Partido Social-Revolucionario
Acrónimo	PSR
Tipo	partido político
Ideoloxía	socialismo agrário, Socialismo democrático e federalismo
Data de fundación	1902
Data de disolución	1940
Presidente/a	Victor Chernov (pt) (-)
Sede	Moscova
País	Imperio Ruso
[ editar datos en Wikidata ]

O Partido Social-Revolucionario (cuxos membros eran denominados SR ou éseres; en ruso:Партия социалистов-революционеров (ПСР), эсеры) foi un partido político activo a primeiros do século XX.

O partido fundouse en 1901 baixo o liderado de Viktor Chernov. O seu programa estaba baseado nunha ideoloxía socialdemócrata e conseguiu moitos apoios entre o campesiñado que particularmente abrazou a súa proposta de "socialización da terra", oposta ó programa bolxevique de "nacionalización da terra"^{[Cómpre referencia]}.

A formación política foi afastándose gradualmente da súa orixinal tendencia populista. Ó producirse a engalaxe económica rusa nos anos 90 do século XIX, intentaron xeneralizar as súas reivindicacións sociais desde as súas orixes rurais para atraeren unha agromante clase obreira urbana en rápido crecemento. A intención era a de ampliar o concepto de pobo para abranguer deste xeito todos os elementos da sociedade que tiñan razóns para desexar a destrución do sistema tsarista.

A Revolución Rusa de Febreiro, en 1917, elevou os SR a un papel político relevante, cun dos seus membros, Aleksandr Fedorovich Kerenskii, formando parte do goberno liberal, chegando co tempo a ser o seu presidente.

Tamén constituía unha fracción do partido a «Organización de Combate SR» (OCSR), un grupo terrorista dirixido por Gregori Gershuni que actuaba independentemente do partido para non desacreditalo. A OCSR foi imprescindible para a obra do partido, sendo responsable do asasinato do ministro de Interior, D. S. Spyagin, e máis tarde de N. M. Bodganovich, gobernador de Ufa. Gershuni foi traizoado polo seu lugartenente Yevno Azef, que resultou ser un axente da Okhranka, e detido e xulgado por terrorismo. Azef converteuse no novo líder da OCSR, aínda continuando como axente dobre de total confianza para a Okhranka^{[Cómpre referencia]}.

O SR continuaría desenvolvendo un papel central en política boicoteando eleccións, infiltrándose na policía secreta e perpetrando atentados co seu brazo armado.

En 1917, os SR dividíronse entre os que apoiaban o goberno provisional, establecido tras a Revolución de Febreiro, e os que apoiaban os bolxeviques, proclives a unha revolución comunista. Estes últimos eran denominados Social-Revolucionarios de esquerda (SR de esquerda) e constituían unha escisión de facto da á principal do partido, coñecida desde entón como «SR de dereita».

Os éseres caeron despois de que a Revolución de Outubro levara os bolxeviques ó poder, aínda que nas eleccións á Asemblea Constituínte resultaran ser o partido máis apoiado en todo o país, obtendo un 40 % do voto fronte ó 2 5% dos bolxeviques. Porén, estes disolveron a cámara e a partir de entón os social-revolucionarios perderon significancia política. O partido SR de esquerda formou unha coalición cos bolxeviques no goberno soviético, aínda que abandonaron esta posición tras a sinatura do Tratado de Brest Litovsk. Con todo, uns poucos SR de esquerda, como Mikhail Kalinin, acabaron uníndose ó Partido Comunista.

O SR e outros grupos antibolxeviques foron prohibidos en 1918 e a maioría de membros do partido derivaron ó terrorismo. Unha antiga SR, Fanya Kaplan, tratou de asasinar a Lenin como represalia pola ilegalización o 30 de agosto de 1918.

Moitos SR combateron os comunistas uníndose ó Exército Branco e ó Exército Verde durante a guerra civil rusa xunto ós menxeviques e outras formacións socialistas moderadas. A maior revolta contra os bolxeviques, a Rebelión de Tambov, foi dirixida por un SR, Alexander Stepanovich Antonov.

A Galipedia ten un portal sobre: Rusia

• Revolución Rusa
• Guerra civil rusa
• Aleksandr Kerenskii
• Movemento branco
• Ekaterina Breshko-Breshkovskaia

• Programa do Partido Social-Revolucionario (en inglés)
• Partido dos Socialistas Revolucionarios (en inglés)

v c e Revolución Rusa de 1917 e guerra civil
Eventos	Revolución Revolución de Febreiro Crise de abril (1917) Ofensiva de Kerenskii Xornadas de Xullo Golpe de Kornilov Revolución de Outubro Levantamento Kerenskii-Krasnov Motín junker Negociacións Vikzhel Guerra Civil Guerra civil rusa Execución da familia Romanov Guerra de Independencia Ucraína (Guerra ucraíno-soviética Levantamento bolxevique en Kiev Guerra polaco-ucraína) Guerra civil finlandesa Heimosodat Guerra polaco-soviética Guerra de Independencia de Estonia Guerra de Independencia de Letonia Guerra de Independencia de Lituania Invasión de Xeorxia polo Exército Vermello Guerra armenio–azerí Alzamento socialrevolucionario Intervención aliada na guerra civil rusa Intervención en Siberia Directorio de Omsk
Principais grupos	Comité Provisional da Duma Estatal Goberno provisional ruso Soviet de Petrogrado Consello de Comisarios do Pobo Comité Militar Revolucionario Consello da República (Rusia) Asemblea Constituínte de Rusia eleccións Garda Vermella Movemento Branco Rada Central de Ucraína e República Popular de Ucraína República Democrática Federativa de Rusia República Soviética Federativa Socialista de Rusia
Partidos políticos	Kadetes Partido Obreiro Socialdemócrata Ruso bolxeviques e menxeviques Partido Social-Revolucionario PRS de Esquerda Outubristas
Principais figuras	Monárquicos Nicolao II de Rusia Miguel Romanov Goberno provisional Georgii Lvov Pavel Milyukov Aleksandr Guchkov Movemento branco Piotr Nikolaevich Wrangel Aleksandr Kolchak Anton Denikin Piotr Krasnov Nikolai Yudenich Bolxeviques Vladimir Lenin Lev Kamenev Grigori Zinoviev Lev Trotski Mikhail Frunze Iosif Stalin Semyon Budyonny SRs de Dereita Aleksandr Kerenskii Lavr Kornilov Stepan Petrichenko Boris Savinkov
Impacto internacional	Revolución Alemá República Soviética de Baviera República Soviética Húngara Revolucións de 1917-1923
v c e Período interrevolucionario