Gzichów (gmina)
| gmina wiejska | |
| 1867–1915 | |
| |
| Państwo | |
|---|---|
| Gubernia | |
| Powiat | |
| Data powstania | |
| Data likwidacji |
2 sierpnia 1915 |
| Siedziba | |
Gzichów – dawna gmina wiejska istniejąca w latach 1867–1915 w guberni piotrkowskiej. Siedzibą władz gminy był Gzichów (obecnie dzielnica Będzina).
Królewstwo Polskie
[edytuj | edytuj kod]Gmina Gzichów powstała 1 stycznia?/13 stycznia 1867 w związku z reformą gminną w Królestwie Polskim. Należała do powiatu będzińskiego w guberni piotrkowskiej[1]. 19 maja?/31 maja 1870 do gminy przyłączono pozbawioną praw miejskich Czeladź[2]. Gmina obejmowała także część dzisiejszego Sosnowca (tereny na prawym brzegu Czarnej Przemszy wraz z większością obecnego centrum: Stary Sosnowiec, Pogoń, Ostra Górka, Pole, Radocha i Osada Blumenthala, Milowice), wschodnią część dzisiejszego Będzina (Gzichów, Małobądz z Brzozowicą i Grodziec) oraz wsie Sarnów i Preczów, które stanowiły swoistą eksklawę gminy Gzichów, oddzielone od jej zasadniczej części obszarem Łagiszy, należącej do gminy Bobrowniki.
23 czerwca 1902 z gminy Gzichów wyłączono znaczne tereny (Stary Sosnowiec, Pogoń, Ostra Górka, Radocha i Osada Blumenthala[3]), z których utworzono miasto Sosnowiec (częściowo też z gminy Górniczej: Sielec z byłą wsią Kuźnica i Środulką[4][3])[5][3][6].
Okupacja niemiecka
[edytuj | edytuj kod]Podczas I wojny światowej, w 1915 roku, niemieckie władze okupacyjne z gminy Gzichów wyłaczyły osadę Czeladź z kopalniami Saturn (Saturngrube) i Czeladź (Grube Czeladz), tworząc w niej samodzielną gminę wiejską Czeladź w powiecie będzińskim[7] (przekształocono ją w miasto rok później[8]).
Niedługo po tym, 2 sierpnia 1915 roku niemieckie władze okupacyjne zniosły gminę Gzichów[9]:
- miejscowości Małobądz i Gzichów włączono do Będzina,
- w miejscowości Grodziec utworzono samodzielną gminę Grodziec (dołączono do niej miejscowości Grudków i Łagisza z gminy Bobrowniki[10]),
- w miejscowości Milowice utworzono samodzielną gminę Milowice[11],
- miejscowości Preczów i Sarnów włączono do gminy Wojkowice Kościelne[10].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Postanowienie z 17 (29) września 1866, ogłoszone 5 (17) stycznia 1867 (Dziennik Praw, rok 1866, tom 66, nr 219, str. 279)
- ↑ Postanowienie z 23 stycznia (4 lutego) 1870, ogłoszone 19 (31) maja 1870 (Dziennik Praw, rok 1870, tom 70, nr 241, str. 77)
- ↑ a b c Sosnowiec w SgKP.
- ↑ Sosnowiec
- ↑ Maria Nietyksza: Rozwój miast i aglomeracji miejsko-przemysłowych w Królestwie Polskim, p. 114, 152
- ↑ Krzysztofik, R. (2007). Lokacje miejskie na obszarze Polski. Dokumentacja geograficzno-historyczna. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
- ↑ Kreis-Blatt des Kreises Bendzin, 1915, No. 32
- ↑ Stan szkolnictwa powszechnego w grudniu 1917 r. na terytorjum obu byłych jeneralnych gubernatorstw: Warszawskiego i Lubelskiego
- ↑ Kreis-Blatt des Kreises Bendzin, 1915, No. 23 / Gazeta Urzędowa Powiatu Będzińskiego, Nr 23 z 27 lipca 1915 (Ogłoszenie, str. 3)
- ↑ a b Wkrótce wyłączono je ponownie po utworzeniu gminy Łagisza.
- ↑ Zniesiona 1 listopada 1915 przez włączenie do Sosnowca.
Text is available under the CC BY-SA 4.0 license; additional terms may apply.
Images, videos and audio are available under their respective licenses.
