Godina 333. pne. bila je godina predjulijanskog rimskog kalendara. U rimskoj državi bila je poznata kao Godina diktatorstva Rufina (ili, rjeđe, godina 421. Ab urbe condita). Oznaka 333. pne. za ovu godinu se koristila od ranog srednjeg vijeka, kada je kalendarska era Anno Domini postala glavna metoda u zapadnoj Evropi sa označavanje godina.

• Makedonski kralj Aleksandar nastavlja svoj veliki pohod na Perzijsko Carstvo te osvaja Malu Aziju, pokorivši svojoj vlasti planinska plemena Likije i Pisidije.
• Perzijski kralj Darije III daje pogubiti Haridema, prognanog vođu grčkih najamnika, zato što se usudio kritizirati perzijske pripreme za veliki obračun s Aleksandrom.
• Bitka kod Isa u Kilikiji u kojoj Aleksandar ostvaruje veliku pobjedu nad perzijskim snagama. Darije III bejži s bojišta ostavivši većinu svoje riznice kao i suprugu, dvije kćeri i majku Sisigambis. Njih zarobljava Aleksandar te im se odnosi sa velikim poštovanjem.
• Aleksandar Nearha, jednog od svojih oficira, imenuje satrapom novosvojenih provincija Likije i Pamfilije, a generala Antigona imenuje satrapom Frigije.
• Nakon pobjede kod Isa Aleksandar pokreće marš na jug prema Siriji i Feniciji, s ciljem da uništi baze perzijske ratne mornarice. Feničanski gradovi Marat i Arad se predaju bez borbe. Aleksandar svog vojskovođu Parmeniona šalje na Damask da tamo zarobio dio Darijeve riznice.
• Nakon što je zauzeo Biblos i Sidon, Aleksandar započinje opsadu Tira.
• Darije III šalje pismo Aleksandru nudeći mu mir, na što Aleksandar zahtjeva Darijevu bezuvjetnu predaju.

• Memnon sa Rodosa, grčki najamnički vođa (r. 380. pne.)
• Haridem, grčki najamnički vođa