Christo
_(cropped).jpg) Christo z żoną Jeanne-Claude | |
| Imię i nazwisko |
Christo Wladimirow Jawaszew |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia |
13 czerwca 1935 |
| Data i miejsce śmierci |
31 maja 2020 |
| Narodowość |
bułgarsko-amerykańska |
| Dziedzina sztuki | |
| |
| Strona internetowa | |
Christo (właśc. Christo Wladimirow Jawaszew, bułg. Христо Владимиров Явашев, znany także jako Christo Javacheff, ur. 13 czerwca 1935 w Gabrowie, zm. 31 maja 2020 w Nowym Jorku[1]) – amerykański artysta pochodzenia bułgarskiego. Jeden z twórców sztuki krajobrazu. Wraz z żoną, francuską artystką Jeanne-Claude Denat de Guillebon (ur. 13 czerwca 1935, zm. 19 listopada 2009[2]), tworzył duet Christo i Jeanne-Claude.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Jego ojciec Władimir Jawaszew był naukowcem, a matka Cweta Dimitrowa była pracowniczką akademii artystycznej.
Od 1953 studiował na kierunkach artystycznych – początkowo w Bułgarii, następnie w Pradze i w Wiedniu (gdzie osiadł w roku 1957). Mieszkając w Paryżu, stał się apatrydą. Rozpoczął malowanie portretów, co stało się jego źródłem utrzymania. Od 1964 zamieszkał w Stanach Zjednoczonych. Wiele lat tworzył wraz z żoną Jeanne-Claude, tworząc projekty takie jak: Running Fence[3], zapakowanie w 1995 berlińskiego Reichstagu, czy Surrounded Islands, gdy 11 wysp w Zatoce Biscayne niedaleko Miami zostało otoczonych różowym materiałem[4].
Zmarł 31 maja 2020 roku w Nowym Jorku[5].
L’Arc de Triomphe, Wrapped
[edytuj | edytuj kod]We wrześniu 2021 – w ramach projektu L’Arc de Triomphe, Wrapped autorstwa Christo oraz Jeanne-Claude – paryski Łuk Triumfalny został na dwa tygodnie całkowicie opakowany w srebrno-niebieski materiał. Pierwotnie budowla miała zostać opakowana w kwietniu 2020, ale ze względu na pandemię COVID-19 data została przesunięta o ponad rok[6]. Instalację pomiędzy 18 września a 3 października zobaczyło 6 milionów osób[7]. Artysta razem ze swoją żoną Jeanne-Claude pracował nad projektem od 1961. Oboje nie dożyli momentu realizacji[8].
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]- Ambalaż
- Sztuka ziemi
- Mur z beczek. Żelazna kurtyna – instalacja aut. Christo i Jeanne-Claude z 1962 roku.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Künstler Christo stirbt kurz vor seinem 85. Geburtstag, NZZ vom 31 Mai 2020 (niem.).
- ↑ slava.bg – Профилът на Христо Явашев [online], slava.bg [dostęp 2019-12-21] (bułg.).
- ↑ NoFavorite, Projects. Running Fence [online], christojeanneclaude.net [dostęp 2019-12-21] (ang.).
- ↑ Aleksander Świeszewski, Artysta, który „pakuje” największe zabytki świata [online], polityka.pl, 2019 [dostęp 2019-12-21].
- ↑ Christo nie żyje. Słynny artysta miał 84 lata [online], Onet Kultura, 1 czerwca 2020 [dostęp 2020-06-01].
- ↑ Christo and Jeanne-Claude [online], christojeanneclaude.net [dostęp 2022-07-03].
- ↑ Opakowany Łuk Triumfalny zobaczyło 6 mln osób [online], iFrancja, 10 listopada 2021 [dostęp 2022-06-26].
- ↑ Łuk Triumfalny w Paryżu opakowany w hołdzie dla Christo [online], Rzeczpospolita, 18 września 2021 [dostęp 2022-07-03].
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- ISNI: 0000000079803834
- VIAF: 102316487
- ULAN: 500115266
- LCCN: n50037641
- GND: 118520660
- NDL: 00435983
- LIBRIS: 0xbdd7cj2qdg097
- BnF: 122101039
- SUDOC: 030746744
- SBN: UFIV068306
- NLA: 35028253
- NKC: js20050718010
- DBNL: java001
- BNE: XX850371
- NTA: 070461376
- BIBSYS: 90092025
- CiNii: DA01149859
- Open Library: OL58437A
- PLWABN: 9810682255605606
- NUKAT: n00021264
- J9U: 987007479462605171
- PTBNP: 1803974
- CANTIC: a10976450
- LNB: 000236363
- NSK: 000465618
- CONOR: 20758371
- ΕΒΕ: 92904
- LIH: LNB:4Ey;=BY
Text is available under the CC BY-SA 4.0 license; additional terms may apply.
Images, videos and audio are available under their respective licenses.
