Шәһит Әхмәдиев
1915
Туган телдә исем	Шәһит Гыймадетдин улы Әхмәдиев
Туган	29 декабрь 1888(1888-12-29) Татар Ялтаны, Изгар вулысы, Чистай өязе, Казан губернасы, Россия империясе
Үлгән	12 август 1930(1930-08-12) (41 яшь) Казан, РСФСР, СССР
Милләт	татар
Һөнәре	укытучы
Эш бирүче	«Хокук вә хәят» һәм «Кызыл Армия»
Шәһит Әхмәдиев Викиҗыентыкта

Викиханәдә темага текстлар бар  
Шәһит Әхмәдиев

Шәхесләр порталы

Шәһит Әхмәдиев — татар язучысы, журналист, күренекле җәмәгать эшлеклесе.

Шәһит Гыймадетдин улы Әхмәдиев 1888 елның 29 декабрендә хәзерге Татарстанның Чистай районы Татар Ялтаны авылында туа. Башлангыч белемне үз авылындагы мәдрәсәдә ала, аннары Оренбургтагы Вәли хәзрәт мәдрәсәсендә һәм Уфадагы «Галия» мәдрәсәсендә укый.

1913-1914 елларда «Хокук вә хәят» журналында сәркатиб булып эшли.

Ш. Әхмәдиевнең барлык әдәби әсәрләре, нигездә, 1917 елга кадәр язылган. Революция елларында һәм Бөек Октябрь революциясеннән соңгы чорда ул күбрәк публицистик мәкаләләр, истәлек язмалары авторы һәм бигрәк тә күренекле җәмәгать, дәүләт эшлеклесе буларак таныла. Февраль көннәрендә, ул Мулланур Вахитов белән бергә Үзәк Мөселман социалистлар комитетында зур оештыру эшләре алып бара, Казан сәүдә хезмәткәрләре һәм конторщиклары профсоюз оешмасына җитәкчелек итә, соңга таба «Аваз» исемле газета оештыра.

1921 елда Урта Идел буе өлкәсендә коточкыч ачлык башланып, аңа каршы, көрәш бөтен ил күләмендәге мөһим бер иҗтимагый эшкә әверелгәч, Ш. Әхмәдиев партия Үзәк Комитеты рөхсәте белән Татарстанга кире кайта һәм мәгариф халык комиссары булып эшли башлый. Ул сугыш елларында тәрбиячесез калган, ачлыктан интеккән ятимнәр өчен балалар йортлары, һөнәр мәктәпләре, производство мастерскойлары ачу, республикада мәгариф эшләрен юлга салу, эшче-крестьян дәүләте өчен белемле кадрлар әзерләү буенча зур оештыру эшләре башкара. Бу елларда ул партиянең Татарстан өлкә комитеты члены һәм СССР Үзәк Башкарма комитеты члены итеп сайлана.

1930 елның 12 августында Казанда вафат була. Кабере Казанның Үзәк ял итү паркындагы Туганнар каберлегендә.

• Татар электрон китапханәсе 2012 елның 9 июнь көнендә архивланган.
• Әдипләр.ру сайтында
• Шәһит Әхмәдиев. Хикәяләр. — Татарстан китап нәшрияты. — (аудиоязма).

к б ү ТАССР министрлары
к б ү Көнкүреш хезмәт күрсәтү министрлары Василий Фадеев (1996-1984) • Ринат Гыйләҗев (1984–1985) • Евгений Богачев (1986-1993)
к б ү Эчке эшләр министрлары Габдрахман Исмәгыйлев (1920–1921) • Миңнегәрәй Әхмәтшин (1921–1922) • Мәүлүт Госманов (1924–1926) • Николай Петров (1926–1927) • Харис Моратхуҗин (1927–1929) • Гыймаз Баһаветдинев (1929–1930) • Әгъзәм Мөэминев (1930) • Пётр Рудь (1937) • Александр Алемасов (1937) • Василий Михайлов (1937–1939) • Ефрем Морозов (1939–1941) • Габдулла Габитов (1941–1943) • Павел Горбулин (1943–1948) • Шаһгали Чанбарысов (1948–1950) • Михаил Запевалин (1952–1953) • Павел Семёнов (1953–1954) • Салих Япиев (1954–1978) • Николай Демидов (1978–1983) • Сергей Кириллов (1983-1993)
к б ү Терлекчелек министрлары Әгъзам Хөсәенов (1946–1947)
к б ү Торак-коммуналь хуҗалык министрлары Гәрәй Гаетов (1931–1932) • В. Мәликов (1932–1933) • Н.Никольский (1933–1934) • Газыйм Касыймов (1934–1935) • Мөхәммәт Исхаков (1935–1938) • Александр Сорвин (1938–1940) • К. Пелипенко (1940–1943) • К. Данько (1943–1947) • Я. Исламов (1947–1953) • Л. Котов (1953–1963) • Б. Донауров (1963) • А. Кириллович (1963–1965) • Павел Тунаков (1965–1966) • Владимир Иванов (1966–1980) • Юрий Акимов (1980–1989)
к б ү Сәламәтлек саклау министрлары Кәшшаф Мохтаров (1920–1921) • Шәмсетдин Гайнетдинев (1921) • Казимир Стацински (1921–1922) • Фатыйх Мөхәммәтъяров (1922–1927) • Сөләйман Янгалиев (1927–1929) • Каюм Мәһдиев (1929–1930) • Салих Моратов (1930–1931) • Салих Корбангалиев (1931–1934) • Исмәгыйль Бегански (1935–1937) • Баһаветдин Әбиров (1937–1938) • Әхмәт Бисеров (1938) • Борис Гинзбург (1938–1940) • Борис Гинзбург (1938–1940) • Хөсәен Латыйпов (1940–1942) • Сергей Курашов (1942–1945) • Владимир Прокушев (1946–1949) • Николай Абрамов (1950–1952) • Георгий Тихонов (1952–1954) • Михаил Грачев (1954–1959) • Рәисә Ярмөхәммәтова (1959–1964) • Иршат Мөхетдинев (1964–1984) • Валерий Кириллов (1984–1986) • Александр Царегородцев (1986–1988) • Рамил Хәбриев (1988-1994)
к б ү Мәдәният министрлары Ю. Закиров (1953–1956) • Х. Рәхмәтуллин (1956–1962) • Булат Гыйззәтуллин (1962–1973) • Әдип Миңдубаев (1973–1976) • Илтөзәр Галиев (1976–1985) • Марсель Таишев (1985-1996)
к б ү Җиңел сәнәгать министрлары Юлий Паперный (1932–1934) • Гали Ганиев (1934) • А. Шабалина (1937) • Кадыйр Вәлетдинев (1938–1939) • Галия Измайлова (1939–1941) • В. Глебов (1941–1942) • А. Гаврилушкин (1942–1946) • Гомәр Гаипов (1946–1953) • К. Жуков (1953–1957) • Гыйләҗ Ганиев (1957–1959)
к б ү Урман хуҗалыгы министрлары Александр Гуляев (1979–1984) • Әбүзәр Гаянов (1984-2001)
к б ү Урман сәнәгате министрлары М. Газизов (1939–1940) • П. Владимиров (1940–1942) • Н. Коровин (1942–1943) • В. Шипунов (1943–1948) • П. Владимиров (1948–1955)
к б ү Мелиорация һәм су хуҗалыгы министрлары Хәйдәр Каратаев (1968–1969) • Минтимер Шәймиев (1969–1983) • Геннадий Захаров (1983–1985) • Анатолий Самаренкин (1985–1989)
к б ү Җирле сәнәгать министрлары Гали Ганиев (1934–1937) • Һарри Тикк (1937) • Н. Воржецов (1937–1938) • Петр Филимонов (1938–1941) • М. Шкребел (1941–1944) • Фазыйл Шаһимәрданов (1944–1946) • А. Медведев (1946–1948) • М. Сираев (1948–1959) • У. Закиров (1959–1960) • Б. Мөлеков (1960–1962) • Виктор Успенский (1962–1963) • В. Матвеев (1963) • Н. Козлов (1966–1985) • Юрий Демидов (1985–1989)
к б ү Ит-сөт сәнәгате министрлары Зыя Габделмәнев (1939–1940) • Прокопий Черзор (1940–1946) • Зыя Габделмәнев (1946–1949)
к б ү Мәгариф министрлары Хәсән Солтанов (1920–1921) • Шаһит Әхмәдиев (1921–1922) • Микъдәт Борындыков (1922–1924) • Шаһит Әхмәдиев (1924–1926) • М. Таһиров (1926–1927) • Нәсыйх Камалетдинев (1927–1928) • Исхак Рәхмәтуллин (1928–1931) • Әскәр Биктаһиров (1932–1934) • Шаһвәли Башкиров (1934–1937) • З. Шарипов (1938–1939) • Гомәр Кантүков (1939–1948) • Г. Әбүзәров (1948–1950) • А. Вәлиуллина (1950–1957) • Мирза Мәхмүтов (1958–1976) • Ладимер Иванов (1976–1980) • Равил Афзалов (1980–1990) • Васил Гайфуллин (1990-1997)
к б ү Азык-төлек сәнәгате министрлары Василий Анисимов (1937) • П. Андриянов (1938) • Галимҗан Шаһимәрданов (1938) • Нургали Латыйпов (1938–1942) • Галия Измайлова (1942) • Павел Ватажников (1943–1951) • В. Варламов (1951–1953) • Исмәгыйль Габдрәфыйков (1953–1959) • Н. Гайфетдинев (1959–1960) • У. Закиров (1960–1963) • В. Матвеев (1963–1968) • Индус Фәтхуллин (1968–1973) • Иван Городнянский (1973–1985) • Виктор Чаплыгин (1985)
к б ү Мәгълүмат һәм матбугат министрлары Шамил Хәмматов (1989-1992) к б ү Сәүдә министрлары А. Злобин (1924) • Вәли Исхаков (1924–1926) # • В. Ануфриев (1926–1927) • Иван Бажанов (1927–1930) • В. Никольский (1930) • Николай Анцишкин (1930–1931) # • Моисей Залипский (1934–1936) # • Н. Скоморовский (1936–1937) • Е. Павлова (1959–1960) • Дмитрий Павлов (1938–1939) • Г. Әхмәдуллин (1939–1940) • М. Архипов (1942–1943) • Иван Морозов (1943–1944) • Х. Мөхәмәтҗанов (1944–1947) • Василий Чванов (1947–1956) • М. Талантов (1956–1958) • М. Исмәгыйлев (1958–1962) • М. Шакиров (1962–1964) • М. Исмәгыйлев (1964–1967) • Илдар Ташбулатов (1967–1979) • Фәрит Баһаветдинев (1979–1987) • Равил Моратов (1987–1989) • Фәрит Мөхәммәтшин (1989–1990) • Азат Нуруллин (1990-1996)
к б ү Авыл хуҗалыгы министрлары Юныс Вәлидов (1920–1923) • И. Әмиров (1923–1925) • Ю. Якупов (1925–1926) • Миңнегәрәй Әхмәтшин (1926–1927) • Н. Петров (1927–1929) • Габдрахман Искәндәрев (1929–1937) • Прокопий Черзор (1938–1940) • В. Мәрданов (1940–1941) • А. Косушкин (1941–1942) • Николай Шибдин (1942) • Әгъзам Хөсәенов (1942–1943) • Сәлимҗан Талипов (1943–1948) • Гыйләҗ Ганиев (1948–1957) • Анатолий Скочилов (1957) • Ф. Гущин (1957–1959) • Үзбәк Биктимерев (1959–1962) • Василий Остаплюк (1962–1963) • Борис Мартынов (1963–1965) • Гүрги Мәмәков (1965–1967) • Фатыйх Минүшев (1967–1971) • Госман Җиһаншин (1971–1983) • Марат Сираев (1983–1985) • Геннадий Захаров (1985–1986) • Николай Энвальд (1986–1990) • Илдус Гәрәев (1990–1991)
к б ү Социаль яклау министрлары Вәли Исхаков (1920–1921) • Саттар Янекәев (1921–1923) • Гыйләҗ Фәтхетдинев (1923–1927) • Габдрахман Гаетов (1928–1930) • Хәсән Җиһаншин (1930–1937) • Галия Измайлова (1938–1939) • Мәрьям Гайнетдинева (1940–1946) • Тимофей Белов (1946–1954) • Симон Александров (1955–1959) • Фәизә Хакимова (1959–1977) • Мира Космодемьянская (1977–1985) • Галина Лоцманова (1985-1996)
к б ү Ягулык сәнәгате министрлары Муллый Ганиев (1966–1983) • Марс Рәмиев (1983–1988)
к б ү Финанс министрлары Александр Гордеев (1920–1924) • Ибраһим Борнашев (1924) • О. Бикбулатов (1924–1925) • Александр Недачин (1925–1926) • Николай Кочкарин (1926–1927) • Андрей Терский (1927–1930) # • Хөсәен Тарпищев (1930) • Каюм Мәһдиев (1930–1937) • Сәет Шәрәфиев (1937–1942) • Г. Хәйруллин (1942–1943) • Миргарифан Азизов (1943–1950) • Хәмит Әюпов (1950–1951) • Сәет Шәрәфиев (1951–1957) • Хәмит Әюпов (1957–1969) • Шамил Мостаев (1969–1984) • Х. Хәбибуллин (1984–1988) • Рафаил Минһаҗев (1988–1990) • Дмитрий Ногманов (1990-1996)
к б ү Юстиция министрлары Алексей Нехотяев (1920–1921) • Гыймаз Баһаветдинев (1921–1926) • Хафиз Палютин (1926–1928) • Шаһвәли Башкиров (1928–1929) • Василий Филиппов (1929–1934) • Мәүлүт Госманов (1934–1937) • Иван Корнев (1938–1940) • Мисбах Якупов (1941–1945) • Шакир Вәлиев (1946–1950) • Ярулла Насыйбуллин (1950–1957) • Әнәс Таҗетдинев (1971–1987) • Әлбирт Салабаев (1987-2004)
к б ү Дәүләт куркынычсызлыгы министрлары Ефрем Морозов (1941–1943) • Габдулла Габитов (1943–1944) • Алексей Ручкин (1944–1947) • Алексей Сиднев (1947–1948) • Дмитрий Токарев (1948–1953)