James Bruce, 8. hrabia Elgin

Data urodzenia	20 lipca 1811
Data i miejsce śmierci	20 listopada 1863 Dharamsala
Gubernator generalny Kanady
Okres	od 1847 do 1854
Poprzednik	lord Cathcart
Następca	Edmund Walker Head
Wicekról Indii
Okres	od 21 marca 1862 do 20 listopada 1863
Poprzednik	lord Canning
Następca	Robert Napier (p.o.)
Odznaczenia
Multimedia w Wikimedia Commons

James Bruce, 8. hrabia Elgin i 12. hrabia Kincardine KT, GCB (ur. 20 lipca 1811, zm. 20 listopada 1863 w Dharamsala) – brytyjski arystokrata, polityk, dyplomata i administrator, m.in. gubernator generalny Brytyjskiej Kanady. Ponieważ jego posiadłości były silnie obciążone długiem jego ojca, większość życia spędził za granicą.

Był synem Thomasa Bruce’a, 7. hrabiego Elgin (znanego za sprawą rabunkowego wywozu z Grecji tzw. marmurów Elgina z ateńskiego Partenonu), i Elizabeth Oswald, córki J.T. Oswalda. Wykształcenie odebrał w Eton College oraz w Christ Church na Uniwersytecie Oksfordzkim. W latach 1841–1842 był deputowanym do Izby Gmin jako reprezentant okręgu Southampton z ramienia stronnictwa wigów. Po śmierci ojca w 1841 r. odziedziczył tytuł 8. hrabiego Elgin i zasiadł w Izbie Lordów. W latach 1847–1849 był kanclerzem King’s College. W latach 1859–1862 był rektorem Uniwersytetu Glasgow.

W latach 1842–1846 Elgin służył jako gubernator Jamajki. W 1847 r. mianowany został gubernatorem generalnym Prowincji Kanady. Jako gubernator prowadził politykę przeciwną do swych dwóch poprzedników, a zgodną z linią nakreśloną przez lorda Durhama, dwunastego gubernatora, a zarazem jego teścia. Elgin poparł reformatorów. Za jego urzędowania powrócił do władzy reformatorski rząd Baldwina-La Fontaine’a.

Gubernator zostawił rządowi wolną rękę w zarządzaniu kolonii, a sam się zajął nabrzmiałymi problemami ekonomicznymi pogrążającej się w kryzysie gospodarczym Kanady. Najpierw renegocjował bardzo niekorzystne dla Kanady porozumienia gospodarcze narzucone wcześniej przez rząd brytyjski. Następnie rozpoczął negocjacje z administracją USA, które doprowadziły do podpisania korzystnego dla obu stron traktatu handlowego w 1854 r. Tego samego roku powrócił do Anglii.

W 1857 r. został Wysokim Komisarzem w Chinach. Na wschód przybył w końcowym okresie II wojny opiumowej. Podobnie jak ojciec okrył się niesławą jako europejski barbarzyńca i niszczyciel dzieł sztuki, gdy na jego rozkaz zniszczono Stary Pałac Letni pod Pekinem^[1]. W sierpniu 1858 r. podpisał trakatat z Japonią o przyjaźni i handlu^[2]. W latach 1859–1860 był poczmistrzem generalnym w liberalnym rządzie lorda Palmerstona. W 1862 r. został wicekrólem Indii. Zmarł podczas sprawowania urzędu.

22 kwietnia 1841 r. poślubił Elizabeth Cumming-Bruce (zm. 7 lipca 1843), córkę Charlesa Cumminga-Bruce’a, i miał z nią córkę, lady Emmę Bruce (zm. 27 listopada 1923), żonę Thomasa Hovella-Thurlowa-Cumminga-Bruce’a, 5. barona Thurlow of Thurlow. Emma miała z nim jednego syna.

7 listopada 1846 r. poślubił lady Mary Lambton (zm. 9 marca 1898), córkę Johna Lambtona, 1. hrabiego Durham, i lady Louisy Grey, córki 2. hrabiego Grey. James i Mary mieli razem trzech synów:

• Victor Alexander Bruce (16 maja 1849 – 18 stycznia 1917), 9. hrabia Elgin
• Robert Preston Bruce (4 grudnia 1851 – 8 grudnia 1893)
• Frederick John Bruce (16 września 1854 – 26 stycznia 1920), ożenił się z Katherine Fernie, miał dzieci

• thepeerage.com
• Dictionary of Canadian Biography Online