Una vigariá (en gascon: vegueria)^[1] es una jurisdiccion administrativa medievala en Occitània e en Catalonha. Lo nom ven del luòc que i se teniá lo vicus, es a dire lo borg, d'una granda importància, pasmens sens èsser obligatòriament un cap luòc de ciutat.

Apareguda a l'epòca carolingiana, la vigariá èra d'en primièr lo sèti d'una jurisdiccion civila e criminala facha al nom del comte o del vescomte. Pasmens, amb lo declin del poder local e l'aumentacion del poder de las jurisdiccions reialas, la vigariá venguèt la juridisccion mai pichona, s'ocupant dels afars corrents. Foguèt administrada per un viguièr, es a dire un jutge que sas competéncias variavan, segon las regions e las epòcas, de jutge de cort d'assisas a aquel del jutge de patz rural.

Las vigariás desapareguèron en granda majoritat jos Loís XV en 1749, aprèp un edicte suprimissent las jurisdiccions pichonas.

Pasmens, dins fòrça regions coma en Provença, demorèron entrò la Revolucion. En Lengadòc, Roergue e Carladés, venguèron de tribunals de primièr gra d'apèl.

• castelaniá
• prebostat
• vescomtat
• Senescauciá e bailiatge
• vegueria en catalan

1. ↑ Congrès permanent de la lenga occitana. «Viguerie». Multidiccionari Occitan Dicod'Òc. [Consulta: 17 de decembre de 2023]