położona była w 1580 roku w powiecie kościańskim województwa poznańskiego^[3]. W 1741 przeniesiona na prawa olęderskie.

Leon Plater w XIX-wiecznej książce pod tytułem "Opisanie historyczno-statystyczne Wielkiego Księztwa Poznańskiego" (wyd. 1846) zalicza Kuślin do wsi większych w ówczesnym powiecie bukowskim, który dzielił się na cztery okręgi (bukowski, grodziski, lutomyślski oraz lwowkowski)^[4]. Kuślin należał do okręgu bukowskiego, w obrębie majętności prywatnej Głuponie, której właścicielem była wówczas Stanisława Szczaniecka^[4]. Według spisu urzędowego z 1837 roku wieś liczyła 369 mieszkańców i 45 dymów (domostw)^[4].

Pod koniec XIX wieku, 80% mieszkańców wsi stanowiła napływowa ludność niemiecka, która założyła Ewangelicką Szkołę Podstawową i wybudowała kościół ewangelicki w 1882. Po I wojnie światowej, mimo iż wieś znalazła się w granicach Polski, stan zasiedlenia nie zmienił się i nadal większość ludności była pochodzenia niemieckiego. Podczas powstania wielkopolskiego, w czasie walk, zdobyto tutaj 25 karabinów. Po 1945 roku, wieś zasiedlili głównie przybysze ze wschodnich krańców Polski. W 1954 roku Kuślin stał się gromadą, a od 1973 roku, siedzibą gminy. Kuślin obecnie liczy przeszło 558 mieszkańców.

W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Kuślin. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa poznańskiego.

• neogotycki kościół z 1882 - parafialny (proboszcz ks. Sławomir Kramarczyk) oraz dom kościelnego z 1896,
• zabytkowe domy drewniane z poł. XIX i pocz. XX wieku, np. ul. Powstańców Wlkp. 1, 29 i 46,
• młyn z 1912 wraz z domem młynarza i budynkiem gospodarczym,
• pomnik poświęcony poległym mieszkańcom,
• pomnik (głaz pamiątkowy) ku czci Jana Pawła II z napisem na tablicy w kształcie mapy Polski, o treści: Nie lękajcie się, otwórzcie drzwi Chrystusowi... W hołdzie Janowi Pawłowi II, Mieszkańcy Gminy Kuślin,
• stary, konny wóz strażacki przed remizą, stojący w towarzystwie figury św. Floriana.

• praca zbior., Słownik krajoznawczy Wielkopolski, PWN, Warszawa-Poznań, 1992, s.131, ISBN 83-01-10630-1
• praca zbiorowa, Zabytki architektury i budownictwa w Polsce, Województwo poznańskie 32, cz. 2, Ośrodek Dokumentacji Zabytków, Warszawa, 1998, ss.297-298, ISBN 83-86334-37-1

• Cyfrowe Archiwum Tradycji Lokalnej – Kuślin
• Kuślin
• Kuślin, [w:] Słownik historyczno-geograficzny ziem polskich w średniowieczu, Instytut Historii Polskiej Akademii Nauk, 2010–2014 .
• Kuślin, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. IV: Kęs – Kutno, Warszawa 1883, s. 949 .