Brodawnik tatrzański
| |||
| Systematyka[1][2] | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Podkrólestwo | |||
| Nadgromada | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Nadklasa | |||
| Klasa | |||
| Nadrząd | |||
| Rząd | |||
| Rodzina | |||
| Podrodzina | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek |
brodawnik tatrzański | ||
| Nazwa systematyczna | |||
| Scorzoneroides pseudotaraxaci (Schur) Holub Pl. Transsilv. 357. 1866 [Apr-Jun 1866][3][4] | |||
| Synonimy | |||
|
| |||
Brodawnik tatrzański (Scorzoneroides pseudotaraxaci (Schur) Holub) – gatunek rośliny należący do rodziny astrowatych. Występuje w południowych, zachodnich i wschodnich Karpatach (endemit karpacki). Roślina tatrzańska, w Polsce występująca wyłącznie w Tatrach, dość pospolicie[6].
Morfologia
[edytuj | edytuj kod]
- Łodyga
- Prosta, wzniesiona, o wysokości 3–20 cm, bezlistna. Nigdy nie rozgałęzia się. Już od połowy lub 2/3 wysokości stopniowo grubieje ku wierzchołkowi. Pod kwiatostanem łodyga jest silnie rozdęta. Cała silnie owłosiona, zwłaszcza górą. Wszystkie włoski pojedyncze. Pod ziemią ukośne kłącze[7].
- Liście
- Zróżnicowane morfologicznie. Na tej samej roślinie mogą być podługowatołopatkowate lub pierzasto-wrębne albo pierzasto-dzielne. Niektóre liście swoim kształtem podobne do liści mniszka. Ich szczytowa łatka jest wydłużona. Są nagie, lub rzadko owłosione, ciemnozielone i dosyć tęgie[7][6].
- Kwiaty
- Zebrane w pojedynczy, wzniesiony koszyczek na szczycie łodygi. Wszystkie kwiaty języczkowe, jednolicie żółte, zarówno brzeżne, jak i środkowe. Szyjki słupka również żółte. Czarniawa okrywa koszyczka jest gęsto owłosiona odstającymi włoskami. Kielich przekształcony w rosnące w dwóch rzędach i niesplątane z sobą włoski[7].
- Owoc
- Gładka niełupka długości 6–7 mm z żółtawoszarym puchem kielichowym. Włoski puchu piórkowate (11–21 na każdym owocu)[7][6].
Biologia i ekologia
[edytuj | edytuj kod]Bylina. Kwitnie od lipca do sierpnia, nasiona rozsiewane są przez wiatr. Siedlisko: murawy, skały, szczeliny skalne, hale, wśród kosodrzewiny. W Tatrach od regla górnego po piętro turniowe, ale głównie w piętrze kosówki i halnym[6].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-04-15] (ang.).
- ↑ The International Plant Names Index. [dostęp 2017-01-12].
- ↑ a b Scorzoneroides pseudotaraxaci (Schur) Holub. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2022-09-25].
- ↑ The Plant List. [dostęp 2017-01-11].
- ↑ a b c d Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa: Kwiaty Tatr. Przewodnik kieszonkowy. Warszawa: MULTICO Oficyna Wyd.. ISBN 83-7073-385-9.
- ↑ a b c d Władysław Szafer, Stanisław Kulczyński: Rośliny polskie. Warszawa: PWN, 1953.
Text is available under the CC BY-SA 4.0 license; additional terms may apply.
Images, videos and audio are available under their respective licenses.
Cover photo is available under {{::mainImage.info.license.name || 'Unknown'}} license.
Cover photo is available under {{::mainImage.info.license.name || 'Unknown'}} license.
Credit:
(see original file).
