Laboratorium Cavendisha (ang. Cavendish Laboratory) – część struktury Uniwersytetu Cambridge stanowiąca jego wydział fizyki, utworzona w 1874 r. jako laboratorium przeznaczone do nauczania. Prowadzi się w nim badania m.in. w zakresie nadprzewodnictwa, mikroskopii elektronowej, radioastronomii, chemii oraz biologii (rentgenografia strukturalna).

Jednostka powstała na cześć Henry Cavendisha z funduszy Williama Cavendisha^[1], fundatora i ówczesnego rektora uniwersytetu.

Budowę budynku wydziału rozpoczęto w 1871 r., po wydaniu stosownej decyzji senatu uczelni w 1869 r. Otwarcie nastąpiło w 1874 r. Powstanie laboratorium nadzorował fizyk James Clerk Maxwell, który został także jego pierwszym kierownikiem. W roku 1974 Laboratorium przeprowadzono do nowych budynków w zachodniej części Cambridge.

Lista kolejnych kierowników Laboratorium Cavendisha:

• James Clerk Maxwell (1871–1879)
• Lord Rayleigh (1879–1884)
• J. J. Thomson (1884–1919)
• Ernest Rutherford (1919–1937)
• William Lawrence Bragg (1938–1953)
• Nevill Mott (1954–1971)
• Brian Pippard (1971–1984)
• Sam Edwards (1984–1995)
• Richard Friend (1995–)

Obecnym dyrektorem laboratorium, a jednocześnie szefem wydziału fizyki jest profesor James Stirling, specjalizujący się w teoretycznej fizyce cząstek elementarnych^[2].

Pracownikami laboratorium było 29 laureatów Nagrody Nobla^[3], m.in. Lord Rayleigh, J.J. Thomson, Ernest Rutherford, C.T.R. Wilson, Paul Dirac, Piotr Kapica, Lawrence Bragg, Max Perutz czy John Kendrew. Było ono także miejscem ustalenia struktury DNA przez Jamesa Watsona i Francisa Cricka w 1953 r.

• Laboratorium Cavendisha
• Historia