Կամերուն
| Կամերունի Հանրապետություն République du Cameroun Republic of Cameroon |
||||
|---|---|---|---|---|
|
||||
| Նշանաբան՝ Խաղաղություն, Աշխատանք, Հայրենիք |
||||
| Օրհներգ՝ Օ՝ Կամերուն | ||||
 |
||||
| Մայրաքաղաք | Յաունդե | |||
| Ամենամեծ քաղաք | Դոուալա | |||
| Պետական լեզուներ | ֆրանսերեն, անգլերեն | |||
| Կառավարում | հանրապետություն | |||
| - | Նախագահ | Պաուլ Բիյա | ||
| - | վարչապետ | Էֆրաիմ Ինոնի | ||
| Անկախություն | ||||
| - | Ֆրանսիայից | հունվարի 1 1960 | ||
| - | Մեծ Բրիտանիայից | հոկտեմբերի 1 1961 | ||
| Տարածք | ||||
| - | Ընդհանուր | 475 442 կմ² (53րդ) | ||
| - | Ջրային (%) | 1.3 | ||
| Բնակչություն | ||||
| - | 2005 նախահաշիվը | 17 795 000 (58րդ) | ||
| - | 2003 մարդահամարը | 15 746 179 | ||
| - | Խտություն | 37 /կմ² (167րդ) 97 /մղոն² |
||
| ՀՆԱ (ԳՀ) | 2007 գնահատում | |||
| - | Ընդհանուր | $39.474 միլիարդ[1] | ||
| - | Մեկ շնչի հաշվով | $2,093[1] | ||
| ՀՆԱ (անվանական) | 2007 գնահատում | |||
| - | Ընդհանուր | $20.686միլիարդ[1] | ||
| - | Մեկ շնչի հաշվով | $1,097[1] | ||
| ՄՆԶԻ |  0.483 (միջին) (144րդ) |
|||
| Արժույթ | Կենտրոնական Աֆրիկյան ֆրանկ (XAF) | |||
| Ժամային գոտի | EAT (ՀԿԺ+1) | |||
| - | Ամռանը (DST) | (ՀԿԺ+1) | ||
| Ազգային դոմեն | .cm | |||
| Հեռախոսային կոդ | +237 | |||
Կամերուն (պորտ.՝ Rio dos Camarões, խեցգետինների գետ), պետություն Կենտրոնական Աֆրիկայում։ Արևմուտքից ողողվում է Ատլանտյան օվկիանոսի Բիաֆրա ծոցի ջրերով։ Երկրի մակերևույթն զբաղեցնում են սարավանդները, կենտրոնում Ադամավա բարձրավանդակն է (առավելագույն բարձրությունը՝ 2740 մ՝ Բամբուտոս լեռ)։ Ծովափնյա գոտին հարթավայրային է, ավազային կամ ճահճապատ։ Ծովափնյա դաշտավայրում մեկուսի բարձրանում է Կամերուն հրաբխային լեռնազանգվածը (4070 մ)։
Անվանում
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]1472 թվականին Վուրիի գետաբերանում ափ իջած պորտուգալացի նավաստիները գետում հայտնաբերելով մեծ քանակությամբ կարիտոսներ, այն անվանեցին Rios dos Camaroos՝ «Կարիտոսների գետ»։
Հետագայում եվրոպացիներն այդ անվանումը տարածեցին ամբողջ երկրի վրա[2]։
Ընդերք
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Կան երկաթի, ոսկու, բոքսիտների, գազի հանքավայրեր։
Կենդանական աշխարհ և կլիմա
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Կլիման հարավում հասարակածային է, մշտապես խոնավ, մնացած մասերում՝ հասարակածային մուսսոնային։ Գետային ցանցը խիտ է, գետերը ջրառատ են, սահանքավոր, հարուստ՝ ջրաէներգետիկ պաշարներով։ Խոշոր գետերն են Մանագան, Նիոնգը, Նտեմը։ Կամերունում է գտնվում Չադ լճի հարավային ափը։ Տարածված են մշտադալար անտառներն ու սավաննաները։ Կենդանական աշխարհը հարուստ է և բազմազան։
Պատմություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]1472 թվականին Վուրիի գետաբերան իջած պորտուգալացի նավաստիները գետում ծովախեցգետինների առատության պատճառով այն կոչեցին «Ռիո դոս կամարոես» («Ծովախեցգետինների գետ»)։ Այդ անունը Կամերուն ձևով ապագայում տարածվեց ամբողջ երկրի վրա։ 16-8d դարի վերջին Կամերուն են ներթափանցել եվրոպացիները։ 19-8d դարի վերջից մինչև 1916 թվականy Կամերունը եղել է գերմանական գաղութ, որից հետո երկրի տարածքը բաժանվել է Ֆրանսիայի (արևելյան) և Մեծ Բրիտանիայի (արևմտյան) միջև, վերջինս էլ 1946 թվականին՝ Հյուսիսային և Հարավային Կամերունների, 1960 թվականի հունվարի 1-ին Արևելյան Կամերունը հռչակվել է անկախ պետություն, որին 1961 թվականին միացել է նաև Հարավային Կամերունը (Հյուսիսային Կամերունը միացել է Նիգերիային)։
Բնակչության կազմ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Երկրի բնակչության մեծ մասը պատկանում է բանտու և հաուսա լեզվաընտանիքներին։
Տնտեսություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Կամերունի տնտեսության հիմքը գյուղատնտեսությունն է։ Մշակում են կակաո, սուրճ, ադամաթուզ, կաուչուկատուներ։ Զբաղվում են նաև ձկնորսությամբ։ Ունի թույլ զարգացած լեռնահանքային արդյունաբերություն (արդյունահանում են ոսկի, կապար, շինանյութեր)։ Զարգացած է անտառարդյունաբերությունը։ Համաշխարհային շուկայում արևադարձային ազոբե թանկարժեք բնափայտի արտահանման մենաշնորհը պատկանում է Կամերունին։ Կան նաև գյուղատնտեսական հումքի վերամշակման ձեռնարկություններ։
Բնակվում են ավանդական աֆրիկյան խրճիթներում (փայտե հիմնակմախքով, ծղոտե կոնաձև ծածկով) և յուրօրինակ, ամբողջապես կավաշեն կոնաձև տներում։ Կամերունում տարածված է փայտի փորագրությունը։ Կենցաղային իրերը զարդարված են մարդկանց, կենդանիների և թռչունների պատկերներով։ Փայտից քանդակում են պաշտամունքային արձաններ, ներկում վառ գույներով, զարդարում խեցիներով և ուլունքներով։
Ծանոթագրություններ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Աղբյուրներ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- Հայկական հանրագիտարան Արխիվացված 2015-07-08 Wayback Machine
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Կամերուն» հոդվածին։ |
| ||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 5, էջ 203)։ 
|
|
Սա աշխարհագրության մասին անավարտ հոդված է։ Դուք կարող եք օգնել Վիքիպեդիային՝ ուղղելով և լրացնելով այն։ |
Text is available under the CC BY-SA 4.0 license; additional terms may apply.
Images, videos and audio are available under their respective licenses.
