IX Letnie Igrzyska Olimpijskie

IO 1924	IO 1932
Stolica igrzysk	Amsterdam  Holandia
Liczba ekip	46
Liczba sportowców	2883 (2606 mężczyzn i 277 kobiet)
Liczba konkurencji	109 w 14 dyscyplinach
Otwarcie	28 lipca 1928
Oficjalne otwarcie	Henryk (książę Holandii)
Zamknięcie	12 sierpnia 1928
Przysięga olimpijska	Harry Dénis (sportowcy)
Znicz olimpijski	Jan Wils
Stadion	Stadion Olimpijski w Amsterdamie
Multimedia w Wikimedia Commons

IX Letnie Igrzyska Olimpijskie (oficjalnie Igrzyska IX Olimpiady) odbyły się w 1928 roku w Amsterdamie, w Holandii. Po raz pierwszy w historii złoty medal zdobył reprezentant Polski.

Decyzja o przyznaniu organizacji letnich igrzysk w 1928 Amsterdamowi zapadła jeszcze przed igrzyskami w Paryżu. Ceremonia otwarcia, zawody lekkoatletyczne oraz rywalizacja w kolarstwie torowym odbywały się na nowo wybudowanym stadionie olimpijskim, który pomieścić mógł 40-tysięczną widownię (jego projektant Jan Wils otrzymał złoty medal w olimpijskim konkursie sztuki). Od tych igrzysk wprowadzono nowy element protokołu olimpijskiego – na czele maszerujących sportowców podczas ceremonii otwarcia szła ekipa Grecji, kolumnę zamykali reprezentanci gospodarzy. Po raz pierwszy do udziału w konkurencjach lekkoatletycznych dopuszczono kobiety. Dodaj źródło|Decyzja o wprowadzeniu lekkoatletycznych dyscyplin kobiecych spotkała się z ostrą krytyką nie tylko środowisk sportowych, ale również m.in. ze strony Watykanu.^{potrzebne źródło}. Po raz pierwszy od zakończenia I wojny światowej do udziału w olimpiadzie zaproszono reprezentację Niemiec.

Na igrzyskach w Amsterdamie pojawiło się 3 debiutantów: Malta, Panama i Rodezja Południowa.

• kaatsen
• korfball
• lacrosse

W olimpiadzie udział wzięła liczna reprezentacja Polski. Wystartowało w sumie 66 polskich sportowców, w tym 5 kobiet. Polacy wzięli udział w 10 dyscyplinach sportu: boksie (4), jeździectwie (5), kolarstwie (4), lekkoatletyce (15), pięcioboju nowoczesnym (3), pływaniu (2), szermierce (6), wioślarstwie (14), zapasach (4) i żeglarstwie (2)^[1].

Dzięki zabiegom oraz mecenatowi finansowemu Adama Zamoyskiego, prezesa Polskiego Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”, towarzystwo to wystawiło 20-osobową polską reprezentację gimnastyczną^[2]. Przygotowania do zawodów odbyły się w jego majątku w Kozłówce. Członkowie organizacji wzięli udział jedynie w tzw. Pokazie Narodów i nie uczestniczyli w medalowych dyscyplinach indywidualnych^[2].

• Halina Konopacka – rzut dyskiem

• Michał Woysym-Antoniewicz, Kazimierz Gzowski, Kazimierz Szosland – jeździectwo, konkurs skoków drużynowo

• Michał Woysym-Antoniewicz, Karol Rómmel, Józef Trenkwald – jeździectwo, WKKW drużynowo
• Tadeusz Friedrich, Kazimierz Laskowski, Aleksander Małecki, Adam Papée, Władysław Segda, Jerzy Zabielski – szermierka, szabla, drużynowo
• Leon Birkholc, Franciszek Bronikowski, Edmund Jankowski, Bernard Ormanowski, Bolesław Drewek (sternik) – wioślarstwo, czwórka ze sternikiem

Klasyfikacja medalowa
Lp.	Państwo	złoto	srebro	brąz	razem
1	Stany Zjednoczone	22	18	16	56
2	Rzesza Niemiecka	10	7	14	31
3	Finlandia	8	8	9	25
4	Szwecja	7	6	12	25
5	Włochy	7	5	7	19
6	Szwajcaria	7	4	4	15
7	Francja	6	10	5	21
8	Holandia	6	9	4	19
9	Węgry	4	5	0	9
10	Kanada	4	4	7	15
...	...	...	...	...	...
21	Polska	1	1	3	5
Zobacz pełną klasyfikację medalową

• Olimpijski Konkurs Sztuki i Literatury 1928

• Olympic countdown: Amsterdam 1928 [online], uk.eurosport.yahoo.com [dostęp 2012-02-27] [zarchiwizowane z adresu 2012-12-15]  (ang.).