Mərzqat, Mərzəğat və ya Mərzəkit — keçmiş Yelizavetpol (Gəncə) quberniyasının Zəngəzur qəzasında, sonralar keçmiş Mehri (Meğri) rayonunun, hazırkı Sünik mərzinin ərazisində mövcud olmuş kənd. Mehri (Meğri) qəsəbəsindən 12–14 km cənub-şərqdə, Araz çayının sol sahilində, Aldərə kəndinin yaxınlığında yerləşirdi.^[1]

Toponim fars dilində "tarla, bağ, bostan və s. sahəsini bir-birindən ayıran xətt, sərhəd" mənasında işlənən "mərz" sözü ilə türk dilində "yaşayış məntəqəsi, ev, kənd, şəhər, qala" mənasında işlənən "kat" (qat) sözünün birləşməsindən əmələ gəlmişdir.^[2]

Kənddə 1831-ci ildə 54 nəfər, 1873-cü ildə 255 nəfər, 1886-cı ildə 301 nəfər, 1897-ci ildə 281 nəfər, 1904-cü ildə 766 nəfər, 1914-cü ildə 751 nəfər yalnız azərbaycanlı yaşamışdır.^[3]

1918-ci ildə azərbaycanlılar erməni silahlı birləşmələrinin hücumuna və kütləvi qırğınlarına məruz qoyulmaqla kənddən qovulmuşlar. İndiki Ermənistanda sovet hakimiyyəti qurulduqdan sonra kənd sakinlərindən sağ qalanlar 1923–1924-cü illərdə tarixi-etnik torpaqlarına qayıda bilmişdir.^[2] Burada 1926-cı ildə 34 nəfər, 1931-ci ildə 29 nəfər azərbaycanlı yaşamışdır.^[3] Kollektivləşmə ilə bağlı kəndin sakinləri Aldərə kəndinə köçürülmüş və kənd ləğv edilmişdir. Hazırda xarabalıqları qalır.^[2]

Zəngəzur mahalı
Gorus rayonu	Abbaslar • Ağbulaq • Bağırbəyli • Ballıqaya • Bayandur • Birinci Alyanlı • Burun • Əliquluşen • Ərəvus • İkinci Alyanlı • Hortuyüz • Xanazax • Xınzırək • Xot • Xoznavar • Kornidzor • Körü • Kürdlər • Qaladərəsi • Qaraunc • Qaraşen • Qara Vəli • Qurdqulaq • Maldaş • Meşəzavodu • Muğancıq • Suvaranats • Şahverdilər • Şamsız • Şəhərcik • Şinuayr • Şurnuxu • Tatev • Tatevges • Tex • Tənzətap • Verişen • Yaycı • Yeritsatumb
Qafan rayonu	Acıbac • Açağu • Ağkənd • Ağvan • Axtaxana • Anabad • Araçadzor • Aralıq Oxçu • Arxüstü • Artsvanik • Aşağı Craxor • Aşağı Girətağ • Aşağı Gödəkli • Aşağı Hənd • Aşağı Qaraçimən • Aşağı Xotanan • Atqız • Baharlı • Baharlı-2 • Baydak • Bəydağ • Bıx • Əcili • Əkərək • Əfsərli • Cıbıllı • Çakaten • Çobanlı • Çəpni • Çiriş • Çullu • Daşbaşı • Daşnov • Davıdbəy qəsəbəsi • Dərməzür • Dəymədağlı • Dövrus • Dortnı • Gəhləşin • Gərd • Gığı • Gomaran • Güdqum • İncəvar • Həçəti • Hunud • Xələc • Kilsəkənd • Kirs • Kurud • Kürdkənd • Keypəşin • Kənd Craxoru • Qacaran • Qatar • Qaradığa • Qapıcıq • Qovşud • Quşçulu • Mahmudlu • Maqauz • Mollalı • Müsəlləm • Noraşenik • Oxçu • Oxtar • Pəyhan • Pıxrut • Pircavidan • Pirməzrə • Pürülü • Sevkar • Sirkətas • Siznək • Sünik • Şabadin • Şəhərcik • Şıxovuz • Şişkert • Şotalı • Təcədin • Tandzaver • Tsab • Turabxanlı • Ucanis • Yeğvard • Yeməzli • Yuxarı Girətağ • Yuxarı Gödəkli • Yuxarı Qaraçimən • Yuxarı Xotanan • Zeyvə
Meğri rayonu	Aldərə • Astazur • Daşdan • Əkərək • Əynazur • Kərçivan • Kuris • Qudemnis • Lehvaz • Liçk • Lök • Maralzəmi • Mərzəğat • Mülk • Nüvədi • Puşgah • Seyidlər • Şvanidzor • Tağamir • Taştun • Teğut • Tey • Vağravar • Vəng
Sisiyan rayonu	Ağdü • Ağkənd • Angefaqot • Arıqlı • Arxlı • Balak • Baharlı • Bazarçay • Bnunis • Borisovka • Bozkənd • Brnakot • Comərdli • Dərəbas • Dəstəgird • Dolors • Əxlətyan • Əlili • Əlişar • Ərəfsə • Ərəmis • Ərikli • Gədədağ • Hortagiz • Qalacıq • Qaradağlı • Qarakilsə • Qıvraq • Qızılcıq • Lor • Ltsen • Məliklər • Məzrə • Murğuz • Noravan • Pulkənd • Püsək • Saybalı • Sisyan (Hatsavan) • Sofulu • Şalat • Şamb • Şəki • Şinadağ • Şıxlar • Şükar • Təzəkənd • Tulus • Urud • Uz • Vağudi • Zabahadur