Wacław Sokolewicz
| |
 podpułkownik farmaceuta
| |
| Data i miejsce urodzenia |
7 września 1887 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Przebieg służby | |
| Lata służby |
1915–1940 |
| Siły zbrojne | |
| Jednostki |
Departament Zdrowia MSWojsk. |
| Główne wojny i bitwy | |
| Późniejsza praca |
Ministerstwo Opieki Społecznej |
| Odznaczenia | |
     
| |
Wacław Sokolewicz, ps. „Jastrząb” (ur. 7 września 1887 w Warszawie, zm. wiosną 1940 w Charkowie) – podpułkownik farmaceuta Wojska Polskiego, działacz niepodległościowy, ofiara zbrodni katyńskiej.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Urodził się 7 września 1887 w Warszawie, w rodzinie Józefa i Barbary z Pawłowskich[1]. W latach 1887–1894 ukończył pięć klas w III Gimnazjum w Warszawie[2]. Od 1894 praktykował w warszawskich aptekach[3]. W 1899 na Uniwersytecie Warszawskim zdał egzamin na stopień asystenta farmacji[4]. W latach 1902–1905 ukończył cztery semestry na Wydziale Farmaceutycznym Uniwersytetu Warszawskiego[2]. W latach 1905–1906 był członkiem Polskiej Partii Socjalistycznej – Frakcja Rewolucyjna na warszawskiej Woli, posługując się pseudonimem „Jastrząb”[5]. W tym czasie zarządzał apteką Przeździeckiego, która była jednym z miejsc zebrań towarzyszy partyjnych i zakonspirowaną kryjówką dla poszukiwanych[5]. Od 1 lipca 1907 zarządzał apteką Kowalewskiego w Warszawie[6]. 25 lipca 1907 na Uniwersytecie Moskiewskim uzyskał dyplom prowizora farmacji[7]. Od 1 lipca 1908 do 1 kwietnia 1919 zarządzał własną apteką w Łodzi[6]. Od 15 grudnia 1915 był członkiem czynnym Polskiej Organizacji Wojskowej w okręgu łódzkim[8]. Od 14 lipca do 7 sierpnia 1917 był więziony przez Niemców, a następnie internowany w Szczypiornie, a później w Havelbergu[9]. 3 listopada 1917 został mu udzielony bezterminowy urlop z internowania[10]. Po powrocie do Łodzi kontynuował działalność w POW[11]. W listopadzie wziął udział w rozbrajaniu Niemców[11].
Od 1 października 1919, w stopniu porucznika aptekarza, pełnił służbę w Szpitalu Ujazdowskim w Warszawie[12]. 7 listopada tego roku został przydzielony do Sekcji IV Departamentu Sanitarnego Ministerstwa Spraw Wojskowych na stanowisko referenta[13]. 22 kwietnia 1920 został wyznaczony na stanowisko kierownika Wydziału I Sekcji III Dep. Sanit. MSWojsk.[14] 22 kwietnia 1921 został zatwierdzony w stopniu majora aptekarza z dniem 1 kwietnia 1920, w grupie oficerów byłych Legionów Polskich[15]. 3 maja 1922 został zweryfikowany w stopniu majora ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 i 1. lokatą w korpusie oficerów sanitarnych, grupa aptekarzy. Od 1923 do początku 1931 pełnił służbę w Departamencie Sanitarnym (Zdrowia) Ministerstwa Spraw Wojskowych w Warszawie, pozostając oficerem nadetatowym 1 batalionu sanitarnego[16][17][18].
31 marca 1924 prezydent RP nadał mu stopień podpułkownika ze starszeństwem z dnia 1 lipca 1923 i 1. lokatą w korpusie oficerów sanitarnych, grupa aptekarzy[19]. 1 stycznia 1927 został wyznaczony na stanowisko kierownika referatu ogólnego w Wydziale III Dep. Sanit. MSWojsk.[20] Z dniem 31 stycznia 1931 został przeniesiony w stan nieczynny, bez prawa do poborów, na okres 12 miesięcy[21]. 31 stycznia 1932 Minister Spraw Wojskowych przedłużył mu stan nieczynny o kolejnych osiem miesięcy[22][23]. Z dniem 31 lipca 1932 został przeniesiony w stan spoczynku, w stopniu podpułkownika[24]. W 1934 pozostawał na ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Warszawa Miasto III i posiadał przydział mobilizacyjny do Kadry Zapasowej 1 Szpitala Okręgowego w Warszawie[25]. Naczelnik Wydziału Nadzoru Farmaceutycznego w Departamencie Służby Zdrowia Ministerstwa Opieki Społecznej w Warszawie[26]. W 1939 nie zmobilizowany.
W czasie kampanii wrześniowej 1939 dostał się do sowieckiej niewoli. Przebywał w obozie w Starobielsku. Wiosną 1940 został zamordowany przez funkcjonariuszy NKWD w Charkowie i pogrzebany w Piatichatkach. Od 17 czerwca 2000 spoczywa na Cmentarzu Ofiar Totalitaryzmu w Charkowie[27].
Postanowieniem nr 112-48-07 Prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego z 5 października 2007 został awansowany pośmiertnie do stopnia generała brygady[28]. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007 w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”[29].
28 maja 1903 w Warszawie ożenił się z Leokadią z Schatzów, z którą miał córkę Jadwigę (ur. 6 września 1904)[30]. Leokadia Sokolewiczowa zmarła 25 kwietnia 1961 w Londynie i tam została pochowana, a jej symboliczny grób znajduje się w grobie rodziny Alojzego Schatza na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie[31].
Ordery i odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]- Krzyż Niepodległości –20 lipca 1932 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”[32]
- Krzyż Walecznych po raz pierwszy – 3 lipca 1923[33]
- Złoty Krzyż Zasługi – 10 listopada 1928[34][35]
- Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921
- Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości
- Krzyż Legionowy
- Odznaka pamiątkowa Polskiej Organizacji Wojskowej
- Odznaka Pamiątkowa Więźniów Ideowych[36]
- rumuński Order Zasługi Medycznej I klasy[37]
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]- awanse generalskie oficerów II Rzeczypospolitej Polskiej z 2007
- jeńcy polscy w niewoli radzieckiej (od 1939 roku)
- obozy NKWD dla jeńców polskich
- ofiary zbrodni katyńskiej – zamordowani w Charkowie
- zbrodnia katyńska
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Kolekcja ↓, s. 48, 144.
- ↑ a b Kolekcja ↓, s. 69, 80, 144.
- ↑ Kolekcja ↓, s. 69.
- ↑ Kolekcja ↓, s. 69, 80.
- ↑ a b Kolekcja ↓, s. 10.
- ↑ a b Kolekcja ↓, s. 53.
- ↑ Kolekcja ↓, s. 80, 126.
- ↑ Kolekcja ↓, s. 121, 150.
- ↑ Kolekcja ↓, s. 45, 48.
- ↑ Kolekcja ↓, s. 45.
- ↑ a b Kolekcja ↓, s. 42.
- ↑ Kolekcja ↓, s. 144.
- ↑ Kolekcja ↓, s. 49, 122.
- ↑ Kolekcja ↓, s. 49, 84, 122.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 17 z 30 kwietnia 1921, s. 863.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 24, 1126, 1210.
- ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 24, 1120, 1092.
- ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 719, 747.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 32 z 2 kwietnia 1924, s. 168.
- ↑ Kolekcja ↓, s. 71.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 1 z 28 stycznia 1931, s. 32.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 6 z 23 marca 1932, s. 356.
- ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 337.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 10 z 16 sierpnia 1932, s. 361.
- ↑ Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 378, 741.
- ↑ Konopka 1936 ↓, s. 1160, 1443.
- ↑ Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. LXXIV.
- ↑ M.P. z 2007 r. nr 85, poz. 885
- ↑ „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”. Portal polskiej Policji. [dostęp 2024-01-09].
- ↑ Kolekcja ↓, s. 48, 69, 144.
- ↑ Cmentarz Stare Powązki: KAROLINA PFEILSTECHER, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2024-04-07].
- ↑ M.P. z 1932 r. nr 167, poz. 198.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 44 z 3 lipca 1923, s. 442.
- ↑ M.P. z 1928 r. nr 260, poz. 634 „w uznaniu zasług, położonych na polu pracy w poszczególnych działach wojskowości”.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 15 z 11 listopada 1928, s. 405.
- ↑ Kolekcja ↓, s. 44–47.
- ↑ Kolekcja ↓, s. 41.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Wacław Sokolewicz. [w:] Kolekcja Generałów i Osobistości, sygn. I.480.778 [on-line]. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2024-04-07].
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2023-10-30].
- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
- Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
- Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
- Rocznik Oficerski Rezerw 1934. Biuro Personalne Ministerstwa Spraw Wojskowych, 1934.
- Jerzy Ciesielski, Zuzanna Gajowniczek, Grażyna Przytulska, Wanda Krystyna Roman, Zdzisław Sawicki, Robert Szczerkowski, Wanda Szumińska: Charków. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego. Jędrzej Tucholski (red.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2003. ISBN 83-916663-5-2.
- Stanisław Konopka: Rocznik Lekarski Rzeczypospolitej Polskiej na 1936 rok. Warszawa: Naczelna Izba Lekarska, 1936.
Text is available under the CC BY-SA 4.0 license; additional terms may apply.
Images, videos and audio are available under their respective licenses.
