Pałac Dietla

nr rej. A/1702/98 z 31.12.1998
Pałac Henryka Dietla
Państwo	Polska
Miejscowość	Sosnowiec
Adres	ul. Stefana Żeromskiego 2 41-205 Sosnowiec
Typ budynku	pałac
Styl architektoniczny	neobarok
Ukończenie budowy	ok. 1900[1]
Pierwszy właściciel	Heinrich Dietel
Kolejni właściciele	Skarb Państwa
Obecny właściciel	Stanisław Kuliś (od 1997)
Położenie na mapie Sosnowca Pałac Dietla
Położenie na mapie Polski Pałac Dietla
Położenie na mapie województwa śląskiego Pałac Dietla
50°17′06,529″N 19°08′17,653″E/50,285147 19,138237
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

Pałac Dietla – neobarokowy pałac Heinricha Dietla o wysokich walorach artystycznych, położony w Sosnowcu przy ulicy Stefana Żeromskiego 2^[2].

Pierwsze plany budynku powstały w latach 80. XIX wieku, a sygnowane były przez Stanisława Waligórskiego^[3]. Pierwszy projekt rozbudowy powstał w 1890 roku^[2]. Około roku 1900, wraz z pracami wykończeniowymi pałacu, powstało założenie parkowe otoczone murem, z oranżerią i elementami małej architektury. Pałac wchodził w skład zespołu patronackiego, wraz z parkiem, zabudową dawnej fabryki, osiedlem robotniczym, a także kościołem ewangelickim^[4]. Jako rezydencja rodowa Dietlów pałac funkcjonował do roku 1945. W styczniu tegoż roku zajęty został przez komendanturę radziecką NKWD miasta na jej potrzeby^[5]. Wówczas wiele fragmentów pałacu oraz wyposażenie zostało zniszczonych. Do 1997 roku siedziba Szkoły Muzycznej^[5]. Od 1997 budynek znalazł się w rękach prywatnych^[5]. Od tego samego roku rozpoczęły się prace związane z renowacją budynku.

Pałac składa się z dwóch części: węższej północnej i szerszej od południa. Elewacje wykonane są z cegły, z detalem z tynku i sztucznego kamienia. Budynek nakryty jest dachami mansardowymi^[6].

Wnętrza pałacu zachowały część oryginalnego wyposażenia i wystroju, co sprawia, że obiekt jest szczególnie cennym zabytkiem. Reprezentacyjne sale usytuowane zostały na pierwszym piętrze. Są to:

• Sala balowa

Dwukondygnacyjna sala balowa utrzymana jest w stylu Ludwika XV^[7]. Ściany ozdabiają lustra i sztukaterie. W ścianie zachodniej umieszczony został niewielki balkon.

• Neobarokowa jadalnia

Pomieszczenie to, drugie co do wielkości w pałacu, zwane jest również salą holenderską lub pokojem kredensowym^[8]. W jadalni zachowana jest dębowa boazeria z wkomponowanymi w nią kredensami. Dodatkową ozdobą są płyciny z dekoracją nawiązującą do malarstwa holenderskiego z Delftu.

• Neoromański pokój fajkowy

Ozdobiony boazerią z motywami roślinnymi i zwierzęcymi, w którą zostały wkomponowane szafki i siedzisko. Dodatkową dekorację pokoju stanowią dwa witraże.

• Gabinet secesyjny

Pokój połączony jest z jadalnią poprzez masywne rozsuwane drzwi. Sufit ozdobiony jest dekoracją sztukatorską.

• Łazienka

Bogate wyposażenie łazienki zachowało się prawie bez zmian. Ta ekskluzywna pałacowa łazienka „zagrała” m.in. w filmie Między ustami a brzegiem pucharu^[9].

• Oficjalna strona pałacu
• Pałac Dietla w Sosnowcu i wybrane elementy jego wystroju, strona internetowa Śląskiego Centrum Dziedzictwa Kulturowego w Katowicach. scdk.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-06-08)].
• Panoramy pomieszczeń pałacu Dietla
• Pałac Dietla w Encyklopedii Zagłębia Dąbrowskiego