Kongregacja ds. Edukacji Katolickiej (Congregatio de Institutione Catholica (de Studiorum Institutis))^[1] – jedna z dziewięciu kongregacji Kurii Rzymskiej powołana do istnienia przez Sykstusa V w 1588 na mocy konstytucji apostolskiej Immensa Aeterni Dei, reorganizującej Kurię Rzymską i tworzącą stałe kongregacje. Podlegał jej wówczas rzymski uniwersytet Sapienza oraz najważniejsze uniwersytety tego czasu z wyjątkiem Bolonii, Paryża i Salamanki. Leon XIII utworzył w 1824 Congregatio studiorum, której podlegały instytucje edukacyjne w Państwie Kościelnym. W 1870 podporządkowano jej uniwersytety katolickie. Benedykt XV utworzył w 1915 sekcję ds. seminariów duchownych i zmienił nazwę kongregacji na Congregatio de Seminariis et Studiorum Universitatibus. Paweł VI przemianował ją w 1967 na Sacra Congregatio pro institutione Catholica. Jan Paweł II reformując Kurię Rzymską konstytucją apostolską Pastor Bonus przemianował ją w 1988 na Congregatio de Institutione Catholica (de Seminariis atque Studiorum Institutis). Benedykt XVI listem apostolskim w formie Motu proprio Ministrorum institutio - Formacja duchownych - z 16 stycznia 2013 postanowił przenieść kompetencje dotyczące formacji alumnów seminariów duchownych z Kongregacji ds. Edukacji Katolickiej do Kongregacji ds. Duchowieństwa zmieniając nazwę dykasterii, wyjaśniając, że zajmuje się ona jedynie Studiorum Institutis – czyli katolickimi instytucjami edukacyjnymi^[2].

W związku z reformą Kurii Rzymskiej ogłoszoną w konstytucji apostolskiej Praedicate Evangelium z dniem 5 czerwca 2022 Kongregacja ds. Edukacji Katolickiej została zniesiona i połączona z Papieską Radą ds. Kultury tworząc Dykasterię ds. Kultury i Edukacji^[3][4].

Kongregacja odpowiadała za szkoły wyższe, instytuty i wydziały uczelniane. W jej kompetencje wchodzą zarówno uczelnie kościelne jak i wydziały teologii katolickiej uczelni świeckich. Troszczy się więc o rozwój studiów kościelnych, zatwierdza i eryguje uniwersytety katolickie i wydziały teologiczne, czuwa nad poprawnością wykładu nauki katolickiej w tych uczelniach.

Prefekt Kongregacji od 1932 jest ex officio wielkim kanclerzem Papieskiego Uniwersytetu Gregoriańskiego^[5].

• Prefekt: kard. Giuseppe Versaldi (31 III 2015-5 VI 2022)
• Sekretarz: abp Angelo Vincenzo Zani (9 XI 2012-5 VI 2022)
• Podsekretarz: o. Friedrich Bechina FSO (2013-5 VI 2022)

• Francesco Bertazzoli (1824–1830)
• Giacinto Placido Zurla (1830–1834)
• Luigi Lambruschini (1834–1845)
• Giuseppe Gasparo Mezzofanti (1845–1848)
• Carlo Vizzardelli (1848–1851)
• Raffaele Fornari (1851–1854)
• Giovanni Brunelli (1854–1856)
• Vincenzo Santucci (1856–1861)
• Karl August von Reisach (1861–1869)
• Annibale Capalti (1870–1877)
• Lorenzo Nina (1877–1878)
• Antonio Saverio De Luca (1878–1883)
• Giuseppe Pecci (1884–1887)
• Tommaso Zigliara (1887–1893)
• Camillo Mazzella, S.J. (1893–1897)
• Francesco Satolli (1897–1910)
• Beniamino Cavicchioni (1910–1911)
• Francesco di Paola Cassetta (1911–1914)
• Benedetto Lorenzelli (1914–1915)
• Gaetano Bisleti (1915–1937)
• Pius XI (1937-1939)
• Giuseppe Pizzardo (1939–1968)
• Gabriel-Marie Garrone (1968–1980)
• William Wakefield Baum (1980–1990)
• Pio Laghi, proprefekt (1990–1991), prefekt (1991–1999)
• Zenon Grocholewski (1999–2015)
• Giuseppe Versaldi – 31 marca 2015–5 czerwca 2022

• Giovanni Soglia Ceroni (1824-1834)
• Lodovico Altieri (1834-1836)
• Lorenzo Simonetti (1836-1838)
• Prospero Caterini (1839-1845)
• Annibale Capalti (1845-1852)
• Placido Ralli (1852-1875)
• Włodzimierz Czacki (1875-1877)
• Luigi Pallotti (1877-1880)
• Agapito Panici (1881-1900)
• Ascenso Dandini (1900-1913)
• Giacomo Sinibaldi (1913–1928)
• Ernesto Ruffini (1928–1945)
• Giuseppe Rossino (1945–1949)
• Carlo Confalonieri (1950–1958)
• Dino Staffa (1958–1967)
• Joseph Schröffer (1967–1976)
• Antonio María Javierre Ortas SDB (1976–1988)
• José Saraiva Martins CMF (1988–1998)
• Giuseppe Pittau SJ (1998–2003)
• John Michael Miller CSB (2003–2007)
• Jean-Louis Bruguès OP (2007–2012)
• Angelo Vincenzo Zani (2012–2022)