Bordeaux
| gmina | |||||
| |||||
| |||||
| Państwo | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Region | |||||
| Departament | |||||
| Okręg | |||||
| Kod INSEE |
33063 | ||||
| Mer |
Pierre Hurmic (Zieloni) | ||||
| Powierzchnia |
49,36 km² | ||||
| Wysokość |
6 m n.p.m. | ||||
| Populacja (2018) • liczba ludności |
| ||||
| • gęstość |
5274 os./km² | ||||
| Kod pocztowy |
33300 | ||||
Położenie na mapie Żyrondy  | |||||
Położenie na mapie Francji  | |||||
Położenie na mapie Nowej Akwitanii  | |||||
 44°50′N 0°34′W/44,833333 -0,566667
| |||||
| Strona internetowa | |||||
.svg)
.jpg)
Bordeaux (ⓘ, [bɔʁdo]; oksyt. Bordèu) – miasto w południowo zachodniej Francji, stolica regionu Nowa Akwitania i departamentu Żyronda. Jest szóstym co do wielkości miastem w kraju. Miasto w granicach administracyjnych gminy liczy 260 352 osób[1], natomiast jednostka miejska Bordeaux liczy 1 mln mieszkańców[2].
Bordeaux położone jest nad rzeką Garonną, 52 km na wschód od Oceanu Atlantyckiego i ok. 200 kilometrów na północ od Pirenejów. Jest dużym węzłem komunikacyjnym z międzynarodowym portem lotniczym, które obsłużyło w 2019 roku 7,7 miliona pasażerów, portem morskim, rozbudowaną siecią autostrad i linii kolejowych, w tym kolei dużych prędkości TGV. Okolice miasta są znane na całym świecie przede wszystkim z produkcji win, wytwarzanych tam od VIII wieku. Ważny europejski ośrodek przemysłu lotniczego i kosmicznego (Aerospace Valley). Działa tam polski konsulat honorowy.
Historia
[edytuj | edytuj kod]W starożytności rzymsko-celtyckie miasto znane jako Burdigala (łac.), silny ośrodek kulturalny prowincji Galii. W IV wieku n.e. znane ze znakomitych szkół. Pochodził stamtąd m.in. Auzoniusz. Od 314 biskupstwo, w 412 zajęte przez Wizygotów, a od 507 Franków. W latach 1154–1452 w rękach angielskich (lenno Plantagentów). Macierzysty ośrodek żyrondystów podczas rewolucji francuskiej. W czasie wojny francusko-pruskiej (1870–1871), oraz w czasie I wojny światowej i II wojny światowej tymczasowa siedziba rządu francuskiego.
Zabytki
[edytuj | edytuj kod]- pozostałości murów obronnych i amfiteatr z czasów rzymskich
- średniowieczny kościół St-Seurin
- kościół Ste-Eulalie
- kościół St-Michel
- kościół Ste-Croix
- gotycka katedra St-Andre
- bramy miejskie, z których najsłyniejsza jest La Porte Cailhau.
- Musée des Beaux-Arts z cennymi zbiorami malarstwa
Gospodarka
[edytuj | edytuj kod]Główny ośrodek gospodarczy i kulturalno-naukowy płd.-zach. Francji. Różnorodny przemysł m.in. winiarski (wina regionu Bordeaux), lotniczy, metalurgiczny. Ważny węzeł komunikacyjny (port lotniczy). Bordeaux wraz ze swoimi awanportami Le Verdon oraz Pauillac stanowi jeden z największych i najważniejszych portów morskich Francji.
Edukacja
[edytuj | edytuj kod]- Université de Bordeaux (uniwersytet) z 1441, podzielony na cztery uczelnie: Université Bordeaux I (nauki ścisłe i techniczne), Université Victor Segalen Bordeaux 2 (nauki o życiu, człowieku i zdrowiu), Université Michel de Montaigne Bordeaux 3 (nauki humanistyczne) oraz Université Montesquieu Bordeaux 4 (nauki prawne i ekonomiczne)
- E-Artsup
- EPITECH
- ESME Sudria
- szkoła morska
- Kedge Business School
- Akademia Sztuk Pięknych (École des beaux-arts de Bordeaux)
- 16 innych uczelni
Klimat
[edytuj | edytuj kod]| Miesiąc | Sty | Lut | Mar | Kwi | Maj | Cze | Lip | Sie | Wrz | Paź | Lis | Gru | Roczna |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Średnie temperatury w dzień [°C] | 10,5 | 12,0 | 15,5 | 18,0 | 21,7 | 25,0 | 27,1 | 27,6 | 24,2 | 19,6 | 14,1 | 11,0 | 18,9 |
| Średnie dobowe temperatury [°C] | 7,1 | 7,8 | 10,7 | 13,0 | 16,6 | 19,8 | 21,7 | 21,9 | 18,8 | 15,2 | 10,4 | 7,7 | 14,2 |
| Średnie temperatury w nocy [°C] | 3,7 | 3,6 | 5,8 | 8,0 | 11,4 | 14,6 | 16,2 | 16,3 | 13,3 | 10,7 | 6,7 | 4,4 | 9,6 |
| Opady [mm] | 86,9 | 66,9 | 63,3 | 75,6 | 71,1 | 70,4 | 48,6 | 56,7 | 81,2 | 83,3 | 115 | 106 | 925 |
| Średnia liczba dni deszczowych | 12,2 | 10,1 | 10,7 | 11,2 | 10,0 | 8,3 | 7,1 | 7,0 | 9,3 | 10,7 | 13,3 | 12,7 | 123 |
| Średnie usłonecznienie [h] | 90 | 117 | 170 | 186 | 221 | 238 | 256 | 249 | 209 | 150 | 100 | 84 | 2070 |
| Źródło: Météo-France[3] (liczba dni z opadami dla wartości 1 mm, 1991–2020, wysokość 47 m n.p.m., 12 km od centrum miasta) | |||||||||||||
Miasta partnerskie
[edytuj | edytuj kod]
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]- Cité du Vin – muzeum wina w Bordeaux
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Populations légales 2018 – Ces données sont disponibles sur toutes les communes de France hors Mayotte | Insee [online], www.insee.fr [dostęp 2021-04-08].
- ↑ Comparateur de territoires. Unité urbaine 2020 : Bordeaux (33701) – insee.fr.
- ↑ Fiche climatologique. Statistiques 1991−2020 et records. Bordeaux-Mérignac. (fr.).
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]
.svg){kind=small}
Text is available under the CC BY-SA 4.0 license; additional terms may apply.
Images, videos and audio are available under their respective licenses.
