ព្រះត្រ័យបិដក > សុត្តន្តបិដក > ខុទ្ទកនិកាយ

ខុទ្ទកនិកាយ (Khuddaka Nikaya) គឺ​ជា​ចង្កោម​ព្រះសូត្រ​ខ្លី​ៗ និង ជា​សៀវភៅ​​ចុង​ក្រោយ​​បំផុត ​ក្នុង​ចំណោម​គម្ពីរ​ទាំង ៥ នៃ​គម្ពីរព្រះត្រៃបិដក​ ។ ព្រះត្រ័យបិដក​ភាសា​ខ្មែរ​​​ បាន​រៀង​គម្ពីរ​ទាំង​ឡាយ​ នៅ​ក្នុង​និកាយ​នេះ​​ចាប់​តាំង​ពី​ សៀវភៅ​ភាគ៥២ រហូត​ដល់ភាគ៧៧ ដែល​​បរិយាយ​អំពី​ប្រធានបទ​ផ្សេង​​ ដែល​លើក​ឡើង​ដោយ​ព្រះ​ពុទ្ធ និង សាវ័ក​សំខាន់​ៗ​របស់​ព្រះ​ពុទ្ធ ។ តាម​រយៈ​សៀវភៅ "ប្រវត្តិ​​ពុទ្ធសាសនា​ នៅ​ប្រទេស​ឥណ្ឌា " (A History of Indian Buddhism), សាស្ត្រាចារ្យ ហ៊ីរ៉ាកាវ៉ា អាគីរ៉ា (Hirakawa Akira, 1915-2002) បាន​លើក​ឡើង​ថា គម្ពីរ​ខុទ្ទកនិកាយ​ បង្ហាញ​ឲ្យ​ឃើញ​នូវ​ការ​គោរព​ដំណាក់​កាល​នៃ​ការ​ចងក្រង​គម្ពីរ​ព្រះត្រៃបិដក ក្នុង​នោះ​បណ្តា​ឯកសារ​ថ្មី​ៗ​មិន​ត្រូវ​បាន​គេ​យក​ទៅ​ដាក់​បញ្ចូល​ក្នុង​គម្ពីរ​ដើម​ទាំង ៤ នៃ​សុត្តន្តបិដក​ទេ ​​គឺ​គេ​យក​មក​ចង​ទុក​ក្នុង​គម្ពីរ​​ខុទ្ទកនិកាយ ។ ចំណុច​នេះ​នាំ​ឲ្យ​មាន​ការ​សង្ស័យ​ថា និទាន ឬ សេចក្តី​បង្រៀន​ទាំងឡាយ​នៅ​ក្នុង​គម្ពីរ​ខុទ្ទកនិកាយ អាច​មិន​មែន​ជា​ពាក្យ​សម្តី​ ដែល​ព្រះ​ពុទ្ធ​សមណគោតម ​បង្រៀន​ដោយ​​ផ្ទាល់​​​ព្រះ​អង្គ​ទេ ប៉ុន្តែ​អាច​ជា​ការ​និពន្ធ​របស់​សាវ័ក ឬ អ្នក​ប្រាជ្ញ​ជំនាន់​ក្រោយ​ៗ ​ដែល​ចេះ​ចាំ​ខាង​គម្ពីរ​វេទ​នៃ​សាសនា​ព្រាហ្មណ៍ ឬ ការ​និយាយ​តៗ​គ្នា ​អំពី​ការ​បង្រៀន​របស់​ព្រះ​ពុទ្ធ ។ សូម​រំលឹក​ថា គម្ពីរ​ដើម​ទាំង​ ៤ នៅ​ក្នុង​សុត្តន្តបិដក គឺ ទីឃនិកាយ (Digha Nikaya), មជ្ឈិមនិកាយ (Majjhima Nikaya), សំយុត្តនិកាយ (Samyutta Nikaya) និង អង្គុត្តរនិកាយ (Anguttara Nikaya) ។

1. ខុទ្ទកបាឋ : សៀវភៅ​ភាគ៥២ ទំព័រ​ទី ១ ដល់ ២០ មាន​បទសូត្រខ្លីៗ ៩ បទ ។
2. ធម្មបទគាថា : សៀវភៅ​ភាគ៥២ ទំព័រ​ទី ២១ ដល់ ១១២ គឺ​ជា​ប្រជុំ​សុភាសិត ទុក​ក្នុង​ ២៦ វគ្គ ត្រូវ​ជា ៤២៣ គាថា ។
3. ឧទាន : សៀវភៅ​ភាគ៥២ ទំព័រ​ទី ១១៣ ដល់ ៣៥២ គឺ​ជា​ ពុទ្ធសុភាសិត ដែលបន្លឺចេញចាកព្រះឱស្ឋ។
4. ឥតិវុត្តក : សៀវភៅ​ភាគ៥៣ មាន​វចនៈ ដែលពោលអាងដល់ព្រះពុទ្ធវចនៈ មាន ១១២ ព្រះសូត្រ។
5. សុត្តនិបាត : សៀវភៅ​ភាគ៥៤ មានព្រះសូត្រតូចៗ ៧០ សូត្រ ។
6. វិមានវត្ថុ : សៀវភៅ​ភាគ៥៥ សម្តែងពីរឿងពួកធ្វើល្អហើយបានទៅកើតជាទេវបុត្រ, ទេវធីតា,ស្ថានសួគ៌ ។
7. បេតវត្ថុ : សៀវភៅ​ភាគ៥៦ ​ចាប់​ពី​ទំព័រ​ទី ១ ដល់​ទំព័រ ១៣៤ សម្តែងអំពី​មនុស្ស​ធ្វើ​បាបកម្ម​ទៅ​កើត​ជា​ពួកប្រេត ។
8. ថេរគាថា : សៀវភៅ​ភាគ៥៦ ចាប់​ពី​ទំព័រ​ទី ១៣៥ ដល់​ទំព័រ ២៣៨ សៀវភៅ​ភាគ៥៧ ចាប់​ពី​ទំព័រ​ទី ១ ដល់​ទំព័រ​ទី​ ១៤៣ មានប្រជុំសុភាសិត​របស់​ភិក្ខុ​ទាំងឡាយ ។
9. ថេរីគាថា : សៀវភៅ​ភាគ៥៧ ពី​ទំព័រ​ទី ១៤៤ ដល់​ទំព័រ​ទី​ ២៣៨ មាន​ប្រជុំ​សុភាសិត​​របស់​ភិក្ខុនី​ទាំងឡាយ ។
10. ជាតក : សៀវភៅ​ភាគ៥៨,​ ភាគ៥៩, ភាគ៦០, ភាគ៦១, ភាគ៦២, និង ភាគ៦៣ គឺ​ជា​ប្រជុំជាតកទាំងអស់ ៥៥០​ជាតក​ដែល​ជា​ប្រវត្តិរឿងរ៉ាវពីអតីត​របស់ព្រះពោធិសត្វ ។
11. និទ្ទេស : សៀវភៅ​ភាគ៦៤, ភាគ៦៥, ភាគ៦៦, ភាគ៦៧ និង ភាគ៦៨ ចែកជា ២ មានមហានិទ្ទេស និងចូឡនិទ្ទេស ដែលព្រះសារិបុត្តបាននាំយកព្រះសូត្រក្នុងសុត្តនិបាតមកអធិប្បាយឲ្យពិស្តារបន្ថែម ។
12. បដិសម្ភិទាមគ្គ : សៀវភៅ​ភាគ៦៩, ភាគ៧០ និង ភាគ៧១ លើក​ពួកធម៌មាន ៣០ យ៉ាង មកអធិប្បាយ និង បែង​ចែក​ជា​ផ្នែក​តូចៗ ដោយពិស្តារ របស់ព្រះសារិបុត្ត។
13. អបទាន : សៀវភៅ​ភាគ៧២, ភាគ៧៣, ភាគ៧៤, ភាគ៧៥ និង ភាគ៧៦ ប្រមូល​​រួបរួមសម្តី ឬ ពាក្យពេចន៍ ចុងក្រោយ មុននឹងចូលបរិនិព្វានរបស់ព្រះអរហន្តទាំងឡាយ ព្រម​ទាំងព្រះសម្មាសម្ពុទ្ធ, ព្រះបច្ចេកពុទ្ធ និងព្រះសាវ័កពុទ្ធ។
14. ពុទ្ធវង្ស ឬពុទ្ធវំស : សៀវភៅ​ភាគ៧៧​ ចាប់​ពី​ទំព័រ​ទី ១ ដល់​ទំព័រ ២៣៨ រៀបរាប់អំពីព្រះពុទ្ធទាំង ២៤ អង្គ ពីអតីតកាល រហូតដល់ ព្រះពុទ្ធសមណគោតម ។
15. ចរិយាបិដក : សៀវភៅ​ភាគ៧៧​ ចាប់​ពី​ទំព័រ​ទី ២៣៩ ដល់​ទំព័រ ២៣៨ រៀបរាប់​ប្រវត្តិរឿងរ៉ាវ ៣៥ ចរិយា នៃការកសាងបារមី របស់ព្រះបរមពោធិសត្វ ក្នុងភទ្ទកប្បនេះ ។

ព្រះត្រៃបិដក > សុត្តន្តបិដក > ខុទ្ទកនិកាយ

v t e ព្រះពុទ្ធសាសនា ចំណុចត្រួសៗ · ក្លោងទ្វារPortal · ចំណាត់ថ្នាក់ក្រុមCategory · បទានុក្រមGlossary · លិបិក្រមIndex មូលដ្ឋានគ្រឹះ ព្រះរតនត្រ័យ (ព្រះពុទ្ធ · ព្រះធម៌ · ព្រះសង្ឃ) · អរិយសច្ចៈទាំង៤ · អរិយដ្ឋង្គិកមគ្គ · ព្រះនិព្វាន · ផ្លូវកណ្ដាល ព្រះសម្មាសម្ពុទ្ធ តថាគត · ប្រសូត · និមិត្ត៤យ៉ាង · មហាបុរិសលក្ខណៈ · ស្នាមព្រះពុទ្ធបាទ · បដិមាគន្ថីIconography · ខ្សែភាពយន្តFilms · ភាពអស្ចារ្យMiracles · ព្រះញាតិវង្ស: (ព្រះបាទសុទ្ធោទនៈ (ពុទ្ធបិតា) · ព្រះនាង​មាយា (ពុទ្ធមាតា) · ព្រះនាងយសោធរា (មហេសី) · ព្រះរាហុល (បុត្រា)) · ពុទ្ធស្ថាន · ព្រះពុទ្ធនៅក្នុងសាសនាពិភពលោកBuddha in world religions គោលគំនិតសំខាន់Key concepts ត្រៃលក្ខណ៍: (អនិច្ចំ · ទុក្ខំ · អនត្តា) · បដិច្ចសមុប្បាទធម៌ · បញ្ចក្ខន្ធ · ច្បាប់នៃកម្ម · បដិសន្ធិ · សង្សារវដ្ត · សង្ខារ · កិលេស · អវិជ្ជា(ព្រះពុទ្ធសាសនា) · តណ្ហា · នីវរណធម៌ · សំយោជនៈ · ឥន្ទ្រីយ៍ · ការត្រាស់ដឹងEnlightenment (ការភ្ញាក់ដឹងAwakening) · ព្រះនិព្វាន · ភាពដូចគ្នា · Two truths doctrine · ភាពទទេ · ពោធិចិត្តBodhicitta · ព្រះពោធិសត្វ · ពុទ្ធធម្មជាតិBuddha-nature · Mindstream · Dzogchen លំហធាតុវិទ្យា Ten spiritual realms · កាមភព (ឋាននរក · ឋានតិរិច្ឆាន · ឋានប្រេត · ឋានអសុរកាយ · ឋានមនុស្ស · ឋានសួគ៌) · ត្រៃលោក ការប្រតិបត្តិ ត្រៃសរណគមន៍  · Buddhist devotion · បូជា(ព្រះពុទ្ធសាសនា): (ថ្វាយ/ប្រគេន · នមស្ការ · ធម៌សូត្រ) · បុណ្យ · ព្រះបរិត្ត · ទាន · នេក្ខម្ម · សីល: (សីល៥ · ការអធិដ្ឋានរបស់ព្រះពោធិសត្វ · បាតិមោក្ខ) · Threefold Training: (សីល · សមាធិ · បញ្ញា(ព្រះពុទ្ធសាសនា)) · ព្រហ្មវិហារ: (មេត្តា · ករុណា · មុទិតា · ឧបេក្ខា) · បារមី · ពោធិបក្ខិយធម៌ · ពោជ្ឈង្គ៧ · ឥទ្ធិបាទ · ពលៈ៥ · សទ្ធា(ព្រះពុទ្ធសាសនា) · ព្យាយាម (សម្មប្បធាន៤) · សតិ (សតិបដ្ឋាន) · ឈាន(ព្រះពុទ្ធសាសនា)  · ភាវនា · សមាធិ: (កម្មដ្ឋាន · អនុស្សតិ · Smarana · អានាបាណស្សតិ · សមថកម្មដ្ឋាន · វិបស្សនាកម្មដ្ឋាន · ឝ៊ីកកាន់តាកហ្សាកShikantaza · ហ្សាកហ្សេនZazen · គង់អាន · មណ្ឌលMandala · តុងលឹន · Tantra · តឺរតូនTertön · តឺរម៉ាTerma) ការសម្រេច ព្រះពុទ្ធ · ព្រះបច្ចេកពុទ្ធ · ព្រះពោធិសត្វ · អរិយបុគ្គល: (សោតាបន្ន · សកទាគាមី · អនាគាមី · អរហន្ត) បព្វជិតនិយមMonasticism ព្រះភិក្ខុសង្ឃ · ព្រះភិក្ខុនីសង្ឃ · សាមណេរ · សាមណេរី · អនាគារិយ · អាចារ្យ · សាយ៉ាដាវ · លោកគ្រូហ្សឹនZen master · ឡោឝ៊ឺកhi · ឡាម៉ា · រិនប៉ូឆេRinpoche · ហ្គេឝេ · ទុលគូ · អ្នកគ្រប់គ្រងផ្ទះHouseholder · ឧបាសក/ឧបាសិកា · សាវ័ក បុគ្គលសំខាន់ៗ ព្រះពុទ្ធ · ព្រះ​សារីបុត្រ · ព្រះមហាមោគ្គល្លាន · ព្រះអានន្ទ · ព្រះមហាកស្សបៈ · ព្រះអនុរុទ្ធ · ព្រះមហាកច្ចាយនៈ · ព្រះនន្ទ · ព្រះសុភូតិ · ព្រះបុណ្ណៈ · ព្រះឧបាលិ · ព្រះនាង​បជាបតិគោតមី · ព្រះនាងខេមា · ព្រះនាងឧប្បលវណ្ណា · ព្រះពុទ្ធឃោសាចារ្យ · ព្រះនាគសេន · ពោធិធម៌Bodhidharma · នាគាជ៌ុនNagarjuna · Asanga · Vasubandhu · Atisha · Padmasambhava · ដាឡៃឡាម៉ាDalai Lama គម្ពីធម៌ ព្រះត្រ័យបិដក: (វិន័យបិដក · សុត្តន្តបិដក · អភិធម្មបិដក) · អដ្ឋកថា: (វិសុទ្ធិមគ្គ) · មហាយានសូត្រMahayana sutras · សាសនប្បញ្ញត្តិពុទ្ធសាសនាចិនChinese Buddhist canon (ត្រៃបិដកហ្គូរីយ៉ូTripitaka Koreana) · សាសនប្បញ្ញត្តិពុទ្ធសាសនាទីបេTibetan Buddhist canon សាខានៃសាលា ថេរវាទ · មហាយាន: (Zen · Pure Land · Tiantai · Nichiren · Madhyamaka · Yogacara) · Vajrayana: (Tibetan Buddhism · Shingon) · Early Buddhist schools · Pre-sectarian Buddhism · Basic points unifying Theravada and Mahayana ប្រទេស បង់ក្លាទេឝ · ភូតង់ · ភូមា · កម្ពុជា · ចិន · ឥណ្ឌា · ឥណ្ឌូនេស៊ី · ជប៉ុន · កូរ៉េ · ឡាវ · ម៉ាឡេស៊ី · ម៉ុងហ៊្គោលី · នេប៉ាល់ · ប៉ាគីស្ថាន · រុស្សី · សិង្ហបុរី · ស្រីលង្កា · តៃវ៉ាន់ · ថៃ · ទីបេ · វៀតណាម · មជ្ឈិមបូព៌ា: (អ៊ីរ៉ង់) · បស្ចិមប្រទេស: (អូស្ដ្រាលី · បារាំង · ចក្រភពអង់គ្លេស · សហរដ្ឋអាមេរិក) ប្រវត្តិ កាលប្បវត្តិ · សង្គាយនា · ប្រវត្តិពុទ្ធសាសនានៅឥណ្ឌាHistory of Buddhism in India · ការធ្លាក់ចុះពុទ្ធសាសនានៅឥណ្ឌាDecline of Buddhism in India · អសោករាជ · ពុទ្ធសាសនាក្រិកGreco-Buddhism · ពុទ្ធសាសនានិងពិភពរ៉ូមBuddhism and the Roman world · ការបញ្ជូនពុទ្ធសាសនាតាមផ្លូវសូត្រSilk Road transmission of Buddhism · ការធ្វើទុក្ខបុកម្នេញពុទ្ធសាសនិកPersecution of Buddhists ទស្សនវិជ្ជា អភិធម្ម · តក្កវិជ្ជាLogic · ពុទ្ធវិទ្យាBuddhology · អវសាន្តវិទ្យាEschatology · តថភាពReality · ព្រះGod · មនុស្សនិយមHumanism · ពុទ្ធសាសនាផ្សារភ្ជាប់Engaged Buddhism · Socialism · Anarchism · សេដ្ឋកិច្ចវិទ្យាEconomics · បរមាណូនិយមAtomism · វិវត្តន៍Evolution · សីលវិជ្ជាEthics · សំណួរដែលឆ្លើយមិនរួចទាំងដប់បួន វប្បធម៌ សិល្បៈArt · សិល្បៈពុទ្ធនិយមក្រិកGreco-Buddhist art · កំណាព្យPoetry · រូបសំណាកព្រះពុទ្ធBuddha statue · Budai · Symbolism: (ធម្មចក្រ · ទង់ព្រះពុទ្ធសាសនា · Bhavacakra · Thangka) · Prayer wheel · Mala · Mudra · Mantra (Om mani padme hum) · Music · ថ្ងៃបូជា: (វិសាខបូជា · មាឃបូជា · ឧបោសថ) · ចូលព្រះវស្សា · ស្បង់បព្វជិតMonastic robe · Architecture: (វិហារ · កុដិ · ស្តូប · វត្ត · សិល្បៈនិងស្ថាបត្យកម្មវត្តថៃThai temple art and architecture) · សង្វេគជនីយដ្ឋាន: (លុម្ពិនី · ពុទ្ធគយា · ឥសិបតនៈ · កុសិនារា) · ព្រះពោធិព្រឹក្ស · វត្តមហាពោធិMahabodhi Temple · ប្រតិទិន · ម្ហូបCuisine · សាកជាតិនិយមVegetarianism ផ្សេងៗ ប្រយូរវង្សLineage · មេត្រីMaitreya · អវលោកេស្វរៈAvalokiteśvara (គង់ស៊ីងអ៊ីមGuan Yin) · អមិតាភៈAmitābha · ព្រហ្ម · មារ · ធម្មបទDhammapada · Vinaya · សូត្រSutra · ហិនយានHinayana · Liturgical languages: (បាលីPali · សំស្ក្រឹតSanskrit) · ការពិភាក្សាធម៌Dharma talk · កប្ប · អភិញ្ញា · ឫទ្ធិ ព្រះពុទ្ធសាសនា និង: វិទ្យាសាស្ត្រScience · ចិត្តវិជ្ជាPsychology · Hinduism · ជៃនធម៌Jainism · សាសនាអាស៊ីខាងកើតEast Asian religions · គ្រិស្តសាសនាChristianity · ទេវទស្សនៈTheosophy · ចំណេះនិយមGnosticism បញ្ជី ព្រះពុទ្ធ​២៨​ព្រះអង្គ · ពោធិសត្វBodhisattvas · សាវ័កព្រះពុទ្ធ · ព្រះសូត្រ · សៀវភៅBooks · ឈ្មោះវត្តក្នុងប្រទេសនានា