Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Valkebergs. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.

'n Baevaart of pelgrimstoch ies 'ne toch, dae individueel of in 'ne groep weurt óndernómme nao 'n pelgrimsoord. In väöl godsdeenste besjteit de gedachte, dat 'ne god of heilige aan bepaalde plaatse 'n heiliging of zegening haet verbónge. Zoa gebeurt dat o.m. door Katholieke, Anglicane of Moslims, die nao 'n heiligdóm of cultusplek loupe um te baeje, te biechte of boete te doon. Sóms ouch um 'n guns te vraoge.

In 't christendom vingk de baevaart ziene oarsjprónk in de aandach veur 't leve van Jezus, dat luuj deeg trèkke nao de heilige plaatse van geboorte, leve, lieje en sjterve in Palestina. Ouch de graver van de apostele zint geleefde pelgrimsoorde. Väöl Mariabaevaartsplaatse sjteune op historische en legendarische gebeurtenisse.

In de Mieddelièwe waore pelgrimstochte populair en officieel. De kèrk sjteunde de tochte nao o.m. Jeruzalem, Roame en Santiago de Compostella, deils ouch es boetevaart.

Baevaarte weure gehoute um boete te doon of um 'n bepaalde guns te vraoge. Dao zint baevaarte veur allerlei krenkdes: tege kanker, kaelpien, bèdplasse, kinkhoos. Veur 'n gooj ougs. In de keus van 'ne bepaalde petroanheilige kump de opvatting tot uting um analoog aan gegeves oet 't leve of martelaarsjap van de heilige, deze te vraoge veur 'n guns. Zoa ies de heilige Briej (Norbik) petroan van 't viè en de heilige Rosa (Sub) tege roas, de heilige Blasius (Keer) tege kaelkrenkdes, Gerlachus (Sint-Gerlach) tege vièkrenkdes en 't heilig Blood tege blojinge. In de pelgrimskèrke bevinge ziech dèks de relikwieë van de (petroan)heilige.

't Baevaartsvaeneke mèt aafbeelding ies 'n aandinke of souvenir ter herinnering aan 't bezeuk aan 'n baevaartsoord.
'n Baevaartskeerts weurt dèks mètgenómme um thoes te gebruke.
Pelgrims op weeg nao Santiago de Compostella drage 'n Sint-Jaokobssjelp. In de beeldende kunste is d'r pungel 't attribuut van 'ne pelgrim.

• Lourdes in Zuud-Frankriek. Hie weure Maria en Bernadette verièrd en veur genezing gebaejd.
• Fatima in Portugal. Verièring van Maria
• Santiago de Compostella. Hie weurt de apostel Jaokob de Mièrdere verièrd.
• Roame in Italië
• Jeruzalem in Israël,pelgrimsoord veur Jezus
• Sainte-Maries-de-la-Mer, pelgrimsoord van Maria, Sarahh en van de Roma (Siguinersj)
• Lisieux (Frankriek), Theresia
• Paries, Maria van de miraculeuze medalje
• Taizé (Frankriek)
• Vezelay,(Frankriek) (Maria Magdalena)
• La-Sainte-Baume en St. Maximin (Frankriek) (Maria Magdalena)
• Paray-le-Monial (Frankriek) Margaretha Maria Alacoque
• Kevelaer in Duutsjland, pelgrimsoord van Maria.
• Beauraing, provincie Name, pelgrimsoord van Maria, moder mèt 't gouwe hart

• Banneux, provincie Luuk, pelgrimsoord van Maria.
• A g'n Eèkske (Moresnet-Chapelle, gemeinte Plombières, provincie Luuk), baevaartsoord van Madonna van Moresent
• Heppeneert, gemeinte Mezeik, Slevevrouw van Rös
• Hasselt (Belsj Limburg), Virga Jesse en pater Valentius
• Lommel (Mariapark Lommel-Febrik), Belsj Limburg, Maria van Lourdes
• Sjerpenheuvel in Vlaams-Brabant, pelgrimsoord van Maria
• Visé, provincie Luuk, baevaartkapel Slevevrouw Lorette
• Zoutleeuw (Vlaams-Brabant), Maria van de Osseweg

• Broensem (Brunssum), Zuud Limburg, Heilig sacrament
• Gulpe, Zuud Limburg, Maria keuningin
• Heële (Heerlen), Zuud Limburg, Petrus Jozef Savelberg
• Hozelt (Holset), Zuud Limburg, Genoveva
• Mestreech, pelgrimsoord van Servaos en Maria sjter van de ziè
• Munstergelaen, Nederlands Limburg, Karel Houben
• Norbik, Nederlands Limburg, seent Briej
• Offere (Afferden), Noord-Limburg, Slevevrouw moder van sjmarte
• Remunj (Roermond), Nederlands Limburg, Maria van 't zand
• Sint-Gerlach in Zuud Limburg, pelgrimsoord van Gerlachus
• Tiendere (Tienray), Noord-Limburg, Os Lief Vrouwke van Lourdes
• Toear (Thorn), Nederlands Limburg, Maria ónder de ling
• Wiek (Mestreech), Zwarte Christus
• Wittem in Zuud Limburg, pelgrimsoord van Gerardus
• Zittert (Sittard), Zuud Limburg, Maria van 't heilig hart
• Zjweikese (Sweikhuizen), Zuud Limburg, Odiliadevotie