Zalewo (gmina)
| gmina miejsko-wiejska | |||||
 Siedziba Urzędu Miasta i Gminy Zalewo | |||||
| |||||
| Państwo | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Województwo | |||||
| Powiat | |||||
| TERC |
2807073 | ||||
| Burmistrz |
Piotr Pietrasik | ||||
| Powierzchnia |
254,34 km² | ||||
| Populacja (30.06.2016) • liczba ludności |
| ||||
| • gęstość |
27,2 os./km² | ||||
| Nr kierunkowy |
89 | ||||
| Tablice rejestracyjne |
NIL | ||||
Adres urzędu: ul. Częstochowska 814-230 Zalewo | |||||
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego  | |||||
Położenie na mapie Polski  | |||||
 53°51′N 19°36′E/53,845872 19,603492
| |||||
| Strona internetowa | |||||
| Biuletyn Informacji Publicznej | |||||
Zalewo – gmina miejsko-wiejska w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie iławskim. Siedziba gminy to Zalewo.
Według danych z 31 grudnia 2010[2] gminę zamieszkiwało 7365 osób. Natomiast według danych z 31 grudnia 2019 roku[3] gminę zamieszkiwało 6763 osób.
Gmina Zalewo położona jest w zachodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, w północnej części powiatu iławskiego. Gmina graniczy z gminami Iława i Susz z powiatu iławskiego, a ponadto z gminami Małdyty i Miłomłyn (powiat ostródzki) oraz gminą Stary Dzierzgoń (województwo pomorskie).
W granicach gminy poza miastem Zalewo znajduje się 29 miejscowości. Największymi (nie licząc Zalewa) są: Półwieś – 392, Dobrzyki – 376 i Jerzwałd – 361 mieszkańców.
Na terenie gminy przebiegają drogi: wojewódzka nr 519 Morąg-Zalewo-Stary Dzierzgoń oraz sieć dróg powiatowych (m.in. Zalewo-Iława, Zalewo-Susz, Zalewo-Rychliki). Odległość miasta Zalewo od drogi krajowej nr 7 wynosi ok. 11 km. Do Iławy (siedziby władz powiatowych) z Zalewa jest około 35 km, do Olsztyna jest ok. 75 km. Odległość Zalewa od stolicy kraju – Warszawy wynosi ok. 270 km. Wiodącą funkcją gospodarki gminy jest rolnictwo, rozwijające się na bazie gospodarstw indywidualnych. Obszar gminy charakteryzuje się pagórkowatym krajobrazem z licznymi jeziorami.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Gmina zbiorowa Zalewo z siedzibą w pozbawionym praw miejskich Zalewie (niem. Saalfeld in Ostpreussen)[4] powstała 30 października 1945 w powiecie morąskim na obszarze okręgu mazurskiego, na terenie tzw. Ziem Odzyskanych[5]. 28 czerwca 1946 gmina weszła w skład nowo utworzonego woj. olsztyńskiego[6]. 14 lutego 1946 gminę zamieszkiwało 2895 mieszkańców[7].
Według stanu z 1 lipca 1952 roku gmina Zalewo była podzielona na 13 gromad: Barty, Dobrzyki, Gajdy, Jerzwałd, Kupin, Matyty, Mazanki, Pozorty, Półwieś, Rucewo, Siemiany, Witoszewo i Zalewo[8].
Gmina została zniesiona 29 września 1954 wraz z reformą wprowadzającą gromady w miejsce gmin[9].
Gminę Zalewo przywrócono 1 stycznia 1973 w powiecie morąskim w woj. olsztyńskim[10] po reaktywowaniu gmin[11]. W 1973 gmina obejmowała takie nieistniejące współcześnie, a ówcześnie niezamieszkane miejscowości, jak dawne majątki Lipniak czy Nowiny Bądeckie, leśniczówka Nowiny Kiemańskie, osada Lisówka czy przysiółki Uroczysko (poczta Boreczno) i Młynik oraz gajówka Rozdroże (dwa ostatnie - poczta Janiki Wielkie)[12]. W latach 1975–1998 gmina położona była w województwie olsztyńskim.
Od 1999 roku znajduje się w powiecie iławskim w województwie warmińsko-mazurskim.
Struktura powierzchni
[edytuj | edytuj kod]Według danych z roku 2002[13] gmina Zalewo ma obszar 254,34 km², w tym:
- użytki rolne: 53%
- użytki leśne: 19%
Gmina stanowi 18,36% powierzchni powiatu.
Demografia
[edytuj | edytuj kod]Dane z 31.12.2017 roku[14]
| Opis | Ogółem | Kobiety | Mężczyźni | |||
|---|---|---|---|---|---|---|
| jednostka | osób | % | osób | % | osób | % |
| populacja | 6 852 | 100 | 3 412 | 49,8 | 3 440 | 50,2 |
| gęstość zaludnienia (mieszk./km²) |
27 | 13 | 14 | |||
Według danych 31.12.2003 r., w gminie mieszkało 7569 osób, z tego ludność miejska liczyła 2403 mieszkańców, wiejska – 5166 mieszkańców, liczba gospodarstw domowych – 2196, liczba mieszkań zamieszkanych na stałe – 1868 (dane z Urzędu Miejskiego w Zalewie).
Gęstość zaludnienia gminy wynosi 30 osób/1 km² i jest o ponad połowę mniejsza od średniej w województwie. Saldo migracji zarówno w odniesieniu do miasta, jak i gminy Zalewo charakteryzuje się w ostatnim okresie wartościami ujemnymi.
- Piramida wieku mieszkańców gminy Zalewo w 2014 roku[1].
Sąsiednie gminy
[edytuj | edytuj kod]Iława, Małdyty, Miłomłyn, Stary Dzierzgoń, Susz
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Gmina Zalewo w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-03-17], liczba ludności na podstawie danych GUS.
- ↑ Baza Demograficzna – Tablice predefiniowane – Wyniki badań bieżących; Stan i struktura ludności; Ludność według płci i miast. GUS. [dostęp 2010-09-14]. (pol.).
- ↑ l, Ludność. Stan i struktura ludności oraz ruch naturalny w przekroju terytorialnym (stan w dniu 31.12.2019), 31 grudnia 2019.
- ↑ Zmiany administracyjne miast i osiedli 1918-1963, Warszawa, 1964, s. 191-192, 208
- ↑ Pismo starosty morąskiego z 30X 1945 (Wojewódzkie Archiwum Państwowe w Olsztynie, Urząd Pełnomocnika Rządu RP na Okręg Mazurski w Olsztynie, 170, k. 56)
- ↑ Dz.U. z 1946 r. nr 28, poz. 177
- ↑ Spis sumaryczny w 1946
- ↑ Wykaz Gromad Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej według stanu z dnia 1.VII 1952 r., PRL, GUS, Warszawa
- ↑ Dz.U. z 1954 r. nr 43, poz. 191
- ↑ Uchwała Nr XXI/83/72 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 6 grudnia 1972 r. w sprawie utworzenia gmin w województwie olsztyńskim (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 7 grudnia 1972 r., Nr 13, Poz. 176)
- ↑ Dz.U. z 1972 r. nr 49, poz. 312
- ↑ "Morąg – z dziejów miasta i powiatu", Pojezierze, Olsztyn 1973
- ↑ Portal Regionalny i Samorządowy REGIOset. regioset.pl. [dostęp 2010-09-14]. (pol.).
- ↑ Gmina Zalewo w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2019-12-19], liczba ludności na podstawie danych GUS.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]| Miejscowości gminy |
| ||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Jednostki pomocnicze gminy |
|
Text is available under the CC BY-SA 4.0 license; additional terms may apply.
Images, videos and audio are available under their respective licenses.
