For faster navigation, this Iframe is preloading the Wikiwand page for Łebka.

Łebka

Łebka, wersja wczesna (XII w.)
Łebka, wersja późna (XIV w.), zaliczana też do wczesnej formy basinetu

Łebkaśredniowieczny hełm o prostej konstrukcji, charakteryzujący się ścisłym dopasowaniem do kształtu głowy.

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Łebka znana była od XII w. W swojej pierwotnej formie jako tzw. hełm sekretny, miała postać niewielkiej „miski” (płaskiej lub lekko zaokrąglonej) noszonej pod kapturem kolczym lub hełmem garnczkowym, jako dodatkowa ochrona w wypadku uszkodzenia hełmu właściwego. Z czasem zaczęła przechodzić stopniową ewolucję, zwiększając swoje rozmiary i zaczęto nosić ją na kapturze kolczym lub stosować jako samodzielną formę hełmu. Ostatecznie łebki wyewoluowały w bardziej zaawansowane konstrukcje, zapewniające znacznie lepszą ochronę (jak np. basinet czy salada), mimo to używano ich dalej przez całe średniowiecze i początkowy okres renesansu[1][2][3][4].

Budowa

[edytuj | edytuj kod]

Łebka charakteryzowała się bardzo prostą konstrukcją. Była hełmem otwartym, w formie dzwonu wykonanego najczęściej z jednego kawałka stalowej blachy, o półkulistym lub lekko szpiczastym kształcie ściśle dopasowanym do głowy. Jako element dodatkowy stosowano niekiedy doczepiany do dolnej krawędzi dzwonu kaptur kolczy.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. David Nicolle, Knight of Outremer AD 1187-1344, Oksford: Osprey Publishig, 1996, s. 51, ISBN 1-85532-555-1.
  2. Włodzimierz Kwaśniewicz, Leksykon dawnego uzbrojenia ochronnego, Warszawa: Bellona, 2005, s. 53, ISBN 83-11-10063-2.
  3. Helmet, [w:] Harold Petersen, Encyclopedia Britannica, t. 11, Londyn 1968, s. 335.
  4. Miller Douglas, Armies of the German Peasants War 1524-26, Oksford: Osprey Publishing, 2003, s. 47, ISBN 1-84176-507-4.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Rafał Korbal: Dzieje wojska polskiego (od czasów Mieszka po dzień dzisiejszy). Poznań: Wyd. Podsiedlik-Raniowski, 1997, ISBN 83-7083-634-8.
  • Mała encyklopedia wojskowa. T. 2. Warszawa: Wydawnictwo MON, 1970, s. 232
{{bottomLinkPreText}} {{bottomLinkText}}
Łebka
Listen to this article

This browser is not supported by Wikiwand :(
Wikiwand requires a browser with modern capabilities in order to provide you with the best reading experience.
Please download and use one of the following browsers:

This article was just edited, click to reload
This article has been deleted on Wikipedia (Why?)

Back to homepage

Please click Add in the dialog above
Please click Allow in the top-left corner,
then click Install Now in the dialog
Please click Open in the download dialog,
then click Install
Please click the "Downloads" icon in the Safari toolbar, open the first download in the list,
then click Install
{{::$root.activation.text}}

Install Wikiwand

Install on Chrome Install on Firefox
Don't forget to rate us

Tell your friends about Wikiwand!

Gmail Facebook Twitter Link

Enjoying Wikiwand?

Tell your friends and spread the love:
Share on Gmail Share on Facebook Share on Twitter Share on Buffer

Our magic isn't perfect

You can help our automatic cover photo selection by reporting an unsuitable photo.

This photo is visually disturbing This photo is not a good choice

Thank you for helping!


Your input will affect cover photo selection, along with input from other users.

X

Get ready for Wikiwand 2.0 🎉! the new version arrives on September 1st! Don't want to wait?