For faster navigation, this Iframe is preloading the Wikiwand page for Фәлистыйн.

Фәлистыйн

Фәлистыйн
Сурәт
Сүзгә-сүз тәрҗемә فلسطين
Дөнья кисәге Азия
Дәүләт  Исраил
 Фәләстыйн[d]
 Үрдүн
Сәгать поясы UTC+02:00 һәм UTC+03:00
Урын Алгы Азия
Автомобил хәрәкәте ягы уң[d]
Кулланылган тел южнолевантийский арабский[d] һәм Палестинский иудейско-арамейский язык[d]
Кайда өйрәнелә Палестиноведение[d] һәм Изучение Земли Израильской и археологии[d]
Харита сурәте
Тематик география география Палестины[d]
Феноменның демографиясе история демографии Палестинского региона[d]
Моңа өлешчә туры килә Исраил
Карта
 Фәлистыйн Викиҗыентыкта

Бу битнең исемен үзгәртергә тәкъдим ителгән:  Фәлистин.Аның хәзерге исеме татар теле нормаларына яки Википедия мәкаләләренә исем кушу кагыйдәләренә каршы булырга мөмкин. Тулырак мәгълүматны Википедия:Күчерү битендә табып була. Искәрмә. Җиңел очраклардан тыш, бәхәс беткәнче мәкаләне күчерү рөхсәт ителми.
Фәлистин, галәмдән фото
Фәлистин Британия мандаты астында
Фәлистиннәр Иерусалим - Фәлистин башкаласы булып саныйлар
Фәлистин фунты 1939 елда
Фәлистин паспорты Британия мандаты астындагы чорда
Фәлистин дәүләтен таныган илләр
Фәлистин территориясе БМО карары буенча 1947 елда

Фәлистин яки Фәләстыйн[1] (гарәп. فلسطين‎) — Газзә Секторы, Исраил, Голан биеклекләре, Иордан елгасының Көнбатыш яры, Үрдүн, Лөбнан өлеше һәм Сүрия өлешендә урнашкан Якын Көнчыгыш тарихи төбәге. Гадәттә Синай ярымутравы аерым географик өлкә булып санала.

Иордан елгасының көнбатыш ярында һәм Газа секторында урнашкан административ оешма.

Фәлистин атамасы фәлистинннәр дигән кабилә исеменнән килеп чыккан. Фәлистиннәр чыгышы турында әлегә дә бәхәсләр баралар.

1177 б.э.к. елда диңгез халыклары пеласглар Ханаан шәһәрләрен - Ашкелон, Ашдот, Гат, Газа - басып алалар һәм җирле халык ханаанейләр белән кушылып фәлистин халкын булдыра.

3 б.э.к. меңьеллыкта Фәлистин - Ханаан җирендә ханааней кабиләләре торганнар.

XIII б.э.к. гасырда диңгез халыклары Ханаан илен басып ала, җирле халыклар белән кушылу нәтиҗәсендә фәлистиннәр килеп чыга.

Исраил патшалыгы

[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

XI б.э.к. гасырда борынгы яһүди кабиләләр Исраил патшалыгына нигез салалар.

930 б.э.к. елда бердәм Исраил патшалыгы - Исраил патшалыгына (722 б.э.к. елга кадәр) һәм Яһүд патшалыгына (586 б.э.к. елга кадәр) таркала.

Эллинистик дәүләтләр

[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Соңрак Фәлистин Ахәмәнид дәүләте тарафыннан басып алына һәм Птолемей, Селевкид эллинистик дәүләтләренә керә (1-2 б.э.к. гасырда).

Рим империясе. Византия

[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

63 елдан Фәлистин Рим империясе тарафыннан басып алына, империянең Фәлистин виләяте булып тора, Яһүдия, Самария, Галилея, Перея өлкәсенә бүленә.

395 елдан Византиягә керә.

132 елда Бар-Кохба күтәрелешен бастырганнан соң римлылар яһүдләр күпчелеген куалар һәм Яһүдия дигән виләяткә "Сүрия Фәлистин" яңа исемен бирәләр. Яһүдләр Яһүдиядән Галилеягә җибәрелгән булган.

614 елда Фәлистин Фарсы иле тарафыннан басып алына һәм Сасанидлар империясенә керә.

629 елда Византия императоры Ираклий Фарсы илен җиңеп зур тантаналар белән Иерусалим шәһәренә керә.

636 елда гарәпләр Византияне җиңеп Фәлистин җирен басып ала.

Гарәпләр хакимлеге

[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
  1. Басып алу (638—660 );
  2. Омейядләр хакимнәр нәселе (661—750);
  3. Аббасидлар хакимнәр нәселе (750—969);
  4. Фатыймидлар хакимнәр нәселе (969—1099).

Төрле империяләрдә

[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Беренче Бөтендөнья сугышыннан соң Сан-Ремо шәһәрендә узган конференциядә Бөекбритания Фәлистин белән идарә итү мандатын алуны ирешә.

Фәлистин гарәп дәүләтен булдыру өчен көрәш

[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

1964 елда Фәлистинне азат итү оешмасы барлыкка килә, ул Исраилгә каршы террористик ысуллар да кулланган.

2012 елда БМО Гомуми Ассамблеядә тавыш бирү нәтиҗәсендә (138 - риза, 9 - каршы, 41 - тавыш бирми калды) Фәлистингә БМОда дәүләт-күзәтүче статусы бирелә.

Фәлистыйнлыларның 93 % ы — мөселманнар, аларның күбесе — исламның сөнни тармагына иярүчеләр, азчылыгы — әхмәдиячеләр һәм 15 % ы — мәзһәбләргә карамаган мөселманнар. Фәләстыйн христианнары 6 % тәшкил итә, азчылык дини җәмгыятьләр, шул исәптән друзлар һәм самаритяннар бар.

  1. Гарәп телендә فلسطين дип языла, гарәпләр аны "Филәстыйн" дип укыйлар (биредә калын "т" авазы кулланыла). Татар телендә замана таләпләрен исәпкә алып, Фәлистин һәм "Фәләстыйн" ("Фәләстыйния), һәм "Филәстыйн" ("Филәстыйния") вариантларын да кулланырга мөмкин.
{{bottomLinkPreText}} {{bottomLinkText}}
Фәлистыйн
Listen to this article

This browser is not supported by Wikiwand :(
Wikiwand requires a browser with modern capabilities in order to provide you with the best reading experience.
Please download and use one of the following browsers:

This article was just edited, click to reload
This article has been deleted on Wikipedia (Why?)

Back to homepage

Please click Add in the dialog above
Please click Allow in the top-left corner,
then click Install Now in the dialog
Please click Open in the download dialog,
then click Install
Please click the "Downloads" icon in the Safari toolbar, open the first download in the list,
then click Install
{{::$root.activation.text}}

Install Wikiwand

Install on Chrome Install on Firefox
Don't forget to rate us

Tell your friends about Wikiwand!

Gmail Facebook Twitter Link

Enjoying Wikiwand?

Tell your friends and spread the love:
Share on Gmail Share on Facebook Share on Twitter Share on Buffer

Our magic isn't perfect

You can help our automatic cover photo selection by reporting an unsuitable photo.

This photo is visually disturbing This photo is not a good choice

Thank you for helping!


Your input will affect cover photo selection, along with input from other users.

X

Get ready for Wikiwand 2.0 🎉! the new version arrives on September 1st! Don't want to wait?