For faster navigation, this Iframe is preloading the Wikiwand page for Մակերես.

Մակերես

Այս հոդվածն աղբյուրների կարիք ունի։Դուք կարող եք բարելավել հոդվածը՝ գտնելով բերված տեղեկությունների հաստատումը վստահելի աղբյուրներում և ավելացնելով դրանց հղումները հոդվածին։Անհիմն հղումները ենթակա են հեռացման։
Այս երեք երկրաչափական պատկերների ընդհանուր մակերեսը կազմում է մոտավորապես 15.59 վանդակ։

Մակերես, մեծություն, որն արտահայտում է երկչափ մակերևույթի կամ հարթության կոնտուրի չափը։ Մակերեսը կարելի է պատկերացնել որպես տրված հաստությամբ մատերիալի քանակություն, որն անհրաժեշտ է ծածկելու կոնտուրով շրջափակված մակերևույթը կամ ներկի քանակությունը, որ անհրաժեշտ է այդ մակերևույթը մի շերտով ծածկելու համար։

Մակերեսը միավոր քառակուսիների այն քանակությունն է, որով ամբողջովին ծածկվում է տվյալ պատկերը։ Եթե, օրինակ, ասում են, որ պատկերի մակերեսը 16.3 սմ2 է, ապա դա նշանակում է, որ տվյալ պատկերն ամբողջովին ծածկելու համար անհրաժեշտ է 16.3 հատ 1×1 սմ չափսերով քառակուսիներ։ Պատկերի՝ միավոր քառակուսիների վերածումը կոչվում է՝ քառակուսացում։

Երկրաչափական պարզ պատկերները՝ եռանկյունիները, շրջանը և այլն, ունեն մակերեսը չափելու բանաձևեր։

Երկրաչափական պատկերների մակերեսի հաշվարկման ընդհանուր մեթոդն ապահովում է ինտեգրալային հաշվարկը։ Մակերեսի հիմնական գաղափարի ընդհանրացումը դարձավ բազմության չափանիշների տեսությունը, որը կիրառելի է երկրաչափական օբյեկտների ավելի լայն դասի համար։

Գործնականում մակերեսի մոտավոր հաշվարկման համար օգտագործում են հատուկ հաշվարկման սարք՝ պլանաչափ։

Մակերես հասկացողության սահմանում

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Մակերեսը ֆունկցիա է, որն ունի հետևյալ հատկությունները.

  • Դրական, այսինքն մակերեսը միշտ դրական է;
  • Հավելում, այսինքն պատկերի մակերեսը հավասար է երկրաչափական տվյալ պատկերը կազմող այլ պատկերների մակերեսների գումարին՝ առանց ընդհանուր ներքին կետերի;
  • Անփոփոխություն, այսինքն համանման պատկերների մակերեսներն իրար հավասար են;
  • Նորմալացում, այսինքն միավոր քառակուսու մակերեսը հավասար է մեկի։


Չափի միավորներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Երկարության յուրաքանչյուր միավորին համապատասխանում է մակերեսի այն միավորը, որը տվյալ երկարության վրա կառուցված քառակուսու մակերեսն է։

Միավորների միջազգային համակարգում մակերեսի միավորն է քառակուսի մետրը, որն այդ համակարգի հիմնական միավորներից մեկն է։ Ընդ որում՝

2=100սմ2=1000000մմ2=10-6կմ2:

Քառակուսի մետրի գրառման ձևերն են՝ քառ.մ. մ.(մակերես), ք.մ. մ.(մակերես), մ2։

Այլ միավորներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
1ար=100 քառակուսի մետր

Չնայած նրան, որ արը դուրս է եկել գործածությունից, հեկտարը հողի մակերեսի չափման լայնորեն գործածվող միավոր է՝

1հեկտար(հա)=100ար=10 000 քառակուսի մետր=0.01 քառակուսի կիլոմետր (կմ2)

Հողի չափման մյուս տարածված միավորն է ակրը՝

1ակր=4 840 քառակուսի յարդ=43 560 քառակուսի ոտնաչափ=4046.86 քառակուսի մետր։

Ակրը կազմում է հեկտարի մոտավորապես 40%-ը։

Երկրաչափական պատկերների մակերեսների բանաձևեր

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Պատկերը Բանաձևը Փոփոխականները
Կանոնավոր (հավասարակողմ) եռանկյուն -ը եռանկյունու կողմի երկարությունն է։
Եռանկյունի կիսապարագիծն է, -ն, -ն և -ն կողմերի երկարություններն են։
-ն և -ն երկու որևէ կողմերն են, -ն՝ նրանց կազմած անկյունը։
-ն և -ը եռանկյունու հիմքն ու բարձրությունն են։
Շեղանկյունի -ն և -ն անկյունագծերն են։
Զուգահեռագիծ -ն հիմքի երկարությունն է, -ը՝ բարձրությունը։
Սեղան -ն և -ն զուգահեռ կողմերն են (հիմքերը) -ը՝ նրանց միջև եղած հեռավորությունը։
Շրջան -ը շառավիղն է, -ն՝ տրամագիծը։
Շրջանի սեկտոր -ն շառավիղն ու անկյունը ռադիաններով, -ը պարագիծն է։
Էլիպս -ն և -ն կիսաառանցքներն են։

Մակերեսների բանաձևեր

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
որտեղ r-ը շրջանի շառավիղն է իսկ d-ն տրամագիծը

  1. # , քանի որ , ուստի
  2. - Հերոնի բանաձև

  3. - ուղղանկյուն եռանկյան համար
  4. - եթե հայտնի է եռանկյան մեկ կողմը և նրան կից անկյունները

Որտեղ

  • - կողմիին տարված բարձրությունն է,
  • - պարագծի կեսն է,
  • - ներգծած շրջանի շառավիղն է,
  • - արտագծած շրջանի շառավիղն է,
  • - եռանկյան գագաթների կոորդինատներն են։

և սեղանի հիմքերի միջին գծի և — բարձրության միջոցով՝

սեղանի մակերեսը , հիմքերի և և ոչ զուգահեռ կողմերի միջոցով՝

հավասարակողմ սեղանի մակերեսը ներգծված շրջանագծի շառավիղի և հիմքին կից անկյան միջոցով՝

մասնավորապես, եթե տվյալ անկյունը 30° է, ապա

{{bottomLinkPreText}} {{bottomLinkText}}
Մակերես
Listen to this article

This browser is not supported by Wikiwand :(
Wikiwand requires a browser with modern capabilities in order to provide you with the best reading experience.
Please download and use one of the following browsers:

This article was just edited, click to reload
This article has been deleted on Wikipedia (Why?)

Back to homepage

Please click Add in the dialog above
Please click Allow in the top-left corner,
then click Install Now in the dialog
Please click Open in the download dialog,
then click Install
Please click the "Downloads" icon in the Safari toolbar, open the first download in the list,
then click Install
{{::$root.activation.text}}

Install Wikiwand

Install on Chrome Install on Firefox
Don't forget to rate us

Tell your friends about Wikiwand!

Gmail Facebook Twitter Link

Enjoying Wikiwand?

Tell your friends and spread the love:
Share on Gmail Share on Facebook Share on Twitter Share on Buffer

Our magic isn't perfect

You can help our automatic cover photo selection by reporting an unsuitable photo.

This photo is visually disturbing This photo is not a good choice

Thank you for helping!


Your input will affect cover photo selection, along with input from other users.

X

Get ready for Wikiwand 2.0 🎉! the new version arrives on September 1st! Don't want to wait?