ಮಂಗಳ ಪಾಂಡೆ (ದಿ. 8 ಎಪ್ರಿಲ್ 1857) ಭಾರತದ ಪ್ರಥಮ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಸಂಗ್ರಾಮದ ಹುತಾತ್ಮ ಎಂದೇ ಪ್ರಖ್ಯಾತರು. ಈಸ್ಟ್ ಇಂಡಿಯಾ ಕಂಪನಿ ಯ ಬ್ರಿಟಿಷರ ಸೈನ್ಯದಲ್ಲಿ ಸಿಪಾಯಿಯಾಗಿದ್ದರು. 1857ರಲ್ಲಿ ಬ್ರಿಟಿಷರ ಮೇಲೆ ಮಾಡಿದ ಆಕ್ರಮಣವು ಭಾರತದ ಪ್ರಥಮ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಸಂಗ್ರಾಮದ ರೂಪವನ್ನು ಪಡೆಯಿತು.ಅವರು ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ಭಾರತದ ಮೊದಲ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಹೋರಾಟಗಾರರು ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರ ವಿಶಿಷ್ಠ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಹೋರಾಟಗಾರ ಎಂದು ಸ್ಮರಣೆಗಾಗಿ ಭಾರತೀಯ ಅಂಚೆ ಚೀಟಿಯ ಜಾರಿ ಮಾಡಿದೆ. ಮೀರಿದ ಅವರ ಜೀವನ ಮತ್ತು ಕ್ರಿಯೆಗಳನ್ನು ಬೆಳ್ಳಿ ತೆರೆಗೆ ಮಾರ್ಪಡಿಸಲಾಗಿದೆ.

ಮಂಗಲ್ ಪಾಂಡೆ ಒಂದು ಭೂಮಿಹಾರ್ ಬ್ರಾಹ್ಮಣ ಕುಟುಂಬಕ್ಕೆ ಭಾರತದ ಉತ್ತರ ಪ್ರದೇಶದ ಬಲ್ಲಿಯಾ ಜಿಲ್ಲೆಯ, ನಾಗವ ಹಳ್ಳಿಯಲ್ಲಿ ಜುಲೈ ೧೮೨೭ ರಂದು ಜನಿಸಿದರು. ಅವರ ತಂದೆ, ದಿವಾಕರ್ ಪಾಂಡೆ, ವೃತ್ತಿಯ ಮೂಲಕ ರೈತ ಮತ್ತು ಮಧ್ಯಮ ವರ್ಗ ಸೇರಿದ್ದರು. )(ಮಂಗಲ್ ಪಾಂಡೆ, ನಂತರ ೧೮೩೦ ರಲ್ಲಿ ಬರಗಾಲದಿಂದ ಅವರ ತಂದೆ ಮಂಗಲ್ ಪಾಂಡೆ ಹಾಗೂ ಅವರ ಸಹೋದರಿಯನ್ನು ಬಿಟ್ಟು ಮೃತಪಟ್ಟರು.)( ಅವರು ೨೨ನೇ ವಯಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ೧೮೪೯ ರಲ್ಲಿ ಈಸ್ಟ್ ಇಂಡಿಯಾ ಕಂಪನಿಯನು ಸೇರಿದರು.) ಪಾಂಡೆ ೩೪ ನೇ [ಬಂಗಾಳ] ಸ್ಥಳೀಯ ಪದಾತಿದಳದ ೬ ನೇ ಕಂಪನಿ ಭಾಗವಾಗಿದ್ದರು , ಪ್ರಮುಖವಾಗಿ ರೆಜಿಮೆಂಟ್ ತಂದೆಯ ಅಧಿಕಾರಿಗಳ ಮೇಲೆ ದಾಳಿ ಪಾಲ್ಗೊಳ್ಳುವಿಕೆಗೆ ಹೆಸರುವಾಸಿಯಾಗಿದೆ. ಈ ಘಟನೆಯು ೧೮೫೭ ರ ಸಿಪಾಯಿಮ್ಯುಟಿನಿ ಅಥವಾ ಭಾರತೀಯ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಮೊದಲನೇ ಹೋರಾಟಗಾರರು ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಯಿತು.

ಮಾರ್ಚ್ ೨೯, ೧೮೫೭ ರ ಮಧ್ಯಾಹ್ನ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಬರಕ್ಪುರ್ನಲ್ಲಿ ಲೆಫ್ಟಿನೆಂಟ್ ಬಾಘ್, ೩೪ ನೇ ಬಂಗಾಳ ಸ್ಥಳೀಯ ಇನ್ಫೆಂಟ್ರಿನ ಸಹಾಯಕ ತನ್ನ ಸರ್ಕಾರದ ಹಲವಾರು ಜನರು ದಾಳಿ ನಡೆಸಲು ಮುಂದಾಗಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ತಿಳಿಸಲಾಯಿತು.ಇದಲ್ಲದೆ ಅವರಲ್ಲಿ, ಮಂಗಲ್ ಪಾಂಡೆ ಬಂಡೇಳುವ ಪುರುಷರನ್ನು ಕರೆದು ಒಂದು ಲೋಡೆಡ್ ಮಸ್ಕೆಟ್ ಜೊತೆ ರೆಜಿಮೆಂಟ್ ಸಿಬ್ಬಂದಿ ಕೊಠಡಿಯಿಂದ ಯಾರು ಹೊರಗೆ ಕಾಣಿಸಿಕೂಳ್ಳುತ್ತಾರೋ ಅವರ ಮೇಲೆ ದಾಳಿ ನಡೆಸಲು ಸಜ್ಜಾಗುತ್ತಾರೆ.ಬಾಘ್ ತಕ್ಷಣವೇ ತನ್ನ ಕತ್ತಿಯನ್ನು ಹಾಗು ಪಿಸ್ತೂಲುಗಳನ್ನು ಲೋಡ್ ಮಾಡಿ, ಅವನ ಕುದುರೆಯನ್ನು ಏರಿ ಮುಂದುವರೆದನು. ಪಾಂಡೆ, ೩೪ ನೇ ಆಫ್ ಕ್ವಾರ್ಟರ್ ಸಿಬ್ಬಂದಿ ಕೊಠಡಿ ಮುಂದೆ ನಿಂತು ಬಾಘ್ ಮೇಲೆ ಗುರಿಯಿಟ್ಟು ಗುಂಡನ್ನು ಹಾರಿಸಿದರು.ಆದರೆ ಗುಂಡು ಬಾಘ್ ಗೆ ತಗಲಲಿಲ್ಲ, ಕುದುರೆಗೆ ಹೊಡೆದು, ಮತ್ತು ಕುದುರೆ ಮತ್ತು ಸವಾರ ಕೆಳಗೆ ತರಲಾಯಿತು. ಬಾಘ್ ಬೇಗನೆ ಸ್ವತಃ ಅವನ ಪಿಸ್ತೂಲನ್ನು ಸ್ವಾಧೀನಪಡಿಸಿಕೊಡು ಪಾಂಡೆ ಕಡೆಗೆ ಗುಂಡು ಹಾರಿಸಿದರು. ಅವರು ತಪ್ಪಿಸಿಕೊಡರು.ನಂತರ ಪಾಂಡೆ ಒಂದು ತಲ್ವಾರ್ (ಭಾರೀ ಭಾರತೀಯ ಕತ್ತಿ) ಅವನಿಗೆ ಭುಜ ಮತ್ತು ಕುತ್ತಿಗೆ ಮೇಲೆ ದಾಳಿ ನಡೆಸಿದರು.ಆಗ ಸಿಪಾಯಿ, ಶೇಖ್ ಪಲ್ಟು ಮಧ್ಯಪ್ರವೇಶಿ ಪಾಂಡೆಯವರನ್ನು ಮಸ್ಕೆಟ್ನ್ನು ಲೋಡ್ ಮಾಡದಂತೆ ತಡೆದರು.

ಇಂಗ್ಲೀಷ್ ಸಾರ್ಜೆಂಟ್-ಮೇಜರ್ ಹ್ಯುಸನ್ ಸ್ಥಳೀಯ ಅಧಿಕಾರಿಗಳನ್ನು ಕರೆಯಿಸಿಕೊಂಡು,ಜೆಮದರ್ ಈಶ್ವರಿ ಪ್ರಸಾದ್, ಕ್ವಾರ್ಟರ್ ಸಿಬ್ಬಂದಿ ಕಮಾಂಡ್ ಭಾರತೀಯ ಅಧಿಕಾರಿ ಮಂಗಲ್ ಪಾಂಡೆಯನ್ನು ಬಂಧಿಸಲು ಆದೇಶಿಸಿದರು. ಜೆಮದರ್ ಅವರು ಒಬ್ಬರೆ ಪಾಂಡೆಯನ್ನು ಮಣಿಸಲು ಆಗಲಿಲ್ಲ ಎಂದರು. ಈ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಬಾಘ್ "ಎಲ್ಲಿ ಅವನು? ಎಲ್ಲಿ ಅವನು?" ಎಂದು ಕಿರಿಚುತ್ತಾ ಬಂದರು. ಆಗ ಹ್ಯುಸನ್ "ನಿಮ್ಮ ಬದುಕನ್ನು ಉಳಿಸಿಕೂಳ್ಳಿ,ಸಿಪಾಯಿ ನಿಮ್ಮ ಮೇಲೆ ಗುಂಡು ಹಾರಿಸುತ್ತಾನೆ" ಎಂದರು. ಆದೆ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಪಾಂಡೆ ಮತ್ತೆ ಗುಂಡು ಹಾರಿಸಿದರು.

ಹ್ಯುಸನ್ ಪಾಂಡೆಯವರನ್ನು ನೆಲಕ್ಕೆ ತಂದರು.ಈ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಇತರೆ ಸೈನಿಕರು ಮೂಕ ಪ್ರೇಕ್ಷಕರಾಗಿ ನಿಂತಿದ್ದರು.ಆಗ ಶೇಖ್ ಪಲ್ಟು ಇಂಗ್ಲಿಷ್ ಸೈನಿಕರನ್ನು ಎದುರಿಸುವಾಗ ಇತರೆ ಭಾರತೀಯ ಸೈನಿಕರ ಸಹಾಯವನ್ನು ಕೋರಿದರು.ಹ್ಯುಸನ್ ಮೇಲೆ ಇತರೆ ಸೈನಿಕರು ಕಲ್ಲುಗಳನ್ನು ಎಸೆಯುತ್ತಿದ್ದರು,ಆಗ ಹ್ಯುಸನ್ ಪಾಂಡೆಯನ್ನು ಎದುರಿಸಲು ಸಹಾಯ ಕೋರಿದಾಗ ಅವರು ಪಾಂಡೆಯನ್ನು ಬಿಡದಿದ್ದರೆ ಹ್ಯುಸನ್ನ ಶೂಟ್ ಮಾಡುವುದಾಗಿ ಹೇಳಿದರು. ಕ್ವಾರ್ಟರ್ ಗಾರ್ಡ್ ಸೈನಿಕರು ಶೇಖ್ ಪಲ್ಟುವರನ್ನು ಪಾಂಡೆಯನ್ನು ಬಿಡಲು ಆದೇಶಿಸಿದರು.ಸ್ವತಃ ಅವನೇ ಗಾಯಗೂಂಡಿದ್ದರಿಂದ ಅವನು ಹಿಂದೆ ಸರಿದನು.ಈ ಮಧ್ಯೆ, ಘಟನೆಯ ವರದಿ ತಿಳಿದು ಕಮಾಂಡಿಂಗ್ ಅಧಿಕಾರಿ ಜನರಲ್ ಹರ್ಸೆ ಸ್ಥಳಕ್ಕೆ ಧಾವಿಸಿದರು.ಅವರು ಇತರೆ ಸಿಬ್ಬಂದಿಯವರಿಗೆ ಪಿಸ್ತೂಲನ್ನು ಹಿಡಿದು ಪಾಂಡೆಯನ್ನು ಬಂಧಿಸಲು ಆದೇಶಿಸದರು.ಪಾಂಡೆ ತೀವ೯ವಾಗಿ ಗಾಯಗೊಂಡಿದ್ದರು.

ಪಾಂಡೆ ಚೇತರಿಸಿಕೊಂಡು ಒಂದು ವಾರದ ನಂತರ ವಿಚಾರಣೆಗೆ ಕರೆತರಲಾಯಿತು.ಸ್ವತಃ ರಕ್ಷಿಸಲು ಕೇಳಿದಾಗ,"ನಾನು ಏನು ಮಾಡಿದೆ ಅಂತ ನನಗೆ ಗೊತ್ತಿಲ್ಲ.ಯಾರು ಗಾಯಗೊಂಡರು ಅಂತ ಗೊತ್ತಿಲ್ಲ.ನಾನು ಹೇಳಲು ಏನು ಉಳಿದಿಲ್ಲ".ಕ್ವಾರ್ಟರ್ ಸಿಬ್ಬಂದಿ ಮೂರು ಸಿಖ್ ಸದಸ್ಯರ ಜೊತೆಗೆ ಪಾಂಡೆಗೆ ನೇಣು ಶಿಕ್ಷೆ ವಿಧಿಸಲಾಯಿತು.

ಮಂಗಲ್ ಪಾಂಡೆ ಮರಣದಂಡನೆ ಏಪ್ರಿಲ್ ೧೮ ನಿಗದಿಯಾಗಿದತ್ತು, ಆದರೆ ಆ ದಿನಾಂಕದ ಮೊದಲು ಹತ್ತು ದಿನಗಳ ಕರೆದೂಯ್ದುರು. ಜೆಮಾದರ್ ಈಶ್ವರಿ ಪ್ರಸಾದ್ ಏಪ್ರಿಲ್ ೨೧ ರಂದು ಗಲ್ಲಿಗೇರಿಸಲಾಯಿತು.

ಸರ್ಕಾರ ತನಿಖೆ ನಂತರ ೩೪ ನೇ ಬಿ.ಎನ್.ಐ ರೆಜಿಮೆಂಟ್ ಮೇ 6 ರಂದು "ನಾಚಿಕೆಗೇಡು ಜೊತೆಗೆ" ಸೈನಿಕರು ತಮ್ಮ ಕರ್ತವ್ಯನ್ನು ಸರಿಯಾಗಿ ನಿರ್ವಹಿಸದಿದ್ದಕ್ಕೆ ವಿಸರ್ಜಿಸಲಾಯಿತು.ಶೇಖ್ ಪಲ್ಟು ಅವರಿಗೆ ಹವಲ್ದಾರ್ (ಸ್ಥಳೀಯ ಸಾರ್ಜೆಂಟ್)ದರ್ಜೆಯನ್ನು ಜನರಲ್ ಹೆರ್ಸೆ ನೀಡಿದರು.ಭಾರತೀಯ ಇತಿಹಾಸಕಾರ ಸುರೇಂದ್ರ ನಾಥ್ ಸೇನ್ ಪ್ರಕಾರ ೩೪ ನೇ ಬಿ.ಎನ್.ಐ ರೆಜಿಮೆಂಟ್ ಉತ್ತಮ ಇತ್ತೀಚಿನ ದಾಖಲೆ ಹೊಂದಿತ್ತು ಮತ್ತು ವಿಚಾರಣೆ ನ್ಯಾಯಾಲಯ ೧೯ನೇ ಬಿ.ಎನ್.ಐ ಬೆರ್ಹಾಮ್ಪುರ್ ನಲ್ಲಿ ಮೊದಲು ನಾಲ್ಕು ವಾರ ಅಶಾಂತಿಗೆ ಯಾವುದೆ ಸಾಕ್ಷ್ಯ ಕಂಡುಬಂದಿಲ್ಲ ಎಂದು ಹೇಳಿತು.ಆದರೆ ಮಂಗಲ್ ಪಾಂಡೆ ಕ್ರಿಯೆಗಳು ಮತ್ತು ಕ್ರಮ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಲು ಕ್ವಾರ್ಟರ್ ಸಿಬ್ಬಂದಿ ಶಸ್ತ್ರಸಜ್ಜಿತ ಮತ್ತು ಸಹಿಷ್ಣು ಸೈನಿಕರಿಂದ ವೈಫಲ್ಯ ಇಡೀ ರೆಜಿಮೆಂಟ್ ವಿಶ್ವಾಸಾರ್ಹವಲ್ಲ ಎಂದು ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಸೇನಾ ಅಧಿಕಾರಿಗಳು ಒಪ್ಪಿಸಿದರು.ಪಾಂಡೆ ತನ್ನ ವಿಶ್ವಾಸಾರ್ಹ ಇತರ ಸೈನಿಕರಿಂದ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳದೆಯೇ ಅಭಿನಯಿಸಿದ್ದಾರೆ ಆದರೆ ರೆಜಿಮೆಂಟ್ ಒಳಗೆ ತಮ್ಮ ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಅಧಿಕಾರಿಗಳ ಕಡೆಗೆ ಆ ಅನುಕಂಪವನ್ನು ಆದೇಶಗಳನ್ನು ಪಾಲಿಸಬೇಕೆಂದು ಬದಲಿಗೆ ಪ್ರೇಕ್ಷಕರ ಕೆಲಸ ಆ ಪ್ರಸ್ತುತ ಅತ್ಯಂತ ಕಾರಣವಾಯಿತು ಕಂಡುಬಂತು.

ಮಂಗಲ್ ಪಾಂಡೆ ವರ್ತನೆ ಹಿಂದೆ ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಪ್ರೇರಣೆ ಆ ವರ್ಷದ ಬಂಗಾಳ ಸೈನ್ಯದಲ್ಲಿ ಪರಿಚಯಿಸಿದ ಎನ್ಫೀಲ್ಡ್ ಪಿ-೫೩ ರೈಫಲ್ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತಿದ್ದ ಹೊಸ ರೀತಿಯ ಬುಲೆಟ್ ಕಾರ್ಟ್ರಿಜ್ ಕಾರಣವಾಗಿದೆ. ಕಾರ್ಟ್ರಿಜ್ನ ಹಂದಿ ಮತ್ತು ಹಸುಗಳ ಕೊಬ್ಬಿನಿಂದ ಹರಡಲಾಗಿತ್ತು ಎಂದು ವದಂತಿಗಳು ಹರಡಿತ್ತು. ಇದು ಮುಸ್ಲಿಮರು ಮತ್ತು ಹಿಂದೂಗಳು ಸೇವಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ(ಮುಸ್ಲಿಮರಿಗೆ ಹಂದಿ ಮತ್ತು ನಂತರದ ಹಿಂದೂಗಳಿಗೆ ಹಸು ಪವಿತ್ರ ಪ್ರಾಣಿ).ಕಾರ್ಟ್ರಿಜ್ಗಳು ಬಳಸುವ ಮೊದಲು ಒಂದು ತುದಿಯಲ್ಲಿ ಹಲ್ಲಿನಿಂದ ಕಚ್ಚಬೇಕಿತ್ತು. ಭಾರತೀಯ ಪಡೆಗಳು ಇದನ್ನು ತಮ್ಮ ಧರ್ಮಗಳ ವಿರುದ್ಧ ಬ್ರಿಟಿಷರ ದಬ್ಬಾಳಿಕೆ ಎಂದು ಅಭಿಪ್ರಾಯಕ್ಕೆ ಬಂದರು. ೫೬ ನೇ ಬಿ.ಎನ್.ಐ ಕ್ಯಾಪ್ಟನ್ ವಿಲಿಯಮ್ ಹ್ಯಾಲ್ಲಿಡೇ ಪತ್ನಿ ಬೈಬಲ್ನ್ ಉರ್ದು ಮತ್ತು ದೇವನಾಗರಿಯಲ್ಲಿ ಮುದ್ರಿಸಿ ಸೈನಿಕರಿಗೆ ಕೊಟ್ಟರು. ಹೀಗಾಗಿ ಬ್ರಿಟಿಷರು ಕ್ರಿಶ್ಚಿಯನ್ ಧರ್ಮಕ್ಕೆ ಭಾರತೀಯರನ್ನು ಪರಿವರ್ತಿಸುವುದು ಅವರ ಉದ್ದೇಶವಾಗಿತ್ತು ಎಂದು ಅನುಮಾನ ಹರಡಿತು. ಅಲ್ಲದೆ, ೧೯ ಮತ್ತು ೩೪ನೇ ಬಂಗಾಳ ಸ್ಥಳೀಯ ಕಾಲಾಳುಗಳು ೭ ಫೆಬ್ರವರಿ, ೧೮೫೬ರಂದು, ಔದ್ಧಿನ ನವಾಬ ಸ್ವಾಧೀನದಲ್ಲಿ ದುರಾಡಳಿತ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಲಕ್ನೋ ನಿಲ್ದಾಣದಲ್ಲಿ ಠಿಕಾಣಿ ಮಾಡಲಾಯಿತು.ಸ್ವಾಧೀನದ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಬಂಗಾಳ ಸೇನೆಯಲ್ಲಿ ಸೈನಿಕರು ಮತ್ತೊಂದು ಅಭಿಪ್ರಾಯ ಹೊಂದಿದ್ದರು . ಸ್ವಾಧೀನದ ಮೊದಲು ಸೈನಿಕರು ಸ್ಥಳೀಯ ನ್ಯಾಯಾಲಯದಲ್ಲಿ ನ್ಯಾಯಕ್ಕಾಗಿ ಲಕ್ನೋ ಬ್ರಿಟಿಷ್ ನಿವಾಸ ಬೇಡಿಕೆಯ ಹಕ್ಕನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರು. ರಾಜ್ಯ ಇನ್ನು ಮುಂದೆ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿದ್ದರಿಂದ ಸ್ವಾಧೀನದ ಪರಿಣಾಮವಾಗಿ, ಅವರು ಈ ಹಕ್ಕನ್ನು ಬಿಡಬೇಕಾಯಿತು. ರಾಜ್ಯದ ನಿವಾಸಿಗಳು ಇದು ಸ್ವಾಧೀನವು ಒಪ್ಪಂದದ ಉಲ್ಲಂಘನೆ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ ಎಂದು ಅಭಿಪ್ರಾಯಪಟ್ಟರು. ಈ ಅಸಮಾಧನದ ಪರಿಣಾಮವಾಗಿ ಸೈನಿಕರು ಚಲಿಸುವಂತಿರಲಿಲ್ಲ. ಫೆಬ್ರವರಿ ೧೮೫೭ರಲ್ಲಿ, ಈ ಎರಡೂ ರೆಜಿಮೆಂಟಗಳು ಬರಾಕ್ಪೋರ್ನಲ್ಲಿ ನೆಲೆಗೊಂಡಿದ್ದವು.

ಪಿ-53 ಅಧಿಕೃತವಾಗಿ ಸ್ವರೂಪ 1853 ಎನ್ಫೀಲ್ಡ್ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು. ಇದು ಆರಂಭದಲ್ಲಿ 1857 ರಲ್ಲಿ ಈಸ್ಟ್ ಭಾರತ ಕಂಪನಿ ಬಂಗಾಳ ಸೇನೆಯಲ್ಲಿ ಪರಿಚಯಿಸಲಾಯಿತು. ತನ್ನ ರೈಫಲ್ ಲೋಡ್ ಮಾಡಲು, ಸಿಪಾಯಿ ಮೊದಲು ಬ್ಯಾರೆಲ್ ಕೆಳಗೆ ಪುಡಿ ಸುರಿಯುಲು ಕಾರ್ಟ್ರಿಜ್ನ ಹಿಂಭಾಗವನ್ನು ಕಚ್ಚಬೇಕಿತ್ತು. ನಂತರ ಟ್ಯೂಬ್ (ಕ್ಷಿಪಣಿ ಕಾರ್ಟ್ರಿಜ್ನ ಬೇಸ್ ಅಪ್ ಇರಿಸಲಾಗಿತ್ತು) ತಲೆಕೆಳಗಾಗಿ ಮಾಡಿ, ಕೊನೆಯ-ಭಾಗವನ್ನು ಗುಂಡಿನಿಂದ ನುಗ್ಗಿಸಿ ಮತ್ತು ಉಳಿದ ಕಾಗದವನ್ನು ಹರಿದುಹಾಕಬೇಕಿತ್ತು.

ಹಸುಗಳು ಹಿಂದುಗಳ ಪವಿತ್ರ ಪ್ರಾಣಿ ಮತ್ತು ಹಂದಿಗಳು ಕಟ್ಟುನಿಟ್ಟಾಗಿ ಮುಸ್ಲಿಮರಿಗೆ ನಿಷೇಧಿತ ಕಾರಣ, ಭಾರತೀಯ ಸೈನಿಕರಿಂದ ಕಾರ್ಟ್ರಿಜಗಳನ್ನು ಉಪಯೋಗಿಸಲು ಹಿಂಜರಿದರು. ಆದ್ದರಿಂದ ಪ್ರಾಣಿಗಳ ಕೊಬ್ಬು ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ ಎಂಬ ವದಂತಿಯು ಪ್ರಸಾರವಾಗಲು ಪ್ರಾರಂಭವಾಯಿತು, ಅದು ತುಂಬಾ ಹಾನಿಕಾರಕ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರಿದವು. ಇತರೆ ಸ್ಥಿರವಲ್ಲದ ವದಂತಿಗಳು ಹರಡಲು ಆರಂಭವಾಯಿತು. ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಅವರನ್ನು ಕ್ರಿಶ್ಚಿಯನ್ ಧರ್ಮ ಮತಾಂತರಗೊಳ್ಳಲು ಒತ್ತಾಯ ಸಮಾಜದಲ್ಲಿ ತಮ್ಮ ಸೈನಿಕರಿಂದ ಜಾತಿಭ್ರಷ್ಟ ಮಾಡಲು ಯೋಚಿಸಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ಭಾವಿಸಲಾಗಿತ್ತು.hsjksiuhsnjshjeu

• Mangal Pandy A Real Hero - View his profile
• Indian Postal Service's commemorative stamp on Mangal Pandey
• Man who led the mutiny
• In the Footsteps of Mangal Pandey
• The Great Mutiny: India's War for Freedom Archived 2006-08-21 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ.
• Review of The Roti Rebellion in The Hindu (8 June 2005) Archived 7 February 2007^{[Date mismatch]} ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ.
• Mangal Pandey: The Rising @ ಐ ಎಮ್ ಡಿ ಬಿ
• First War of Independence Marathi - Pictorial Presentation स्वातंत्र्यसमर १८५७ चा