Is-Siti ta' Wirt Dinji tal-Organizzazzjoni tan-Nazzjonijiet Uniti għall-Edukazzjoni, ix-Xjenza u l-Kultura (UNESCO) huma postijiet b'importanza kulturali jew naturali, kif deskritt fil-Konvenzjoni tal-Wirt Dinji tal-UNESCO, li ġiet stabbilita fl-1972.^[1] Il-wirt kulturali jikkonsisti minn monumenti (bħal xogħlijiet arkitettoniċi, skulturi monumentali, jew inċiżjonijiet), gruppi ta' binjiet, u siti (fosthom siti arkeoloġiċi). Il-wirt naturali jinkludi karatteristiċi naturali (li jikkonsistu minn formazzjonijiet fiżiċi u bijoloġiċi), ġeoloġiċi u fiżjografiċi (inkluż il-ħabitats ta' speċijiet mhedda ta' annimali u pjanti), u siti naturali li huma importanti mill-puntdivista tax-xjenza, tal-konservazzjoni jew tas-sbuħija naturali.^[2]

L-Iran aċċetta l-Konvenzjoni tal-Wirt Dinji fis-26 ta' Frar 1975, u b'hekk is-siti storiċi tiegħu saru eliġibbli biex jiżdiedu mal-lista tas-Siti ta' Wirt Dinji tal-UNESCO. B'kollox, l-Iran għandu 28 Sit ta' Wirt Dinji tal-UNESCO, 26 kulturali u 2 naturali.^[3]

L-ewwel tliet siti fl-Iran, il-Pjazza ta' Naghshe Jahan, f'Esfahan, Persepolis u Tchogha Zanbil, tniżżlu fil-lista fit-tielet sessjoni tal-Kumitat tal-Wirt Dinji li sar fil-Kajr u f'Luxor, l-Eġittu, fl-1979.^[4] Dawn baqgħu l-unika Siti ta' Wirt Dinji tar-Repubblika Iżlamika tal-Iran sal-2003, meta żdied Takht-e Soleyman mal-lista.^[5] L-iżjed sit li żdied reċentement huwa Hegmataneh fl-2024.

Is-Siti ta' Wirt Dinji tal-Organizzazzjoni tan-Nazzjonijiet Uniti għall-Edukazzjoni, ix-Xjenza u l-Kultura (UNESCO) huma postijiet b'importanza kulturali jew naturali, kif deskritt fil-Konvenzjoni tal-Wirt Dinji tal-UNESCO, li ġiet stabbilita fl-1972.^[1]

Sit	Ritratt	Post u Koordinati	Kriterji	Erja ha (akri)	Sena	Links
Kumplessi Monastiċi Armeni tal-Iran		Provinċja tal-Punent tal-Ażerbajġan 38°58′44″N 45°28′24″E / 38.97889°N 45.47333°E / 38.97889; 45.47333	Kulturali:IrnArm (ii)(iii)(vi)	7006129000000000000♠129 (320)	2008	[6]
Bam u l-Pajsaġġ Kulturali tiegħu		Provinċja ta' Kerman 29°07′00″N 58°22′00″E / 29.1166667°N 58.3666667°E / 29.1166667; 58.3666667	Kulturali:IrnBam (ii)(iii)(iv)(v)	—	2004	[7]
Bisotun		Provinċja ta' Kermanshah 34°23′18″N 47°26′12″E / 34.38833°N 47.43667°E / 34.38833; 47.43667	Kulturali:IrnBis (ii)(iii)	7006187000000000000♠187 (460)	2006	[8]
Pajsaġġ Kulturali ta' Maymand		Provinċja ta' Kerman 30°10′05″N 55°22′32″E / 30.16806°N 55.37556°E / 30.16806; 55.37556	Kulturali:IrnCul (v)	7007495400000000000♠4,954 (12,240)	2015	[9]
Pajsaġġ Kulturali ta' Hawraman/Uramanat		Provinċja tal-Kurdistan	Kulturali:IrnCul (iii)(v)	7006106000000000000♠106 (260)	2021	[10]
Gonbad-e Qābus		Provinċja ta' Golestan 37°15′29″N 55°10′08″E / 37.25806°N 55.16889°E / 37.25806; 55.16889	Kulturali:IrnGon (i)(ii)(iii)(iv)	7004100000000000000♠1 (2.5)	2012	[11]
Palazz ta' Golestan		Tehran35°40′47″N 51°25′13″E / 35.67972°N 51.42028°E / 35.67972; 51.42028	Kulturali:IrnGon (ii)(iii)(iv)	7004530000000000000♠5.3 (13)	2013	[12]
Deżert ta' Lut		Provinċji ta' Kerman u ta' Sistan u Baluchestan 30°12′58″N 58°50′20″E / 30.21611°N 58.83889°E / 30.21611; 58.83889	Naturali:IrnLut (vii)(viii)	7010227801200000000♠2,278,012 (5,629,090)	2016	[13]
Pajsaġġ Arkeoloġiku tas-Sassanidi fil-Provinċja ta' Fars (Bishabpur, Firouzabad, Sarvestan)		Provinċja ta' Fars 29°46′39″N 51°34′14″E / 29.7775°N 51.57056°E / 29.7775; 51.57056	Kulturali:IrnThePerQan (ii)(iii)(v)	7006639300000000000♠639.3 (1,580)	2018	[14]
Moskea tal-Ġimgħa ta' Esfahan		Isfahan, Provinċja ta' Isfahan 32°40′11″N 51°41′07″E / 32.66972°N 51.68528°E / 32.66972; 51.68528	Kulturali:IrnMas (ii)	7004207560000000000♠2.0756 (5.129)	2012	[15]
Pjazza ta' Naqsh-e Jahan		Isfahan, Provinċja ta' Isfahan 32°39′27″N 51°40′40″E / 32.6575°N 51.67778°E / 32.6575; 51.67778	Kulturali:IrnMei (i)(v)(vi)	—	1979	[16]
Pasargadae		Provinċja ta' Fars 30°11′38″N 53°10′02″E / 30.19389°N 53.16722°E / 30.19389; 53.16722	Kulturali:IrnPas (i)(ii)(iii)(iv)	7006160000000000000♠160 (400)	2004	[17]
Persepolis		Provinċja ta' Fars 29°56′04″N 52°53′25″E / 29.93444°N 52.89028°E / 29.93444; 52.89028	Kulturali:IrnPer (i)(iii)(vi)	7005125000000000000♠12.5 (31)	1979	[18]
Shahr-e Sukhteh		Provinċja ta' Sistan u Baluchestan 30°35′38″N 61°19′40″E / 30.59389°N 61.32778°E / 30.59389; 61.32778	Kulturali:IrnPer (ii)(iii)(iv)	7006275000000000000♠275 (680)	2014	[19]
Kumpless tal-Khānegāh u tas-Santwarju tax-Xejikk Safi al-din f'Ardabil		Provinċja ta' Ardabil 38°14′55″N 48°17′29″E / 38.24861°N 48.29139°E / 38.24861; 48.29139	Kulturali:IrnShe (i)(ii)(iv)	7004200000000000000♠2 (4.9)	2010	[20]
Sistema Idrawlika Storika ta' Shushtar		Provinċja ta' Khuzestan 32°01′07″N 48°50′09″E / 32.01861°N 48.83583°E / 32.01861; 48.83583	Kulturali:IrnShu (i)(ii)(v)	7006240000000000000♠240 (590)	2009	[21]
Soltaniyeh		Provinċja ta' Zanjan 36°26′07″N 48°47′48″E / 36.43528°N 48.79667°E / 36.43528; 48.79667	Kulturali:IrnSha (ii)(iii)(iv)	7006790000000000000♠790 (2,000)	2005	[22]
Susa		Provinċja ta' Khuzestan 32°11′22″N 48°15′22″E / 32.18944°N 48.25611°E / 32.18944; 48.25611	Kulturali:IrnSus (i)(ii)(iii)(iv)	7006350000000000000♠350 (860)	2015	[23]
Kumpless tal-Bażar Storiku ta' Tabriz		Provinċja tal-Lvant tal-Ażerbajġan 38°04′53″N 46°17′35″E / 38.08139°N 46.29306°E / 38.08139; 46.29306	Kulturali:IrnTab (ii)(iii)(iv)	7005290000000000000♠29 (72)	2010	[24]
Takht-e Soleyman		Provinċja tal-Punent tal-Ażerbajġan 36°36′14″N 47°14′06″E / 36.60389°N 47.235°E / 36.60389; 47.235	Kulturali:IrnTak (i)(ii)(iii)(iv)(vi)	7005100000000000000♠10 (25)	2003	[25]
Tchogha Zanbil		Provinċja ta' Khuzestan 32°05′00″N 48°32′00″E / 32.0833333°N 48.5333333°E / 32.0833333; 48.5333333	Kulturali:IrnTch (iii)(iv)	—	1979	[26]
Il-Ġnien Persjan		Bosta provinċji (Fars, Kerman, Razavi Khorasan, Yazd, Mazandaran, u Isfahan)	Kulturali:IrnThePerGar (i)(ii)(iii)(iv)(vi)	7006716000000000000♠716 (1,770)	2011	[27]
Linja Ferrovjarja Trans-Iranjana		Provinċji ta' Mazandaran, Tehran u Khuzestan	Kulturali:IrnTab (ii)(vi)	7007578400000000000♠5,784 (14,290)	2021	[28]
Qanat Persjani		Bosta provinċji (Razavi Khorasan, Nofsinhar ta' Khorasan, Yazd, Kerman, Markazi u Isfahan) 34°17′24″N 58°39′16″E / 34.29°N 58.65444°E / 34.29; 58.65444	Kulturali:IrnThePerQan (iii)(iv)	—	2016	[29]
Belt Storika ta' Yazd		Yazd, Provinċja ta' Yazd 31°53′50″N 54°22′4″E / 31.89722°N 54.36778°E / 31.89722; 54.36778	Kulturali:IrnThePerQan (iii)(v)	7006195669999999999♠195.67 (483.5)	2017	[30]
Foresti Irkanjani*		Provinċji ta' Golestan, Mazandaran u Gilan, l-Iran u l-Ażerbajġan 37°25′17.3″N 55°43′27.4″E / 37.421472°N 55.724278°E / 37.421472; 55.724278	Naturali:IrnHyr (ix)	7009129484740000000♠129,484.74 (319,963.8)	2019	[31]
Karavanseraj Persjani		54 sit fl-Iran	Kulturali: (ii)(iii)IrnThePerQan	27.77	2023	Il-karavanseraj kienu bereġ tul it-toroq li kienu jipprovdu l-kenn, l-ikel u l-ilma għall-karovani, għall-pellegrini u għal vjaġġaturi oħra. Ir-rotot u l-postijiet tal-karavanseraj kienu jiġu ddeterminati mill-preżenza tal-ilma, mill-kundizzjonijiet ġeografiċi u mis-sigurtà. Il-54 komponent tal-karavanseraj huma perċentwal żgħir biss tal-bosta karavanseraj li nbnew tul it-toroq antiki tal-Iran.[32]
Hegmataneh		Provinċja ta' Hamadan	Kulturali: (ii)(iii)	75	2024	Il-fdalijiet arkeoloġiċi ta' Hegmataneh jew Ecbatana jinsabu fil-Majjistral tal-Iran. Kontinwament abitata għal kważi tliet millenji, Hegmataneh tipprovdi evidenza importanti u rari tal-Medes fis-sekli 7 u 6 Q.K. u wara ntużat bħala l-belt kapitali tas-sajf tal-Akemenidi, tas-Selewċidi, tal-Partiċi u tas-Sassanidi.[33]

1. ^ ^{a b} "UNESCO World Heritage Centre - The World Heritage Convention". web.archive.org. 2016-08-27. Arkivjat mill-oriġinal fl-2016-08-27. Miġbur 2022-04-08.Manutenzjoni CS1: BOT: url-oriġinali status mhux magħruf (link)
2. ^ "UNESCO World Heritage Centre - Convention Concerning the Protection of the World Cultural and Natural Heritage". web.archive.org. 2021-02-01. Arkivjat mill-oriġinal fl-2021-02-01. Miġbur 2022-04-08.Manutenzjoni CS1: BOT: url-oriġinali status mhux magħruf (link)
3. ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Iran (Islamic Republic of) - UNESCO World Heritage Convention". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2022-08-13.
4. ^ "WH Committee: Report of 3rd Session, Cairo 1979". whc.unesco.org. Miġbur 2022-08-13.
5. ^ "Decisions adopted by the 27th session of the World Heritage Committee, 30 June - 5 July 2003". whc.unesco.org. Miġbur 2022-08-13.
6. ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Armenian Monastic Ensembles of Iran". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2022-08-13.
7. ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Bam and its Cultural Landscape". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2022-08-13.
8. ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Bisotun". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2022-08-13.
9. ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Cultural Landscape of Maymand". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2022-08-13.
10. ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Cultural Landscape of Hawraman/Uramanat". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2022-08-13.
11. ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Gonbad-e Qābus". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2022-08-13.
12. ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Golestan Palace". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2022-08-13.
13. ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Lut Desert". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2022-08-13.
14. ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Sassanid Archaeological Landscape of Fars Region". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2022-08-13.
15. ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Masjed-e Jāmé of Isfahan". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2022-08-13.
16. ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Meidan Emam, Esfahan". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2022-08-13.
17. ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Pasargadae". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2022-08-13.
18. ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Persepolis". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2022-08-13.
19. ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Shahr-i Sokhta". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2022-08-13.
20. ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Sheikh Safi al-din Khānegāh and Shrine Ensemble in Ardabil". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2022-08-13.
21. ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Shushtar Historical Hydraulic System". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2022-08-13.
22. ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Soltaniyeh". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2022-08-13.
23. ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Susa". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2022-08-13.
24. ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Tabriz Historic Bazaar Complex". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2022-08-13.
25. ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Takht-e Soleyman". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2022-08-13.
26. ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Tchogha Zanbil". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2022-08-13.
27. ^ Centre, UNESCO World Heritage. "The Persian Garden". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2022-08-13.
28. ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Trans-Iranian Railway". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2022-08-13.
29. ^ Centre, UNESCO World Heritage. "The Persian Qanat". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2022-08-13.
30. ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Historic City of Yazd". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2022-08-13.
31. ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Hyrcanian Forests". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2022-08-13.
32. ^ https://whc.unesco.org/en/list/1668/. Parametru mhux magħruf |last= injorat (għajnuna); Parametru mhux magħruf |title= injorat (għajnuna); Parametru mhux magħruf |access-date= injorat (għajnuna); Parametru mhux magħruf |website= injorat (għajnuna); Parametru mhux magħruf |language= injorat (għajnuna); Parametru mhux magħruf |first= injorat (għajnuna); |title= nieqes jew vojt (għajnuna)
33. ^ "Hegmataneh". whc.unesco.org. Miġbur 2024-07-29.

a • d • m Listi ta' Siti ta' Wirt Dinji fl-Asja
Tramuntana tal-Asja u l-Asja Ċentrali	Każakistan Kirgistan Russja Taġikistan Turkmenistan Użbekistan
Punent tal-Asja (inkluż l-Istati Għarab)	Armenja Ażerbajġan Bahrain Ċipru Georgia Iran Iraq Iżrael Ġordan Libanu Oman Palestina Qatar Arabja Sawdija Sirja Turkija Emirati Għarab Magħquda Jemen
Lvant tal-Asja	Ċina Ġappun Mongolja Korea ta' Fuq Korea t'Isfel
Nofsinhar tal-Asja	Afganistan Bangladesh Indja Nepal Pakistan Sri Lanka
Xlokk tal-Asja	Kambodja Indoneżja Laos Malażja Myanmar/Burma Filippini Singapore Tajlandja Vjetnam