For faster navigation, this Iframe is preloading the Wikiwand page for Çeçenët.

Çeçenët

Pesë burra çeçenë, të veshur me kostumin mashkullor çoha të Kaukazit, fundi i shekullit 19

Çeçenët (çeçenisht: Нохчий Noxçiy; çeçenishte e vjetër: Нахчой Naxçoy) janë një grup etnik kaukazian që i takon popujve vajnahe me prejardhje nga rajoni i Kaukazit verior të Evropës lindore. Ata i referohen vetëvetes si vajnahë (që do të thotë "populli ynë" në çeçenisht) ose nohçij (njëjës nohçi, nahçuo ose nahtçe). Çeçenët dhe popujt ingushë njihen kolektivisht si vajnahë. Sot, shumica e çeçenëve jeton në Republikën Çeçene, një njësi administative e Federatës Ruse. 93,5 % e banorëve të republikës janë çeçenë etnikë. Populli çeçen u dëbua nga trojet e veta prej regjimit të Stalinit dhe nuk u la të kthehet deri më 1957. Gjithashtu, luftërat e fundit kanë qenë të tmerrshme për popullsinë vendase. Çeçenët flasin gjuhën e tyre çeçene, pjesë e familjes së gjuhëve të Kaukazit Verilindor. Çeçenishtja gëzon përdorim të barabartë me rusishten sipas ligjit, që sanksionon alfabetin cirilik me gjithë papërshtatshmërinë e tij ndaj ndërtimit dhe tingujve të kësaj gjuhe.[1]

Prejardhja e fjalës çeçen

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Fjala "çeçen" të parë herë haset në burime arabe të shekullit VIII. Sipas traditës popullore, termi rus "çeçen" vjen nga emri i fshatit Çeçen-Aul. Fjala "çeçen", megjithëatë, haset në burime ruse qysh në vitin 1692 dhe rusët me shumë mundësi e kanë marrë nga gjuha kabardiane "shashan".[2]

Çeçenët janë kryesisht banorë të Çeçenisë, Rusi. Ka gjithashtu popullata të rëndëishme çeçene në pjesë të tjera të Rusisë (si në Dagestan, Ingusheti dhe Moskë).

Jashtë Rusisë, shtete me një diasporë të konsiderueshme çeçene janë Kazakistani, Turqia, Azerbajxhani dhe disa shtete të Lindjes së Mesme (posaçërisht Jordania dhe Iraku). Diaspora çeçene u largua gjatë Luftës kaukaziane (ku u bë aneksimi i Çeçenisë nga Rusia në vitin 1850), deportimit stalinist të vitit 1944, si dhe gajtë luftërave çeçene.[3]

  1. ^ Chisholm, Hugh, red. (1911). "Chechenzes" . Encyclopædia Britannica (në anglisht). Vëll. 6 (bot. 11th). Cambridge University Press. fq. 21.
  2. ^ Jaimoukha p.12
  3. ^ Chechnya's Exodus to Europe, North Caucasus Weekly Volume: 9 Issue: 3, The Jamestown Foundation, January 24, 2008
{{bottomLinkPreText}} {{bottomLinkText}}
Çeçenët
Listen to this article

This browser is not supported by Wikiwand :(
Wikiwand requires a browser with modern capabilities in order to provide you with the best reading experience.
Please download and use one of the following browsers:

This article was just edited, click to reload
This article has been deleted on Wikipedia (Why?)

Back to homepage

Please click Add in the dialog above
Please click Allow in the top-left corner,
then click Install Now in the dialog
Please click Open in the download dialog,
then click Install
Please click the "Downloads" icon in the Safari toolbar, open the first download in the list,
then click Install
{{::$root.activation.text}}

Install Wikiwand

Install on Chrome Install on Firefox
Don't forget to rate us

Tell your friends about Wikiwand!

Gmail Facebook Twitter Link

Enjoying Wikiwand?

Tell your friends and spread the love:
Share on Gmail Share on Facebook Share on Twitter Share on Buffer

Our magic isn't perfect

You can help our automatic cover photo selection by reporting an unsuitable photo.

This photo is visually disturbing This photo is not a good choice

Thank you for helping!


Your input will affect cover photo selection, along with input from other users.

X

Get ready for Wikiwand 2.0 🎉! the new version arrives on September 1st! Don't want to wait?