For faster navigation, this Iframe is preloading the Wikiwand page for Игбира.

Игбира

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет

Игбира
игбира, егбурра, котокори, квотто, квоттогара
Бүкіл халықтың саны

1,4 млн.

Ең көп таралған аймақтар

 Нигерия

Тілдері

эбира тілі

Діні

суннизм, католицизм

Игбира (өз атауы: игбира, егбурра, котокори, квотто, квоттогара)[1]Нигериядағы Плато, Квара, Бендель, Бенуэ штаттарында тұратын халық.[2] Саны 1,4 млн адам. (2007, бағалау).[3] Негізгі топтары: панда (квотто), Эгу (игуика, бира, котон карифи), окене (хима).

Эбира тілі нигер-кордофан отбасының ква тобына жатады. Диалектілері: игбира-хима, игбира-игу, игара (этуно), игбира-панда, или игбира-леле. 20 ғасырдың басынан бастап жазуы латын әліпбиіне негізделген.

Дінге сенушілер: сүнниттік мұсылмандар, кейбірі католиктер, христиан-африкалық шіркеулерді ұстанушылар.[4][5]

Негізгі кәсіптері қолмен атқарылатын егіншілік (ямс, маниок, тары, күріш, жүгері, бұршақ дақылдары, жержаңғақ, майлы пальма, мақта), мал шаруашылығы (ұсақ мал), аңшылық, балық аулау. Қолөнерден – ұсталық, тоқымашылық, иіру, маталарды бояу, төсеніш тоқу, қыш бұйымдар жасау дамыған. Игбиралар Нигерияда ең жақсы мақта тоқушылар мен иірушілер ретінде танымал.[6]

Өмір салты

[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Дәстүрлі қоғамдық ұйым – 6 патрилиндік ру (тотемдері арыстан, барыс, қолтырауын, питон, монитор кесіртке және ешкі), көп балалы отбасылар, жастық институттар, жасырын ерлер қоғамдары. Неке патрилокальды. Ұлдар үшін инициация рәсімі бар. Жаңбыр жаудыратын діни қызметкерлер бар. Дәстүрлі наным-сенімдер ата-бабалар культі, табиғат күштері және ең жоғарғы құдай Хинегба, күн сәулесі мен жаңбыр беретін көктегі демиург. Фольклордың барлық негізгі жанрлары, егін мейрамдары және соғыс рухы (ақанги) кең таралған.

Олар төбесі конус тәрізді дөңгелек ағаш үйлерде тұрады.

Негізгі тағамдары - жарма, бұқтырылған тағамдар, ащы дәмдеуіштермен пісірілген және пісірілген түйнектер, балық. Етті сирек жейді.[7]

Дереккөздер

[өңдеу | қайнарын өңдеу]
  1. Современная энциклопедия Игбира https://my-dict.ru/dic/sovremennaya-enciklopediya/200586-igbira/
  2. Материал из свободной энциклопедии https://infor24.ru/%D0%98%D0%B3%D0%B1%D0%B8%D1%80%D0%B0(қолжетпейтін сілтеме)
  3. Большая российская энциклопедия 2004–2017 https://old.bigenc.ru/ethnology/text/1999438
  4. Современная энциклопедия - игбира http://www.terminy.info/literature/modern-encyclopedia/igbira
  5. Значение слова ИГБИРА в Современном энциклопедическом словаре https://slovar.cc/enc/sovremenniy/1839422.html
  6. Народы и культуры И https://travel-journal.ru/ethno/37/676/(қолжетпейтін сілтеме)
  7. народы мира / Игбира http://www.etnolog.ru/people.php?id=IGBI
{{bottomLinkPreText}} {{bottomLinkText}}
Игбира
Listen to this article

This browser is not supported by Wikiwand :(
Wikiwand requires a browser with modern capabilities in order to provide you with the best reading experience.
Please download and use one of the following browsers:

This article was just edited, click to reload
This article has been deleted on Wikipedia (Why?)

Back to homepage

Please click Add in the dialog above
Please click Allow in the top-left corner,
then click Install Now in the dialog
Please click Open in the download dialog,
then click Install
Please click the "Downloads" icon in the Safari toolbar, open the first download in the list,
then click Install
{{::$root.activation.text}}

Install Wikiwand

Install on Chrome Install on Firefox
Don't forget to rate us

Tell your friends about Wikiwand!

Gmail Facebook Twitter Link

Enjoying Wikiwand?

Tell your friends and spread the love:
Share on Gmail Share on Facebook Share on Twitter Share on Buffer

Our magic isn't perfect

You can help our automatic cover photo selection by reporting an unsuitable photo.

This photo is visually disturbing This photo is not a good choice

Thank you for helping!


Your input will affect cover photo selection, along with input from other users.

X

Get ready for Wikiwand 2.0 🎉! the new version arrives on September 1st! Don't want to wait?