For faster navigation, this Iframe is preloading the Wikiwand page for Sąd (Unia Europejska).

Sąd (Unia Europejska)

Sąd (franc. Tribunal, ang. the General Court) – trybunał powołany pod nazwą Sąd Pierwszej Instancji na mocy Jednolitego Aktu Europejskiego, w celu odciążenia Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości. Zaczął działać z dniem 1 listopada 1989 roku. Od 1 grudnia 2009 roku istnieje nie jako odrębna instytucja, lecz organ sądowy Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, i nosi obecną nazwę. Jego siedziba mieści się w Luksemburgu, rozprawy odbywają się w języku francuskim.

Skład sądu obejmuje 5 izb rozstrzygających w składach trzy- lub pięcioosobowych spory osób fizycznych i prawnych z Unią Europejską. W niektórych przypadkach sąd orzeka w składzie jednego sędziego lub w składzie wielkiej izby (piętnastu sędziów) albo w pełnym składzie, jeżeli uzasadnia to stopień zawiłości prawnej lub waga sprawy. Odwołanie się od jego orzeczeń możliwe jest jedynie w kwestiach prawnych (uchybienia procesowe, naruszenie prawa Unii).

Sąd I Instancji zajmował się również do 22 lipca 2002 roku rozstrzyganiem spraw dotyczących funkcjonowania Euratomu oraz Europejskiej Wspólnoty Węgla i Stali (EWWiS), obecnie zaś (wobec zaprzestania działalności EWWiS) czyni to tylko w stosunku do Euratomu.

Sąd może też zostać upoważniony do udzielania odpowiedzi na pytania prejudycjalne w pewnych kategoriach spraw.

W skład Sądu wchodzą sędziowie, po dwóch z każdego kraju członkowskiego Unii Europejskiej, wybierani na sześć lat. Część składu odnawia się co trzy lata.

Obecnie przewodniczącym Sądu jest Marc van der Woude. Sąd liczy 54 sędziów - po dwóch z każdego państwa członkowskiego. Polskimi sędziami są: dr hab. prof. Krystyna Kowalik-Bańczyk (od 19 września 2016 r.) oraz dr hab. prof. Nina Półtorak (od 13 kwietnia 2016 r.).

Kompetencje

[edytuj | edytuj kod]

Sąd jest właściwy do rozpoznawania:

  • skarg bezpośrednich wniesionych przez osoby fizyczne lub prawne przeciwko aktom instytucji, organów i jednostek organizacyjnych Unii Europejskiej (których są one adresatami lub które dotyczą ich bezpośrednio i indywidualnie), jak również aktów regulacyjnych (które dotyczą ich bezpośrednio i nie obejmują środków wykonawczych), czy wreszcie przeciwko zaniechaniu działania przez te instytucje, organy i jednostki organizacyjne
  • skarg wniesionych przez państwa członkowskie przeciwko Komisji
  • skarg wniesionych przez państwa członkowskie przeciwko Radzie, dotyczących aktów z dziedziny pomocy państwa, handlowych środków ochronnych („dumping") oraz aktów, za pomocą których korzysta ona z uprawnień wykonawczych
  • skarg o odszkodowanie za szkody wyrządzone przez instytucje Unii Europejskiej lub ich pracowników
  • skarg dotyczących umów zawartych przez Unię europejską, w których właściwość Sądu została wyraźnie określona
  • skarg z zakresu wspólnotowych znaków towarowych
  • odwołań, ograniczonych do kwestii prawnych, od orzeczeń Sądu do spraw Służby Publicznej Unii Europejskiej
  • skarg wniesionych przeciwko decyzjom Wspólnotowego Urzędu Ochrony Odmian Roślin oraz Europejskiej Agencji Chemikaliów

Od orzeczeń wydanych przez Sąd przysługuje ograniczone do kwestii prawnych odwołanie do Trybunału Sprawiedliwości w terminie dwóch miesięcy.

Moc jego orzeczeń

[edytuj | edytuj kod]

Sąd nie jest prawnie związany orzecznictwem Trybunału Sprawiedliwości, z wyjątkiem sytuacji gdy ten zwróci mu sprawę wraz z podaniem wskazań prawnych. W praktyce jednak Sąd często stosuje się do zapatrywań prawnych TS.

Jego orzeczenia stanowią precedensy de iure dla sądów krajowych, które - gdy nie chcą się do nich stosować - mogą się zwrócić z pytaniem prejudycjalnym w celu zmiany zawartego w nich stanowiska[1].

Rzecznicy generalni

[edytuj | edytuj kod]

Przy sądzie nie działają stali rzecznicy generalni. Do wystąpienia w roli takiego rzecznika może być jednak wyznaczony któryś z jego sędziów.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. M. Koszowski, Granice związania orzecznictwem Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, [w:] Granice państwa jako granice jurysdykcji w Unii Europejskiej, red. S.M. Grochalski, Dąbrowa Górnicza 2012, s. 38-44, 52.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
{{bottomLinkPreText}} {{bottomLinkText}}
Sąd (Unia Europejska)
Listen to this article

This browser is not supported by Wikiwand :(
Wikiwand requires a browser with modern capabilities in order to provide you with the best reading experience.
Please download and use one of the following browsers:

This article was just edited, click to reload
This article has been deleted on Wikipedia (Why?)

Back to homepage

Please click Add in the dialog above
Please click Allow in the top-left corner,
then click Install Now in the dialog
Please click Open in the download dialog,
then click Install
Please click the "Downloads" icon in the Safari toolbar, open the first download in the list,
then click Install
{{::$root.activation.text}}

Install Wikiwand

Install on Chrome Install on Firefox
Don't forget to rate us

Tell your friends about Wikiwand!

Gmail Facebook Twitter Link

Enjoying Wikiwand?

Tell your friends and spread the love:
Share on Gmail Share on Facebook Share on Twitter Share on Buffer

Our magic isn't perfect

You can help our automatic cover photo selection by reporting an unsuitable photo.

This photo is visually disturbing This photo is not a good choice

Thank you for helping!


Your input will affect cover photo selection, along with input from other users.

X

Get ready for Wikiwand 2.0 🎉! the new version arrives on September 1st! Don't want to wait?