Broniszów (województwo lubuskie)
| wieś | |
 Kościół św. Anny w Broniszowie | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2022) |
374[2] |
| Strefa numeracyjna |
68 |
| Kod pocztowy |
67-120[3] |
| Tablice rejestracyjne |
FNW |
| SIMC |
0910297 |
Położenie na mapie gminy Kożuchów  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa lubuskiego  | |
Położenie na mapie powiatu nowosolskiego  | |
 51°46′58″N 15°29′22″E/51,782778 15,489444[1]
| |
Broniszów (niem. Brunzelwaldau, dawniej Branisław[4]) – wieś w Polsce położona w województwie lubuskim, w powiecie nowosolskim, w gminie Kożuchów.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Pierwsze informacje o wsi pochodzą z 1305 roku. Jest ona wymieniona w dokumencie opisującym beneficja biskupa wrocławskiego.
Właścicielem wsi w latach 1446–1584 był ród von Ebersbach
Po 1945
[edytuj | edytuj kod]- W latach 1986–2011 w zamku były organizowane coroczne warsztaty fotograficzne[5][6].
- W 1995 roku w miejscowości zbudowano szkołę[4]
W latach 1946–1954 siedziba gminy Broniszów. W latach 1954–1961 wieś należała i była siedzibą władz gromady Broniszów, po jej zniesieniu w gromadzie Mirocin Średni. W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie zielonogórskim.
Zabytki
[edytuj | edytuj kod]Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisane są[7]:
- kościół parafialny pod wezwaniem św. Anny, z lat 1691–1694
- zabytkowa plebania z 1605 roku, została zbudowana w stylu późnorenesansowym i przebudowana wielokrotnie, m.in. w XVIII wieku. Budynek wymurowano z kamienia i cegły jako obiekt dwukondygnacyjny, założony na planie prostokąta, z dłuższą osią zbliżoną do osi północ – południe, a przykryty dachem wysokim, czterospadowym. Położona na terenie dawnego ogrodu, sąsiaduje z dawną stajnią z 1858 roku oraz drewnianą stodołą. Obecnie remontowana.
- organistówka, z połowy XIX wieku
- zespół pałacowy, z XVI-XIX wieku:
- dom, murowano-szachulcowy, z połowy XIX wieku
- dom, szachulcowy, z połowy XIX wieku
- zespół cegielni, z końca XIX wieku:
- piec kręgowy typu Hoffmana
- wyrobownia
- suszarnia, trzy wiaty drewniane
inne zabytki:
- zajazd z XIX wieku
- wieża kościoła ewangelickiego. Pozostałość po neoromańskim kościele ewangelickim z roku 1863.
Demografia
[edytuj | edytuj kod]Liczba mieszkańców wsi w poszczególnych latach[9]:
| Rok | Liczba mieszkańców |
|---|---|
| 1998 | 368 |
| 2002 | 376 |
| 2009 | 382 |
| 2011 | 392 |
| 2021 | 374 |
Od 1998 do 2021 roku liczba mieszkańców wsi zwiększyła się o 1,6%.
Kultura
[edytuj | edytuj kod]W zabytkowym zamku od 2013 roku ma siedzibę Lubuska Fundacja im. Paderewskiego. Od 2011 do 2016 roku odbyło się w nim kilkanaście seminariów na temat min. archeologii czy ochrony zabytków[10]
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 10343
- ↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-04].
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 91 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ a b Broniszów – Brunzelwaldau [online], www.glogow.pl [dostęp 2022-12-15].
- ↑ XXII powarsztatowa wystawa fotografii – Broniszów 2008 [online], foto-kurier.pl, 9 marca 2020 [dostęp 2021-06-22] (pol.).
- ↑ Ogólnopolskie Salony Fotograficzne w Broniszowie [online], wbp.poznan.pl [dostęp 2021-06-22].
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych woj. lubuskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 38. [dostęp 2013-01-31].
- ↑ Sposób na pałacowe życie. zycienadodra.pl. [dostęp 2016-05-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-05-28)].
- ↑ Wieś Broniszów (lubuskie) » mapy, GUS, nieruchomości, regon, kod pocztowy, atrakcje, wypadki drogowe, kierunkowy, edukacja, demografia, tabele, zabytki, statystyki, linie kolejowe, liczba ludności [online], Polska w liczbach [dostęp 2022-12-15] (pol.).
- ↑ Zamek Broniszów – Zamek w Broniszowie powstał jako budowla rycerska w późnym średniowieczu. Pierwszym właścicielem miał być Bronisław, komes Bytomia Odrzańskiego. [online] [dostęp 2022-12-15] (pol.).
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- S. Józwa: Wycieczki rowerowe po Nowej Soli i okolicy przewodnik, Zielona Góra 2001, str 98-100.
- Joanna Lang: Smoki, łabędzie i inne bestie... Renesansowy fryz Sali Paradnej Dworu w Broniszowie, w: Lubuskie Materiały Konserwatorskie, tom 9 (2012), Zielona Góra 2012.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Zamek w Broniszowie – Złotych Góry na broniszowskie mury (link nieaktualny)
- Broniszów zielonogorskie.com
| Wsie | |
|---|---|
| Integralne części wsi |
|
| Nieistniejące |
Text is available under the CC BY-SA 4.0 license; additional terms may apply.
Images, videos and audio are available under their respective licenses.
Cover photo is available under {{::mainImage.info.license.name || 'Unknown'}} license.
Cover photo is available under {{::mainImage.info.license.name || 'Unknown'}} license.
Credit:
(see original file).
