Tur

Prototyp Tur w 2007
Dane podstawowe
Państwo	Polska
Producent	AMZ-Kutno Sp. z o.o.
Typ pojazdu	samochód opancerzony
Trakcja	kołowa
Załoga	1 + 5
Historia
Prototypy	2007
Egzemplarze	5 prototypów
Dane techniczne
Silnik	1 silnik wysokoprężny z turbodoładowaniem, 4-cylindrowy Iveco Aifo o mocy 129,4 kW (176 KM); pojemność skokowa: 2998 cm³; moment obrotowy: 380 Nm
Transmisja	mechaniczna
Poj. zb. paliwa	220 l ok. 20 l/100 km (spalanie)
Pancerz	spawany z płyt walcowanych
Długość	4,80 m[1]
Szerokość	1,98 m[1] 1,7 m (rozstaw kół)
Wysokość	2,50 m (do stropu)[1]
Rozstaw osi	2,85 m[1]
Prześwit	0,285 m[1]
Masa	6200 kg (maksymalna) 1000 kg (ładowność)
Osiągi
Zasięg pojazdu	ok. 600 km
Pokonywanie przeszkód
Brody (głęb.)	0,70 m
Dane operacyjne
Wyposażenie
patrz tekst
Multimedia w Wikimedia Commons

Tur – polski pojazd opancerzony klasy LMV, interwencyjno-patrolowy, opracowany przez zakłady AMZ-Kutno, przeznaczony do transportu osób w warunkach niebezpiecznych. Proponowany dla Wojska Polskiego, opracowany w 2007 roku, pozostał na etapie prototypu. Przestrzeń pasażerska mieści 5 żołnierzy wraz z ekwipunkiem i wyposażeniem. Według specyfikacji producenta jest to pojazd przeznaczony do realizacji zadań porządkowo-interwencyjnych (patrolowych). Dalszymi konstrukcjami rodziny Tur były odmienne modele Tur II, Tur III, Tur IV, Tur V, Tur VI i Tur VII.

Konstrukcja pojazdu Tur powstała jako odpowiedź na rosnące skargi żołnierzy polskiej armii na brak dostatecznego zabezpieczenia przed minami i atakami w trakcie patroli na misjach w Afganistanie i Iraku. Używane dotychczas w polskiej armii samochody patrolowe HMMWV nie zapewniały dostatecznej ochrony przeciw atakom rakietowym i wybuchom min i improwizowanych ładunków wybuchowych. W 2005 roku powstał pierwszy projekt samochodu Tur konstrukcji spółki AMZ-Kutno, we współpracy z Wojskowym Instytutem Techniki Pancernej i Samochodowej (WITPiS) w Sulejówku^[1]. W odróżnieniu od wcześniejszej konstrukcji AMZ Dzik, nacisk położono na odporność przeciw wybuchom min i po raz pierwszy w Polsce zastosowano wydzieloną kapsułę załogową mocowaną elastycznie do ramy^[1]. Prototyp powstał w 2006 roku, po czym zbudowano dwa dalsze do prób jezdnych i dwa do prób niszczących^[1]. Pierwsze jazdy poligonowe odbyły się na terenie Wojskowego Instytutu Techniki Pancernej i Samochodowej (WITPiS) w Sulejówku 27 marca 2007 roku. Samochód miał wziąć udział w ogłoszonym w sierpniu 2007 roku przez Wojsko Polskie konkursie na Lekki Opancerzony Samochód Patrolowy (LOSP), jakich wojsko zamierzało kupić 120^[1]. Ostatecznie jednak AMZ nie złożyła swojej oferty z powodu ryzyka przekroczenia wymaganej dopuszczalnej masy całkowitej 7500 kg, a sam konkurs został zamknięty w 2008 roku bez wyboru oferty^[1]. Pomimo zapotrzebowania wojska, wiążącego się z misjami zagranicznymi, i deklaracji o przyspieszonym wyborze lekkich samochodów patrolowych, konkurs na wybór samochodu tego rodzaju nie został w kolejnych latach rozstrzygnięty.

AMZ-Kutno opracowały następnie powiększony samochód o tej samej nazwie AMZ Tur II, będący jednak zupełnie inną konstrukcją. Natomiast z konstrukcji pierwszego Tura wywodził się Tur IV, zbudowany w jednym egzemplarzu dla Gwardii Narodowej Tunezji^[1].

Zbudowano ogółem 5 prototypów pierwszego Tura, z tego 2 zostały zniszczone w próbach odporności^[1]. Pierwsze egzemplarze, dla obniżenia kosztów i przyśpieszenia prac konstrukcyjnych, zostały wykonane w oparciu o mocno przebudowane podwozia prototypów nowych samochodów użytkowych SCAM (firmy przejętej później przez IVECO). Podwozia te zostały przebudowane i ukształtowane zgodnie z nowymi wymaganiami do tego stopnia, że z oryginalnych rozwiązań pozostały praktycznie mosty i koła. Konstruktorzy zamierzali docelowo stosować całkowicie własne podwozie oraz koła o większej średnicy. Również z IVECO pochodzi silnik i układy przeniesienia napędu oraz część wyposażenia, w rodzaju deski rozdzielczej^[2]. Ostatni piąty prototyp wprowadził zmieniony wygląd przedniej części i inne drobne ulepszenia^[2].

Prototyp był uzbrojony w wkm kalibru 12,7 mm na otwartej obrotnicy na dachu, który mógł być zastąpiony przez inne bronie, w tym granatnik automatyczny. Następnie prototyp otrzymał zdalnie sterowane prototypowe stanowisko ZSMU-1276A konstrukcji OBR SM Tarnów, z wkm kalibru 12,7 mm WKM-B^[1].

• silnik wysokoprężny z turbodoładowaniem, 4-cylindrowy IVECO Aifo F1C Euro 3 o mocy 129,4 kW (176 KM) przy 3600 obr./min^[1]; 16 zaworów (4 na cylinder); wyposażony w turbodoładowanie z chłodnicą powietrza doładowującego; układ Common Rail(inne języki); pojemność skokowa: 2998 cm³; maksymalny moment obrotowy: 380 Nm
• Skrzynia biegów: firmy ZF, manualna, 6-biegowa zsynchronizowana + bieg wsteczny^[1]
• Sprzęgło: hydrauliczne, suche, jednotarczowe
• Przekładnia redukcyjna oraz skrzynia rozdzielcza umożliwiająca wykorzystanie łącznie 24 przełożeń: 12 do jazdy po drogach utwardzonych oraz 12 do jazdy terenowej^[1]
• Stały napęd na 4 koła

Tur posiada modułowy pancerz, spełniający standardy opancerzenia STANAG 4569 na poziomie 2 z możliwością rozszerzenia do 3, chroniące go przed ostrzałem z broni maszynowej kalibru 7,62×51 i 7,62×54. Kabina zapewnia załodze ochronę przed pociskami przeciwpancernymi kalibru 7,62 mm. Opancerzone są też newralgiczne elementy pojazdu, takie jak zbiornik paliwa i silnik. Specjalnie profilowana podłoga, ukształtowana tak, by rozpraszała impet wybuchu, jest w stanie wytrzymać sześć kilogramów materiału wybuchowego TNT eksplodującego centralnie pod nim. Na życzenie montowane jest opancerzenie z systemem z komponentów ceramicznych.

• ochrona przed pociskami przeciwpancernymi kalibru 7,62×51 mm lub 7,62x54R B32 API (poziom 3 według STANAG 4569)^[1],
• ochronę przed skutkami wybuchu ładunku TNT o masie 6 kg, centralnie pod pojazdem (poziom 2a według STANAG 4569)^[1],
• silnik opancerzony płytami bocznymi w klasie FB6.

Wnętrze w całości wykończone z miękkiego obicia, doskonałe wyciszenie wnętrza.

• dodatkowy ekran dla kierowcy do obserwacji drogi (przód i tył) w nocy za pomocą kamer FLIR na podczerwień,
• interkom przy każdym fotelu (zestaw słuchawek z mikrofonem),
• filtrowentylacja,
• klimatyzacja,
• fotele dla całej załogi wyposażone w trzypunktowe pasy bezpieczeństwa,
• odbiornik GPS,
• Fonet-BMS,
• możliwość instalacji modułu uzbrojenia,
• uchwyty na broń strzelecką przewożonych żołnierzy,
• rozkładana wieżyczka strzelecka,
• system gaśniczy w komorze silnikowej,
• wyrzutnie granatów dymnych.

• AMZ Dzik
• AMZ Tur II
• AMZ Żubr

• AMZ Tur w serwisie producenta
• Film demonstrujący możliwości Tura. tvn24.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-12-09)].
• Artykuł „TUR – samochód opancerzony”
• Galeria zdjęć Dzika III i Tura w terenie
• AMZ Tur